Người mắc tim mạch, tiểu đường chú ý bệnh hoại tử ruột

8 giờ đau bụng rơi vào hôn mê, suy đa tạng

Bà Trương Thị L (62 tuổi, Việt Trì) được chuyển vào Khoa Cấp cứu Bệnh viện Đa khoa Phú Thọ trong tình trạng lơ mơ, không đo được huyết áp, nhiễm khuẩn nặng, bụng trướng căng. Các xét nghiệm cận lâm sàng có biểu hiện suy đa tạng, toan chuyển hóa.

Con trai bà L, cho biết,  bà có tiền sử cao huyết áp, tiểu đường, duy trì uống thuốc và tiêm tại nhà thường xuyên. Trước khi vào viện 8 tiếng bà bị đau bụng dữ dội không chịu được và phải vào viện.

Tại Khoa Cấp cứu, người bệnh ngay lập tức được tiến hành hồi sức tích cực, đặt ống nội khí quản, theo dõi huyết áp động mạch xâm lấn, sử dụng ba loại thuốc vận mạch liều cao. Sau khi làm các xét nghiệm, các bác sĩ quyết định mổ cấp cứu cho người bệnh vì nghi ngờ hoại tử đại tràng do tắc mạch mạc treo.

Kết quả trong và sau mổ cho thấy, người bệnh bị hoại tử xì dịch mủ toàn bộ đại tràng lên và đại tràng ngang do tắc mạch màng treo. Người bệnh được cắt toàn bộ đại tràng và làm hậu môn nhân tạo. Sau mổ, người bệnh tiếp tục được hồi sức tích cực, thở máy, lọc máu, dùng kháng sinh, kiểm soát đường huyết, huyết áp. 7 ngày sau phẫu thuật, người bệnh đã tỉnh táo hoàn toàn, tự thở tốt, lưu thông tiêu hóa tốt.

Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhân chuấn bị ra viện

 PGS.TS Triệu Triều Dương, Viện trưởng Viện Tiêu hóa, Bệnh viện T.Ư Quân đội 108 cho biết, hoại tử ruột do tắc động mạch mạc treo là một trong những nguyên nhân gây nguy hiểm tính mạng. Bệnh thường xảy ra đột ngột với những cơn đau bụng dữ dội, nôn mửa, ăn uống không tiêu, tiêu chảy, đại tiện máu, bụng trướng căng, biểu hiện của viêm phúc mạc, nhồi máu ruột non, sốt cao liên tục. Nặng hơn có thể có tình trạng nhiễm khuẩn nhiễm độc, sốc nặng và suy nhiều cơ quan như tim, phổi, thận, gan, rối loạn đông máu... 

Nghẽn động mạch nuôi ruột phải xử lý nhanh

ThS Nguyễn Tiến Đông, Khoa Phẫu thuật Tim mạch, Bệnh viện T.Ư Quân đội 108 cho biết, hoại tử ruột do tắc động mạch mạc treo  là tình trạng tắc nghẽn động mạch nuôi ruột khiến máu không đến nuôi ruột và gây hoại tử ruột. Có nhiều nguyên nhân gây tắc động mạch mạc treo như, xơ vữa động mạch, cục huyết khối đến từ tim, viêm mạch máu… sẽ làm cho cục máu đông kẹt lại ở những động mạch nuôi ruột.

Có 3 nhóm nguyên nhân chính gây tắc động mạch treo là: Tắc mạch do cục máu đông từ nơi khác di chuyển đến chiếm 50% các trường hợp, thường gặp trong các bệnh tim mạch như rung nhĩ, huyết khối thành mạch, bệnh van tim, các khối u của động mạch chủ, tắc mạch do lượng mỡ máu quá cao.

Nhóm nguyên nhân thứ hai là nghẽn mạch chiếm 25% các trường hợp. Nhóm nguyên nhân này bao gồm nghẽn mạch cấp trên nền một thiếu máu mạn tính động mạch mạc treo; viêm động mạch; bệnh viêm xơ loạn sản mạch máu, xơ vữa động mạch, phồng tách động mạch; chấn thương, lạm dụng các chất ma túy như cocaine...

Nhóm nguyên nhân thứ ba gây thiếu máu động mạch mạc treo không do tắc nghẽn. Nhóm này gồm các trường hợp thiếu máu ruột do sốc tụt huyết áp quá nặng và kéo dài; suy tim; cầu nối tim phổi. Một số các trường hợp khác cũng là nguyên nhân gây tắc động mạch mạc treo như lồng ruột, thoát vị nghẹt...

PGS.TS Triệu Triều Dương khuyên, với những người có các bệnh về tim mạch, xơ vữa động máu, tiểu đường, hút thuốc lá nhiều… nếu thấy đau bụng dữ dội không đặc hiệu, không có điểm đau khu trú…phải đi viện cấp cứu ngay. Nếu tắc động mạch mạc treo phát hiện sớm khi chưa hoại tử ruột, bệnh nhân có thể được phẫu thuật mạch máu, đặt stent, hay điều trị nội (kháng đông hoặc làm tiêu huyết khối)…bệnh có thể khỏi hoàn toàn. Chậm trễ, ruột hoại tử dù sống sót cũng gây nhiều biến chứng ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe.

box:

Thời gian vàng để cứu đoạn ruột bị hoại tử là 6 – 8 giờ từ khi bị bệnh. Sau 8 giờ ruột hoại tử thì dù phẫu thuật cắt đoạn ruột, tỷ lệ tử vong vẫn rất cao.

Để phòng bệnh bằng cách kiểm tra sức khỏe định kỳ 6 tháng lần và chữa trị các bệnh toàn thân thật tốt. Đặc biệt đối với bệnh tim mạch phải dùng thuốc chống đông hợp lý...

Thúy Nga