Ngân nhĩ (mộc nhĩ trắng) thường gọi là nấm tuyết. Đây là thực phẩm ngon miệng và cũng là một vị thuốc Đông y rất độc đáo. Theo y học hiện đại ngân nhĩ chứa nhiều đạm, đường, chất béo, chất xơ, phospho, sắt, magie, kali, natri, canxi, vitamin B2, C,...
Theo y học cổ truyền, ngân nhĩ vị ngọt, tính bình, bổ âm nhuận phế, trừ lao sinh tân dịch, rất tốt cho người già âm hư nội nhiệt, ho ra máu tinh huyết hư tổn, chóng mặt mắt mờ, miệng khô họng rát, táo bón, ngủ không ngon... Tùy từng chứng bệnh mà Đông y chế ngân nhĩ thành những món ăn bài thuốc rất tốt cho sức khỏe.
Chữa mất ngủ, ù tai, hoa mắt chóng mặt, tăng huyết áp, đau lưng:
Ngân nhĩ 20g, đỗ trọng (sao) 20g, linh chi 10g, đường phèn 150g. Đỗ trọng, linh chi sắc riêng làm 3lần. Cho ngân nhĩ và đường phèn vào nước sắc linh chi, đỗ trọng rồi nấu cho ngân nhĩ chín nhừ, thêm đường vừa ăn.
Chữa mất ngủ, mồ hôi trộm, di tinh:
Ngân nhĩ 10g, khiếm thực (củ súng) 500g, nho khô 20g, gạo 100g, đường 30g. Khiếm thực ngâm xay lọc tinh. Ngân nhĩ ninh nhừ rồi nấu với gạo và bột khiếm thực. Khi ăn cho đường, rắc nho lên.
Hỗ trợ điều trị bệnh tim mạch, tăng huyết áp, xơ vữa mạch, viêm gan mạn:
Ngân nhĩ 20g, nấm hương 50g, cà chua 50g, chim cút 1 con, trứng chim cút 6 quả, rượu chát 12g, gừng 2g, hành 5g, muối, mì chính vừa đủ.
Chim cút làm sạch bỏ ruột ướp rượu, muối khoảng 20 phút, cho vào nồi, đổ nước đun sôi vớt bọt rồi cho rượu, gừng lát mỏng, hành hầm trong 30 phút. Vớt chim ra, cho trứng cút đã luộc chín, ngân nhĩ, đun thêm 15 - 20 phút nữa, cho cà chua thái mỏng vào đun một lát, nêm mì chính vừa ăn.
Chữa chóng mặt, mờ mắt:
Ngân nhĩ 20g, câu kỷ 10g, gan gà 100g thái mỏng, cho ít rượu vang, gừng, muối, xì dầu, bột đảo đều. Ngân nhĩ ngâm nở xé miếng nhỏ. Cho tất cả vào nồi, đổ nước vừa đủ đun sôi bỏ bọt, đun đến khi gan chín là được.
Chữa phiền nhiệt trong lòng, ngủ không yên giấc:
Ngân nhĩ 6g, linh chi 9g, đường phèn 15g. Các vị cho vào nồi, đổ nước vừa đủ, đun nhỏ lửa trong 2 - 3 giờ. Ăn nóng.
Chữa béo phì, tiêu mỡ bụng: Ngân nhĩ 10g, măng tre khô 10g, trứng gà 1 quả, gia vị vừa đủ. Tất cả nấu thành canh ăn.
Thường xuyên ăn các món có ngân nhĩ sẽ phòng chống được táo bón ở người già, chống khô da, làm da tươi nhuận.
BS Nguyễn Lệ Quyên
Khoa Đông y, Bệnh viện Đa Khoa Hà Giang
