Di tinh: Di tinh là hiện tượng nam giới xuất tinh tự nhiên ngay cả khi dương vật không cần kích thích. Di tinh thực chất là phản ứng tất yếu của cơ thể, xảy ra chủ yếu khi nam giới bước vào tuổi dậy thì.
Giai đoạn này hormon sinh dục của nam giới chưa ổn định, tình trạng di tinh xuất hiện như một nhiệm vụ giúp “giải tỏa” áp lực cho dương vật. Nếu hiện tượng này xuất hiện quá nhiều lần là có dấu hiệu di tinh: Số lần xuất tinh không chủ đích nhiều hơn 2 lần/tháng, thậm chí có người bị 1 - 2 lần/tuần; Dương vật khó chịu, ngứa ngáy, bị đau; Tiểu đêm nhiều lần, ham muốn tình dục giảm; Mệt mỏi, uể oải, căng thẳng…
Hoạt tinh: Tình trạng xuất tinh rất nhanh khi quan hệ tình dục trong khi nam giới chưa thực hiện được các hoạt động sinh lý bình thường. Sau khi xuất tinh, dương vật ỉu xìu ngay lập tức. Thậm chí có nhiều trường hợp, tinh trùng tự chảy ra ngay cả khi không có bất kỳ sự kích thích nào ở dương vật. Thuật ngữ Đông y gọi là tảo tiết (tảo: nhanh, tiết: xuất tinh). Chứng bệnh này thường xuất hiện cùng với di tinh, liệt dương.
Hoạt tinh có thể bị rò rỉ tinh trùng cả ngày lẫn đêm, ngay cả khi dương vật không được kích thích khiến người bệnh vô cùng mệt mỏi. Ngoài cảm giác khó chịu, uể oải, khi bị hoạt tinh còn phải đối mặt với nhiều triệu chứng như rụng tóc, da nhợt nhạt, đi tiểu nhiều lần, ra mồ hôi trộm…
Theo quan niệm của Đông y, di tinh và hoạt tinh là hệ quả của thận âm hư, thận dương hư, tâm thận bất giao. Thận âm hư: Đau lưng, rụng tóc, răng lung lay, người uể oải, mệt mỏi cả ngày; Thận dương hư: Sợ lạnh, đi tiểu nhiều trong ngày, da dẻ nhợt nhạt; Tâm thận bất giao: người bệnh thường bị mất ngủ, hồi hộp..
Thuốc chữa di tinh, hoạt tinh do thận âm hư: Nếu thận âm hư, phép điều trị là tư âm, bổ thận, cố tinh. Bài Lục vị thang gia giảm gồm: Thục địa (sao khô) 30g, sơn thù 16g, trạch tả 12g, hoài sơn (sao thơm) 16g, phục linh 12g, đơn bì 12g. Gia giảm: Hoàng bá 12g,tri mẫu 10g, khiếm thực 12g, kim anh tử 16 g. Làm thang sắc uống. Tác dụng: Tư bổ can thận.
Chữa di tinh, hoạt tinh do thận dương hư: Nếu thận dương hư, phép điều trị là ôn bổ thận dương, sáp tinh. Bài thuốc Bát vị thang gia giảm gồm: Thục địa (sao khô) 20g, sơn thù 16g, trạch tả 8g, hoài sơn (sao vàng) 10g, phục linh 16g, đơn bì 12g, nhục quế 6g, phụ tử 4g. Gia giảm: Lộc giác giao (cao ban long) 24g, thỏ ty tử (sao thơm)16g, phá cố chỉ (tẩm muối sao) 12g, bá tử nhân (sao thơm) 12g, phục linh 12g. Làm thang sắc uống. Tác dụng: Tư bổ can thận.
Chữa di tinh, hoạt tinh do tâm thận bất giao: Nếu do tâm thận bất giao phép điều trị là định tâm, an thần, cố tinh. Bài thuốc Quy tỳ thang gia giảm gồm: Nhân sâm (hoặc đảng sâm) 20g, phục thần 16g, toan táo nhân sao 20g, viễn chí (sao thơm) 16g, hoàng kỳ 20g, mộc hương 6g, bạch truật (sao gạo) 12g, long nhãn nhục 20g, đương quy 12g, chích thảo 6g, sinh khương 3 lát, đại táo 3 quả. Gia giảm: Bồ hoàng 12g, mạch môn 16g, khiếm thực 12g, kim anh tử 16g. Sắc nước uống. Tác dụng: Kiện tỳ dưỡng tâm, ích khí bổ huyết.
BS Dư Quang Châu (Chủ tịch Chi hội Giáo dục Chăm sóc sức khỏe cộng đồng Thập Chỉ Liên Tâm)
