Tỷ số giới tính khi sinh ở mức cao
Phát biểu tại buổi lễ ngày 5/12, PGS.TS Hoàng Đức Hạnh, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội cho biết, năm 2018, cùng với sự phấn đấu tích cực của các ngành, các cấp, các tổ chức đoàn thể, xã hội, công tác dân số của thành phố đã đạt được những thành tựu đáng kể.
Cụ thể, năm 2018, tỷ suất sinh ước đạt 15,13‰ (giảm 0,17‰ so với năm 2017); tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên là 6,6% (giảm 0,1% so với năm 2017). Bên cạnh đó, tỷ số giới tính khi sinh vẫn duy trì ở mức 113,5 trẻ trai/100 trẻ gái (tương đương với năm 2017); tỷ lệ sàng lọc trước sinh ước đạt 75% số bà mẹ mang thai (tăng 1%); tỷ lệ sàng lọc sơ sinh ước đạt 84,1% số trẻ sinh ra (tăng 0,2%).
“Như vậy, trong nhiều năm qua, thành tựu của công tác dân số Thủ đô là từng bước ổn định về quy mô dân số, giảm tỷ suất sinh, giảm tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tăng tuổi thọ trung bình..., tạo tiền đề cho phát triển kinh tế - xã hội”, PGS.TS Hoàng Đức Hạnh nhấn mạnh.
Dù vậy, PGS.TS Hoàng Đức Hạnh cho rằng, trong giai đoạn hiện nay, công tác dân số đang đứng trước những khó khăn, bất cập mới. Nguyên nhân là quy mô dân số lớn, địa bàn dân cư rộng, tỷ lệ sinh con thứ 3 có giảm nhưng chưa ổn định.
Thêm vào đó, tỷ số giới tính khi sinh vẫn còn ở mức cao, chất lượng dân số còn chưa tương xứng với tiềm năng của Thủ đô. Tuổi thọ của người dân tăng, tốc độ già hóa dân số cũng tăng, đó là một thách thức lớn của Hà Nội, đòi hỏi phải có kế hoạch chủ động ứng phó. Mặt khác, tầm vóc, thể lực của thanh niên tuy có cao hơn so với bình quân chung của cả nước nhưng còn hạn chế so với các nước trong khu vực…
Trước thực tế trên, theo PGS.TS Hoàng Đức Hạnh, trong thời gian tới, đề nghị các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương tiếp tục thực hiện Kế hoạch số 74-KH/TU ngày 27-1-2018 của Thành ủy Hà Nội; Kế hoạch số 94/KH-UBND ngày 20-4-2018 của UBND thành phố về triển khai Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25-10-2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về công tác dân số trong tình hình mới và các đề án, chương trình, kế hoạch trọng tâm về công tác dân số của thành phố theo từng giai đoạn từ nay đến năm 2030.
Bên cạnh đó, cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu, các nội dung và giải pháp thực hiện công tác dân số ở các cấp, đồng thời nghiêm túc đánh giá, kiểm điểm tình hình thực hiện của các địa phương. Các cấp chính quyền phải coi công tác dân số là một bộ phận quan trọng trong kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội, là một nội dung trọng tâm trong chương trình hoạt động của chính quyền và các ngành, đoàn thể.
Tăng cường tư vấn sức khỏe cho vị thành niên
Phát biểu tại lễ phát động, đồng chí Nguyễn Thị Ngọc Lan, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số ghi nhận những cố gắng, nỗ lực của công tác dân số thành phố, đồng thời cũng cho biết thêm: Vị thành niên, thanh niên Việt Nam (nhóm dân số từ 10-24 tuổi, theo định nghĩa của Tổ chức Y tế thế giới) chiếm khoảng trên 22% dân số, là lực lượng xã hội hùng hậu, có tiềm năng to lớn, xung kích trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Những năm qua, Đảng và Nhà nước đã có nhiều chủ trương, chính sách mang tính chiến lược như Nghị quyết số 21 của Ban chấp hành Trung ương khóa XII về công tác Dân số trong tình hình mới, Luật bảo vệ chăm sóc trẻ em (năm 2014) Luật thanh niên (năm 2005), Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam giai đoạn 2011-2020 nhằm thực hiện mục tiêu “Xây dựng thế hệ thanh niên Việt Nam phát triển toàn diện” và “Phát huy vai trò, trách nhiệm của thanh niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.
Với sự quan tâm, chăm lo của Đảng, Nhà nước, của các cấp, các ngành, của gia đình và toàn xã hội, vị thành niên, thanh niên Việt Nam đã có những bước phát triển khá toàn diện về thể chất, trí tuệ, tinh thần; đã và đang đóng góp tích cực cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc.
Sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi. Vấn đề sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên được Bộ Y tế xác định là một nội dung ưu tiên trong Chiến lược Dân số - Sức khỏe sinh sản Việt Nam giai đoạn 2011-2020.
Bộ Y tế cũng đã ban hành quyết định số 906/QĐ-BYT ngày 15/3/2017 phê duyệt Đề án Tăng cường tư vấn và cung cấp dịch vụ Dân số - Kế hoạch hóa gia đình cho vị thành niên, thanh niên giai đoạn 2016-2020; đồng thời phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam … triển khai chương trình giáo dục dân số - sức khỏe sinh sản, giới và bình đẳng giới trong nhà trường với các hoạt động cụ thể như “Góc thân thiện cho học sinh”, “Kịch tương tác cho vị thành niên, thanh niên”; các mô hình “Góc thân thiện cho thanh niên công nhân”, “Nâng cao hiệu quả công tác chăm sóc sức khỏe sinh sản trong công nhân lao động”…