Ninh Bình “vô tư” để doanh nghiệp sử dụng hàng nghìn hecta đất miễn phí

Ảnh minh hoạ

Thanh tra Chính phủ vừa ban hành Thông báo Kết luận thanh tra về bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản tại tỉnh Ninh Bình trong giai đoạn 2011 - 2018.

Về công tác quản lý, sử dụng đất có nguồn gốc từ nông, lâm trường Thanh tra Chính phủ cho biết, sau khi sắp xếp, chuyển đổi các nông trường quốc doanh trên địa bàn tỉnh, UBND tỉnh Ninh Bình không quyết định chuyển từ hình thức giao đất không thu tiền sử đất (cho các nông trường trước đây) sang thuê đất đối với diện tích đất các công ty được tiếp tục sử dụng, gây thất thoát ngân sách.

Đến thời điểm thanh tra còn nhiều diện tích đất đã giao cho một số công ty sử dụng từ nhiều năm nhưng chưa ký hợp đồng thuê đất, chưa được cấp giấy chứng nhận sử dụng đất, và chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đối với nhà nước.

Cụ thể, như Công ty CP thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao khoảng 1.007ha, Công ty CP giống bò thịt sữa Yên Phú 241,02ha, Công ty TNHH MTV Bình Minh 545ha.

Trước đây, do việc giao đất cho các nông, lâm trường quốc doanh quản lý, sử dụng được thực hiện trên bản đồ, không đo đạc, cắm mốc, vì vậy diện tích đất quản lý chênh lệch nhiều so với thực tế.

Sau khi thực hiện việc sắp xếp, chuyển đổi các nông trường, UBND tỉnh Ninh Bình cũng chưa quan tâm đến công tác quản lý đất đai có nguồn gốc từ nông trường. Không chỉ đạo các cơ quan chức năng tiến hành các trình tự, thủ tục để quản lý đất đai.

Không kịp thời tiến hành rà soát, phân loại các diện tích đất, đo đạc, cắm mốc, xác định ranh giới, lập hồ sơ địa chính, điều chỉnh quy hoạch đất, không ban hành các quyết định giao đất và chuyển sang hình thức thuê đất đối với diện tích công ty được tiếp tục sử dụng,… dẫn đến có nhiều diện tích đất không được quản lý, phát sinh tình trạng lấn, chiếm, chuyển nhượng trái phép, không thực hiện nghĩa vụ tài chính.

Công tác phê duyệt phương án sử dụng đất của các công ty (có tiền thân là nông trường) làm cơ sở cho việc giao đất, thu hồi đất còn chậm.

Đến năm 2016 UBND tỉnh Ninh Bình mới phê duyệt 02/04 công ty, còn 02/04 công ty chưa được phê duyệt (Công ty CP thực phẩm xuất khẩu Đông Giao và Công ty TNHH MTV Bình Minh), dẫn đến công tác quản lý đất đai tại các công ty gặp nhiều khó khăn.

UBND tỉnh Ninh Bình chưa xử lý dứt điểm đối với một số diện tích đất bị lấn, chếm ở một số công ty. Như 241,02ha đất đang do một số hộ dân cư sử dụng từ khi nhận giao khoán của nông trường Phùng Thượng (đã hết hạn hợp đồng từ năm 2015) nhưng không ký hợp đồng tiếp hoặc bàn giao lại đất cho Công ty CP Giống bò thịt sữa Yên Phú. Hay 2,78ha đất giao cho Nông trường quốc doanh Đồng Giao trước đây quản lý, sử dụng, nhưng một số hộ dân đã sử dụng làm nhà ở và sản xuất nông nghiệp.

Đối với 02 Ban quản lý rừng Nho Quan và Tam Điệp, sau khi ban hành Quyết định 500/2004/QĐ-UBND ngày 09/03/2004 về việc thành lập Ban quản lý rừng phòng hộ các huyện Nho Quan, Gia Viễn, Yên Mô và thị xã Tam Điệp, UBND tỉnh Ninh Bình chậm chỉ đạo điều tra, xác định, phân định ranh giới các loại rừng trên bản đồ và trên thực địa đến đơn vị hành chính xã, phường, thị trấn.

Ngoài ra, UBND tỉnh Ninh Bình cũng chậm tiến hành giao rừng, thu hồi rừng, lập và quản lý hồ sơ giao rừng và đất để phát triển rừng cho Ban quản lý rừng Tam Điệp; chậm phê duyệt quy hoạch, kế hoạch bảo vệ và phát triển rừng theo quy định.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo UBND tỉnh Ninh Bình xác định lại toàn bộ diện tích phải nộp tiền thuê đất của 04 doanh nghiệp đã và đang quản lý, sử dụng nhưng chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính kể từ thời điểm sắp xếp, chuyển đổi theo quy định pháp luật.