Về giá trị dinh dưỡng, trong 100g cua đồng có 74,4g nước, 12,3g protid, 3,3g lipid, 2g glucid, cung cấp được 89g calo. Lượng vitamin và muối khoáng, đặc biệt là canxi trong cua đồng rất cao. Trong 100g cua có tới 5.040mg canxi, 430mg photpho, 4,7mg sắt, các loại vitamin B1, B2, PP… Chất lượng protid trong cua cũng thuộc loại tốt, qua phân tích người ta thấy có 8 trên 10 axit amin cần thiết gồm lysine, methionie, valine, leucin, isoleucien, phenylalanine, threonine và trytophane (chỉ thiếu arginine và histidine). Cua đồng cung cấp nguồn chất đạm quan trong bữa ăn.
Thịt cua đồng có tác dụng trị còi xương trẻ em và ngăn loãng xương ở người lớn tuổi. Cua đồng có chứa nhiều canxi photphat, đây là thành phần được sử dụng để ngăn chặn hoặc điều trị nồng độ canxi huyết thấp ở những người không có đủ lượng canxi trong chế độ ăn uống. Trong thịt cua có chứa nhiều vitamin B12 giúp cho việc cung cấp dưỡng chất có lợi cho cơ thể, sản xuất ra các tế bào hồng cầu rất tốt cho những người bị thiếu máu ác tính. Trẻ nhỏ ăn thịt cua sẽ rất có lợi. Tuy nhiên, không có nghĩa, những người bị thiếu máu phải ăn nhiều cua mà cần có chế độ ăn hợp lý, vừa phải.
Cua đồng có vị mặn, tính hàn nên có tác dụng giải nhiệt cơ thể, được nhiều người chế biến các món ăn giúp thanh nhiệt trong những ngày hè nóng bức. Món canh cua, rau đay, mùng tơi rất mát, dễ ăn, có tác dụng ích xương, lợi tim mạch, tiêu phù… Trị chứng đau tim, đau đầu, ngực sườn, phụ nữ đau bụng kinh, gân xương yếu, trĩ, táo bón, phù thũng các chứng phong tê do huyết nhiệt huyết ứ.
Bún riêu cua có tác dụng tăng canxi cho xương, rất tốt cho trẻ còi cọc, huyết hư đau đầu chóng mặt mệt mỏi, các chứng do huyết nhiệt, huyết ứ. Canh cua rau ngót trị nội nhiệt táo bón, trẻ em còi, người lớn ăn ít mệt mỏi khó lên cân, tiểu buốt gắt, ban sởi, ra mồ hôi trộm, phụ nữ sau sinh, sót nhau, ít sữa. Canh cua rau dền trị chứng suy nhược, đau đầu chóng mặt, khó ngủ, táo bón, tiểu buốt gắt, mụn nhọt lở ngứa, xuất huyết.
Để giải nhiệt mùa hè, trị lở ngứa, lấy cua đồng rửa sạch, bỏ yếm, mai, giã nát, lọc lấy nước. Mướp hương 1 – 2 quả gọt vỏ, rửa sạch, cắt miếng. Rau đay và mồng tơi tươi mỗi thứ 1 nắm rửa sạch, cắt đoạn. Đun sôi nước cua và cho các loại rau vào, đến khi mướp chín là được. Trẻ còi xương, chậm biết đi, lấy cua đồng làm sạch, bỏ chân, càng, mai, yếm, rang nhỏ lửa cho vàng và khô, tán bột. Dùng 15 – 20g khuấy với bột gạo, cho trẻ ăn trong ngày.
BS Nguyễn Phan Trúc Nguyên (Vũng Tàu)
