Ảnh minh họa.
Theo y học cổ truyền, hạt sen (liên nhục) vị ngọt, sáp (làm cho chặt lại, kín lại), tính bình (không nóng, không lạnh), có tác dụng chữa di tinh, mộng tinh, ỉa chảy, mất ngủ, chậm tiêu, đầy bụng, ăn kém, chữa khát do sốt cao, mất nước.
Dạ dày lợn vị ngọt, tính ấm, có công dụng kiện tỳ ích vị, bổ hư nhược, ngoài các bệnh lý dạ dày còn được dùng để chữa trị nhiều chứng bệnh khác như suy nhược cơ thể, thiếu máu, viêm gan vàng da, xơ gan, đái đường, rối loạn tiểu tiện, sa tử cung, di tinh, trẻ em suy dinh dưỡng, chứng ra mồ hôi nhiều ban đêm…
Kết quả nghiên cứu hiện đại cho thấy, dạ dày lợn rất giàu chất đạm, đường, mỡ, các nguyên tố vi lượng và các vitamin A, B1 và B2. Ngoài ra, còn có một số men như pepsin, gastrin và gastric mucoitin. Hạt sen có chứa các chất dinh dưỡng, là thức ăn bổ dưỡng tâm, ích thận, kiện tỳ… phối hợp với dạ dày lợn càng nâng cao giá trị của món ăn và tác dụng trị bệnh.
Huyết áp thấp: Dạ dày lợn 1 cái, hạt sen tươi 40 hạt. Dạ dày làm sạch, hạt sen bỏ tâm rồi cho vào trong dạ dày lợn, dùng chỉ buộc kín miệng, đem hầm nhừ, khi chín vớt dạ dày ra, thái miếng, trộn đều với hạt sen rồi chế thêm gừng tươi, hạt tiêu và gia vị vừa đủ, dùng làm thức ăn.
Công dụng dạ dày lợn hầm sen: kiện tỳ ích vị, ích khí bổ hư tốt cho người bệnh huyết áp thấp thuộc thể “Tâm tỳ lưỡng hư”, thường có biểu hiện: mệt mỏi nhiều, hay có cảm giác khó thở, chân tay rã rời, đầu choáng mắt hoa, dễ có cảm giác hồi hộp trống ngực, hay vã mồ hôi, ăn kém, chậm tiêu, sắc mặt nhợt nhạt, đại tiện lỏng nát, miệng nhạt, chất lưỡi nhợt, mạch tế nhược…
Viêm loét dạ dày tá tràng: Dạ dày lợn 1 cái, hạt sen bỏ tâm 40 hạt, gia vị và dầu thực vật vừa đủ. Dạ dày làm sạch rồi cho hạt sen vào trong khâu kín, đem hầm nhừ, sau đó thái chỉ, chế thêm gia vị, trộn lẫn hạt sen rồi ăn. Món dạ dày lợn hầm sen này tốt cho người bệnh bị viêm loét dạ dày, tá tràng thể tỳ vị hư hàn với biểu hiện: Vùng thượng vị đau âm ỉ suốt ngày. Bệnh nhân thích chườm nóng và xoa nắn, có cảm giác lạnh bụng, đầy hơi, ăn kém, chậm tiêu, có thể buồn nôn và nôn ra nước trong, gầy sút, mệt mỏi, da niêm mạc nhợt, đại tiện lỏng nát, tay chân lạnh, lưỡi nhợt bệu, mạch trầm tế.
Bổ huyết, an thai: Hạt sen 50g, dạ dày lợn 1 cái. Dạ dày rửa sạch, thái miếng vừa ăn,rồi cho cùng hạt sen hầm chín, nêm đủ gia vị dùng làm canh ăn. Tác dụng bổ khí huyết, an thai.
Viêm đại tràng mạn tính: Dạ dày lợn 1 cái, hạt sen 40 hạt, gừng tươi 10g, gia vị vừa đủ. Dạ dày làm sạch rồi cho hạt sen và gừng tươi vào trong, dùng chỉ khâu kín miệng rồi đem hầm thật nhừ, khi được chế thêm gia vị, chia ăn vài lần trong ngày. Công dụng: kiện tỳ ích vị, an thần chỉ tả, dùng rất tốt cho những người bị viêm đại tràng mạn tính.
BS Khánh Hoàng
(Hội Đông y Việt Nam)