Ông Nguyễn Đức Minh (Nghệ An) và nhiều bạn đọc khác thắc mắc về chứng mất ngủ của tuổi già. Theo đó, người già 80 tuổi ban đêm thường xuyên không ngủ được nên rất mệt. Đề nghị KH&ĐS tư vấn làm thế nào để khắc phục chứng mất ngủ. Lương y Vũ Quốc Trung Hội Đông Y Việt Nam đã có câu trả lời.
Theo đông y mất ngủ là do tâm hư, thận âm hư hoặc can khí mất kết. Ngoài ra mất ngủ còn do ảnh hưởng của một số bệnh lý khác. Bệnh không được điều trị dứt điểm dẫn đến mạn tính, mất ngủ triền miên, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và cuộc sống.
Người bị mất ngủ cần phải thăm khám để tìm ra nguyên nhân để điều trị phù hợp và dứt điểm. Không lên “tự chữa” hoặc dùng thuốc theo kinh nghiệm của người khác”.
Can khí uất: Người mất ngủ do can khí uất gây ra thường có triệu chứng hay cáu gắt, đầu óc căng thẳng, lo âu, buồn bã. Can khí uất ra tâm phiền dẫn đến mất ngủ, ngủ không sâu giấc, đau đầu, chóng mặt. Người bệnh cần dùng bài thuốc sơ can giải uất, làm can thư thái để dễ đi vào giấc ngủ, ngủ sâu. Bài thuốc gồm: Sài hồ 12g, bạc hà 8g, bạch truật 8g, phục thần 12g, sinh địa 12g, cam thảo 6g, táo 3 quả, gừng nướng 1g, bán hạ 12g, trần bì 6g, mạch môn 12g, hoàng cầm 8g. Sắc uống ngày 1 thang.
Tâm tỳ hư: Người mất ngủ do tâm tỳ hư thường có triệu chứng mất ngủ cả đêm, hoặc lúc ngủ lúc tỉnh, mộng nhiều dễ tỉnh, hoảng hốt, tim hồi hộp, hay quên, tay chân mỏi rũ, ăn kém, sắc mặt vàng úa, dễ tụt huyết áp. Người bệnh cần dùng bài thuốc bổ tâm tỳ, tăng khí huyết. Bài thuốc: Đương quy 12g, thục địa 12g, mạch môn 12g, bạch truật 16g, hạt sen 16g, táo nhân 12g, phục thần 12g, quế nhục 4g, đẳng sâm 12g, hoàng kỳ 12g, cam thảo 4g, táo 3 quả, mộc hương 4g, long nhãn 12g. Sắc uống ngày 1 tháng.
Thận âm hư: Người mất ngủ do thận âm hư thường có những triệu chứng buồn bực, hồi hộp, lo lắng, nóng trong người, đại tiện táo, hay đau đầu hoa mắt, lưng đau mỏi, tim đập nhanh. Người bệnh cần dùng bài thuốc bổ thận âm, giáng hỏa, làm tâm yên giúp dễ ngủ, ngủ sâu giấc. Bài thuốc: Thục địa 20g, hoài sơn 12g, trạch tà 12g, mạch môn 12g, ngưu tất, 12g, sơn thù 12g, đan bì 10g, bạch linh 12g, phục thần 12g. Sắc uống ngày 1 tháng.
Ngoài việc sử dụng thuốc để điểu trị, hỗ trợ giấc ngủ, người bệnh cần giữ tâm yên, nghĩa là tinh thần thoải mái. Sinh hoạt đúng giờ giấc và có chế độ ăn uống đầy đủ, hạn chế các chất kích thích như cà phê, rượu và thuốc lá.
Lương y Vũ Quốc Trung