Bước qua tuổi 89, cái tuổi gần đất xa trời, mái tóc đã bạc trắng và cần an hưởng tuổi già nhưng Đại tá, TS Nguyễn Văn Khoan vẫn làm việc không mệt mỏi. Cả đời mình, ông đã dành hết tâm huyết làm công việc đọc, tìm kiếm tư liệu để viết về Bác Hồ kính yêu.
Năm 1949, Đại tá, TS Nguyễn Văn Khoan (Nguyễn Thị Định, Hà Nội) rời quê hương, lên đường nhập ngũ. Vào bộ đội, ông học khóa 5 Trường Lục quân rồi công tác ở Cục Thông tin, sau là Phòng Tuyên huấn. Với vai trò một cán bộ tuyên huấn, ngày đêm ông nghiên cứu, học tập, tìm đọc các sách báo viết về Bác Hồ.
"Tôi đi bộ đội 41 năm liền, trong những năm tháng bộ đội ấy, tôi may mắn có cơ hội được gặp Bác 2 lần, tôi thấy Bác là người chân tình, gần gũi, thương yêu bộ đội nên tôi có ấn tượng sâu sắc đặc biệt là những câu nói, những việc làm rất hay của Bác ở các địa phương. Năm 1989, tôi rời bộ đội và bắt đầu viết sách về Bác Hồ", Đại tá, TS Nguyễn Văn Khoan chia sẻ.
Để có đủ tài liệu phục vụ việc viết sách, ông Khoan thường đọc và tìm đến các nhân chứng từng may mắn có cơ hội được gặp Bác Hồ. Ngoài ra, ông Khoan còn đến các thư viện uy tín tìm đọc sách, báo có những mẩu chuyện hay, tư liệu quý về Bác Hồ.
Sau đó, ông lại tự mình liên hệ với tác giả rồi tìm đến tận nhà nhân chứng kể chuyện về Bác để kiểm chứng thông tin. Có những người ở tận Cao Bằng, Bắc Kạn, Nghệ An, Thanh Hóa... Dù họ ở đâu, ông cũng đến tận nơi để xác minh và lấy thông tin. Những người ông tìm gặp đủ mọi tầng lớp, mọi lứa tuổi, từ cựu chiến binh, giáo viên đến các cụ già, bà lão...
Đại tá, TS Nguyễn Văn Khoan là người đọc thông viết thạo được 4 ngoại ngữ (Nga, Pháp, Anh, Trung Quốc) nên không chỉ tỉ mỉ tìm hiểu, tra cứu tài liệu trong nước, ông còn mày mò tìm đọc các tư liệu về Bác ở các nguồn thông tin chính thống tại nước ngoài. Cũng vì lẽ đó, những bài viết của ông luôn phong phú, đa dạng và thực tiễn. Bác Khoan tâm sự, những đề tài về Bác chưa bao giờ là cạn, càng tìm hiểu bác càng thấy bao la, còn rất nhiều điều về Bác mà chúng ta chưa biết.Những cuốn sách viết được Đại tá, TS Nguyễn Văn Khoan đem in thành nhiều bản đem tặng các cơ quan của Đảng, Nhà nước, các trường học và bạn bè của ông. Hơn thế nữa, ông còn bán giá thấp tại các trường phổ thông, đại học để các em học sinh, sinh viên có cơ hội tiếp cận thông tin phong phú hơn về Bác. Mỗi một quyển sách ra đời và đến tay độc giả lại là nguồn động lực lớn lao khiến ông hăng say hơn trong việc viết sách.
Cả đời ông Khoan đã viết, biên tập và chủ biên 120 cuốn sách về Bác. "Những cuốn sách được in ra, nhà xuất bản trả nhuận bút, tôi không lấy. Tôi đề nghị quy đổi số tiền đó thành sách để dành tặng cho những người bạn là đồng đội cũ đã chiến đấu tại chiến trường năm xưa, những người làm nghề giáo đem kiến thức đến cho học sinh hay trực tiếp trao tặng những sinh viên, học sinh mà mình quen biết.
Thỉnh thoảng, khi có các cuộc triển lãm sách về Bác Hồ, các nhà xuất bản lại tìm đến tôi. Những người nghiên cứu về lịch sử, về Bác; những bạn sinh viên chuyên ngành lịch sử cũng thường tìm đến tôi mỗi khi muốn mượn sách hay tham khảo thông tin về Bác Hồ", bác Khoan chia sẻ.
