Trầm hương là phần gỗ đặc biệt được hình thành bên trong cây dó bầu, khi cây tiết ra nhựa để chống lại vết thương trong khoảng thời gian dài. Mọi người dùng thuật ngữ “cây trầm hương” để chỉ những cây dó bầu đã tạo ra trầm.
Cam kết trầm tự nhiên, trăm năm tuổi
Trầm hương từ lâu nổi tiếng là sản vật có giá trị cao. Là một nguyên liệu chế tác nên nhiều sản phẩm có giá trị cả về mặt tinh thần và vật chất. Trong đó, vòng tay trầm hương là món đồ trang sức mà bất cứ ai cũng mong muốn sở hữu.
Hiện nay, không khó để người tiêu dùng có thể mua được chiếc vòng trầm hương bởi chúng được bày bán tràn lan trên thị trường, từ những cửa hàng phong thủy đến những trang bán hàng trên mạng xã hội...
Mỗi nơi bán một mức giá khác nhau, từ vài trăm ngàn đến vài chục triệu đồng đều có đủ, với lời giới thiệu rất hoa mỹ: “cam kết trầm tự nhiên”, “trầm hương trăm năm tuổi”, “đàn hương 500 tuổi cực quý hiếm”…
Bên cạnh đó, xuất xứ trầm hương cũng khiến người tiêu dùng hoa mắt, từ Thái Lan, Ấn Độ, Nepal... cho tới Quảng Nam, Quảng Ngãi… Thậm chí, có nhiều trang bán hàng rao bán về vòng trầm còn gắn mác “phong thủy” vào sản phẩm và “thổi” vào đó những câu chuyện ly kỳ nhằm hút khách.
 |
Ảnh 1: Vòng tay trầm hương rao bán trên mạng xã hội |
Chị Nguyễn Thị Hảo ngụ quận Phú Nhuận, TP HCM chia sẻ, năm vừa rồi do công việc kinh doanh của gia đình không được thuận lợi, chị nghe nhiều bạn bè nói đeo vòng trầm sẽ gặp nhiều may mắn, công việc “thuận buồm, xuôi gió”… nên đã đến một cửa hàng phong thủy, hỏi mua một dây trầm hương 108 hạt, loại 6 ly. Tại đây, người bán báo giá là 1,3 triệu đồng/dây và cam kết trầm tự nhiên, được nhập từ Ấn Độ…
“Nhưng khi tôi tìm hiểu thêm trên mạng, thì thấy cũng sản phẩm này nhưng giá chỉ có 495.000 đồng/dây. Người bán cũng cam kết là trầm tự nhiên, được nhập từ Ấn Độ nên tôi rất phân vân không biết thật hư ra sao, bởi cả cửa hàng phong thủy lẫn người bán trên mạng đều không đưa ra chứng từ hay hóa đơn nhập khẩu nào”, chị Hảo cho hay.
Chị Nguyễn Thị Kiều Trang ngụ quận Bình Tân, TP HCM cũng chia sẻ, nghe mọi người nói đeo vòng trầm sẽ khỏe mạnh, tránh được bệnh tật nên chị đã mua một vòng trầm hương 15 hạt, loại 14 ly, với giá bán gần 1 triệu đồng cho mẹ chị đeo để bà có sức khỏe. Nhưng sau hơn một tháng đeo vòng trầm, chị Trang ngày càng thất vọng lẫn khó chịu khi thấy tay mẹ chị luôn có những mụn mẩn đỏ.
“Một tuần đầu đeo vòng trầm thơm lắm, mấy tuần sau không nghe mùi gì nữa, mặc dù mẹ tôi giữ vòng rất kỹ, không để ẩm ướt nhưng tay lại nổi những mụn mẩn đỏ. Đi khám bác sĩ, mẹ tôi bị dị ứng khá nặng phải vừa uống lẫn bôi thuốc mới hết, từ đó tôi dẹp luôn không dám đeo vòng trầm cho mẹ nữa. Sức khỏe đâu chưa thấy, chỉ thấy thêm bực bội và tốn tiền”, chị Trang kể.
Phân biệt trầm hương thật giả
Theo ông Biện Quốc Dũng, Chủ tịch Hội Trầm hương Khánh Hòa, hiện có hai loại trầm hương là tự nhiên và nhân tạo, trong đó trầm hương tự nhiên giá đắt hơn do được hình thành trong tự nhiên sau khoảng vài chục đến hàng trăm năm.
Trầm nhân tạo được hình thành do tác động của con người bằng các phương pháp gây vết thương cơ giới lên thân cây, kích thích hóa học, giá vài triệu đồng (tùy loại).
Để nhận biết trầm hương thật, người mua nên quan sát kỹ đường vân gỗ trên miếng (hạt) trầm. Nếu các đường vân tự nhiên, đường nét linh hoạt, chỗ lồi, chỗ lõm, gập ghềnh không “đều tăm tắp như vẽ” là trầm thật.
Trầm tự nhiên hoặc nhân tạo đều tỏa ra mùi thơm dịu nhẹ, ngọt dịu, ngửi vào cảm giác dễ chịu. Đốt trực tiếp sẽ cảm nhận được mùi thơm từ xa thoang thoảng, khói màu trắng, bay nhanh rồi tan ngay.
 |
Ảnh 2: Cách phân biệt trầm hương thật giả không đơn giản, chủ yếu dựa vào cảm nhận và kinh nghiệm |
Về màu sắc, trầm thật sẽ có sự pha trộn của màu đen, trắng, nâu vàng xen lẫn nhau, không có một màu sắc đồng nhất hoàn toàn. Ngoài ra, trầm đạt hàm lượng dầu trên 25% có thể chìm trong nước. Loại trầm cao cấp có thể đạt hàm lượng dầu 60 - 80%, khi sờ vào người mua vẫn cảm nhận được độ trơn bóng tự nhiên.
Còn trầm giả nhìn vào có màu đen bóng, mùi thơm rất gắt (có sự tác động của hóa chất), khi đốt lên hương xộc thẳng vào mũi và có mùi khét rất khó chịu.
Vòng trầm thật khi mới xuất xưởng, màu sắc chưa thực sự nổi bật, nếu được chế tác thành trang sức (vòng tay, cổ) đeo một thời gian dài mới có một độ đậm màu và độ bóng nhất định. Còn vòng trầm giả đeo một thời gian sẽ mất mùi, một số trường hợp còn gây ngứa, sưng tấy.
Bà Nguyễn Thị Tân Tiến, chủ một doanh nghiệp chuyên kinh doanh trầm hương tại TP HCM cho biết thêm, vòng tay trầm hương giả thường được làm từ gỗ cây gió bầu chưa cấy tạo trầm hoặc các loại gỗ khác và bỏ tinh dầu vào để tạo mùi trầm hương bên ngoài của hạt vòng hay đưa gỗ đi nấu với tinh dầu trầm. Loại này ngửi cũng thơm mùi trầm nhưng nhẹ và xốp hơn, tỏa mùi mạnh, đeo một thời gian sẽ bay hết mùi và dần lộ ra gỗ ban đầu. Màu rất đen hoặc trắng bệt và chìm trong nước.
“Muốn mua vòng trầm tự nhiên thì rất khó có giá dưới 10 triệu đồng. Còn nếu vòng trầm kỳ nam - một loại trầm cực hiếm mà giá vài chục triệu cũng là đáng nghi ngờ. Trầm kỳ nam được hình thành sau hàng trăm đến hàng nghìn năm, chỉ xuất hiện duy nhất ở Việt Nam, việc khai thác được kỳ nam là cực kỳ khó khăn. Trên thị trường, một cân kỳ nam có giá tới vài chục tỷ đồng nên không thể một vòng trầm kỳ nam giá vài chục triệu đã mua được”, bà Tiến cho hay.
