Có nhiều thể đau đầu
*Đau đầu do huyết hư: Đau ở phía đuôi lông mày, đau lâm râm liền cả ngày, có chứng sợ sệt. Lúc đó ta bấm huyệt: Đầu duy, hợp cốc, khúc trì, can du.
Huyệt đầu duy ở phía trong đường chân tóc trước, ở góc trán cách 0,5 tấc.
Huyệt hợp cốc ở góc xương 2 bàn tay thứ 1 và thứ 2
Huyệt khúc trì ở chỗ lõm bên ngoài khớp khuỷu tay
Huyệt can du ở dưới mỏm gai đốt sống lưng thứ 9, cách 1,5 tấc về phía ngoài.
*Đau đầu do đàm trệ: đau đầu kiêm chóng mặt, có khi còn nôn mửa ra đờm dãi, hai gò má đỏ và ngại nói chuyện. Lúc đó ta bấm các huyệt: Toản trúc, phong long, liệt khuyết, bách hộ, nội quan, phong trì.
Huyệt toản trúc ở chỗ lõm gần đầu trong lông mày thẳng phía trên khóe mắt.
Huyệt phong long dưới đầu gối 8 tấc cách huyệt, điều khiển 1 khoát ngón tay (bằng bề ngang của ngón trỏ) về phía trước.
Huyệt liệt khuyết ở cách bề ngoài của cổ tay, kề sau chỗ bắt mạch, chỗ lõm cách phía sau gò xương quay 1 khoát ngón tay.
*Đau đầu do nhiệt: Đau đầu mắt đỏ, rêu lưỡi vàng dày, người nóng, nóng ruột, miệng khát. Ta có thể lấy kim sát trùng, trích lặn 1 giọt máu ở các huyệt thái dương, đầu duy, ủy trung, hợp cốc sau đó bấm huyệt hành gian, khúc trì.
Huyệt thái dương là chỗ lõm cách điểm giữa đầu ngoài lông mày và khóe mắt ngoài 1 tấc ra phía ngoài.
Huyệt ủy trung ở điểm giữa nếp lằn khuỷu chân
Huyệt hành gian ở điểm giữa ngón chân cái và ngón thứ 2 dịch lên ½ tấc.
*Đau đầu do thấp nhiệt: Đau răng, mệt nhọc, trở trời càng đau. Lúc đó ta bấm các huyệt bách hội, thượng tinh, thái dương, khúc trì, nội đình, túc tam lý, tỳ di, trung quân.
Huyệt thượng tinh ở phía trên điểm giữa đường chân tóc trước 1 tấc.
Huyệt nội đình từ chỗ tiếp giáp của ngón chân thứ 2 và thứ 3 lùi lên ½ tấc.
*Đau đầu do phong: Đau kịch liệt, cũng có lúc không đau ta bấm các huyệt: Phong phủ, ngoại gian, liệt khuyết, thân mạch.
Huyệt phong phủ ở phía dưới u chẩm ở đường giữa tai chỗ lõm phía trên chân tóc 1 tấc.
Huyệt thân mạch: Thẳng phía dưới lồi cao mắt cá ngoài cách bờ dưới mắt cá 0.5 tấc.
Trên đây là những cách nhận biết các chứng đau đầu và các huyệt sử dụng nó để điều trị. Thủ thuật là ta dùng ngón tay cái bấm, day rồi lại bấm (chú ý không rời ngón tay khỏi vị trí thao tác, làm như vậy khoảng 5-10 lần mỗi huyệt, sau khi bấm các huyệt trên ta xoa nhẹ vùng thái dương, trước và sau đầu vừa xoa vừa day.
Lương y Nguyễn Quang Trí, Hội Đông y Việt Nam
