Theo y học cổ truyền, hoa cúc có tác dụng tán phong thấp, giáng hỏa, giải độc, được dùng chủ yếu làm thuốc chữa nhức đầu, chóng mặt, đau mắt, tăng huyết áp. Công hiệu của hoa cúc chính là sự thoái hóa giảm áp lực lồng ngực, các mạch, dễ chịu khoan khoái.
Trà hoa cúc giúp thư giãn, giảm bớt ưu tư phiền muộn, sầu não (hoa cúc phơi khô pha hãm vào ấm như pha các loại trà bình thường uống hàng ngày). Hoa cúc còn được lấy hương pha chế thành rượu ngon hoặc để sử dụng như một vị thuốc chữa nhức đầu, sáng mắt.
Hoa cúc còn có công năng thanh nhiệt, giải độc, tiêu đờm trừ thấp, lợi tiểu. Kinh nghiệm dân gian còn dùng hoa cúc để chữa các bệnh đau đầu, đau mắt, đau răng, ho gà, viêm tai, viêm tuyến vú, cảm mạo, đau khớp. Những người mắc bệnh tai, mũi, họng viêm nhiễm đường hô hấp, hoa cúc như một vị thuốc công hiệu. Dưới đây, xin giới thiệu một số các món ăn chế biến từ hoa cúc thường dùng:
Cháo hoa cúc: Hoa cúc ngắt bỏ cuống đế, hong sấy khô hoặc hấp xong phơi khô, hoặc hong khô trong chỗ râm, sau đó tán thành bột. Trước tiên, lấy 100g gạo tẻ nấu cháo như bình thường, khi cháo sắp được thì cho 10 - 15g bột hoa cúc vào, đun sôi bùng lên là được. Thích hợp dùng cho người bị huyết áp cao, bệnh động mạch vành, đau đầu, chóng mặt, đau mắt đỏ do bốc hỏa.
Rượu hoa cúc: Hoa cúc trắng 60g, thái nhỏ dùng 500ml rượu gạo ngâm 7 ngày. Mỗi lần uống 30ml, mỗi ngày 2 lần. Chữa đau đầu, hoa mắt, đỏ mắt.
Trà hoa cúc: Hoa cúc 10g, trà long tỉnh 3g. Mỗi ngày 1 lần cho nước sôi vào hãm uống, những người bị huyết áp cao, viêm kết mạc và những người can hỏa thịnh uống thường xuyên rất có lợi.
Lẩu hạ hỏa (tiểu hoa cúc): Lấy hoa cúc trắng rửa thật sạch, bứt lấy cánh hoa, để cạnh nồi lẩu, ăn lúc nào thì nhúng lúc ấy, cũng có thể trực tiếp thả hoa cúc vào trong canh vừa có tác dụng thanh nhiệt, sáng mắt, đồng thời ngăn được hiện tượng “bốc hỏa” xuất hiện khi ăn lẩu.
Thịt nấu hoa cúc: Cánh hoa cúc, thịt lợn mỡ, đường cát. Thịt sống thái miếng, đính cánh hoa cúc lên trên rồi nấu. Màu tươi ngon, thơm ngọt không ngấy.
Ngoài ra, trong các món ăn hoa cúc còn có cá viên hoa cúc, hoa cúc rán dầu, canh hoa cúc, chè hoa cúc... Tất cả đều có màu, hương vị rất tuyệt, mà lại giàu dinh dưỡng, rất thích hợp để bồi bổ cho những người thể chất nóng nhiệt.
