Đó là thông tin các chuyên gia cho biết tại hội thảo hưởng ứng "Ngày Mãn kinh Thế giới 18/10” do Vụ Sức khỏe Bà mẹ và Trẻ em – Bộ Y tế tổ chức ngày 16/10 với chủ đề của Hội mãn kinh thế giới - IMS (International Menopause Society) năm 2024 – “Liệu pháp Nội tiết Mãn kinh".
Hội thảo nhấn mạnh vai trò của ngành y tế trong quản lý, giáo dục và chăm sóc sức khỏe phụ nữ mãn kinh, đồng thời hỗ trợ phụ nữ tiếp cận dễ dàng với liệu pháp nội tiết mãn kinh - giải pháp điều trị được nhiều hiệp hội y tế uy tín trên thế giới khuyến cáo sử dụng.
1/5 dân số Việt Nam chịu ảnh hưởng của triệu chứng mãn kinh
Phát biểu tại hội thảo, ông Đinh Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Sức khỏe bà mẹ và trẻ em, Bộ Y tế cho biết dân số Việt Nam có khoảng 100 triệu người, trong đó có khoảng 13 triệu phụ nữ ở độ tuổi tiền mãn kinh và mãn kinh. Nếu tính cả phụ nữ bắt đầu bước vào độ tuổi suy giảm nội tiết tố (sau 35 tuổi) thì có khoảng 20 triệu người, chiếm khoảng 1/5 dân số bị ảnh hưởng bởi vấn đề này.
Ông Đinh Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Sức khỏe bà mẹ và trẻ em, Bộ Y tế phát biểu |
Cũng theo ông Đinh Anh Tuấn, suy giảm nội tiết dẫn đến tiền mãn kinh và mãn kinh là quá trình sinh lý trong cuộc đời bất cứ người phụ nữ nào. Thế nhưng mọi người không nên có ý thức “cam chịu”, bỏ qua và không quan tâm đến vấn đề đó.
Ông Tuấn khẳng định, đúng là tiền mãn kinh và mãn kinh là sinh lý nhưng hậu quả của nó để lại do suy giảm nội tiết đối với nhiều người lại là vấn đề bệnh lý. Tức là khi nội tiết của buồng trứng suy giảm sẽ kéo theo những hệ lụy khác như tim mạch, hệ thống xương khớp, đặc biệt điển hình ở phụ nữ tuổi tiền mãn kinh và mãn kinh đó là loãng xương. Do đó đã đến lúc, chị em phụ nữ phải chú ý nhiều hơn tới sức khỏe của chính mình.
“Chăm sóc sức khỏe ở đây không có nghĩa chỉ điều trị các rối loạn bệnh lý mà chúng ta phải có cả biện pháp dự phòng từ sớm, từ xa. Nghĩa là không đợi cho đến khi bước vào tuổi mãn kinh thì chúng ta mới lấp lại các khoảng trống mà phải có ý thức bổ sung ngay các yếu tố cần thiết để duy trì sức khỏe của người phụ nữ và hạn chế tối đa những ảnh hưởng do suy giảm nội tiết gây ra”, ông Tuấn cho biết.
Do đó, chị em phụ nữ cần chủ động thực hiện cải thiện chế độ sinh hoạt, cải thiện chế độ tập luyện, ăn uống và bổ sung các vi chất như canxi, vitamin D và những yếu tố nội tiết nội sinh hoặc là nội tiết từ nguồn gốc thực vật. Nếu có những rối loạn, bất thường cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, tư vấn và điều trị phù hợp.
Đừng “chịu đựng” mãn kinh trong im lặng
Tại hội thảo, PGS.TS.BS Lưu Thị Hồng, Nguyên Vụ trưởng Vụ sức khỏe Bà mẹ Trẻ em, Tổng Thư ký Hội Phụ sản Việt Nam cho biết, nguyên nhân dẫn đến các rối loạn tuổi tiền mãn kinh, mãn kinh là do suy giảm estrogen. Đây là hiện tượng sinh lý tự nhiên ở phụ nữ.
Tuy nhiên, quá trình này diễn ra rất nhanh và liên tục ở độ tuổi tiền mãn kinh và mãn kinh, dẫn đến những ảnh hưởng nghiêm trọng về sức khỏe và chất lượng cuộc sống.
Độ tuổi mãn kinh trung bình tại các nước phát triển là 51-52 tuổi. Tại Việt Nam, độ tuổi mãn kinh trung bình là 48-50 tuổi. Tuy nhiên sau 35 tuổi, số lượng nang noãn buồng trứng ở phụ nữ giảm, nội tiết bắt đầu thay đổi. Độ tuổi trung bình bắt đầu giai đoạn chuyển tiếp mãn kinh là 46, sớm hơn nhiều so với suy nghĩ của các chị em. Mãn kinh xảy ra khi buồng trứng ngừng sản xuất estrogen.
"Do vậy, một số phụ nữ mãn kinh vì những lý do khác, ngoài quá trình lão hóa tự nhiên. Nhóm này bao gồm phụ nữ dưới 40 tuổi bị suy buồng trứng sớm, hoặc phụ nữ gặp vấn đề sức khỏe gây ra mãn kinh sớm như cắt bỏ buồng trứng sớm để giảm nguy cơ mắc một số loại ung thư, hay điều trị lạc nội mạc tử cung", PGS.TS.BS Lưu Thị Hồng cho hay.
PGS.TS.BS Lưu Thị Hồng, Tổng Thư ký Hội Phụ sản Việt Nam phát biểu |
“Sau mãn kinh, phụ nữ còn sống thêm 20-30 năm, tương đương một phần ba cuộc đời, nhưng phải đối mặt với suy giảm chất lượng cuộc sống với nhiều triệu như bốc hỏa, mất ngủ, mệt mỏi, khô rát âm đạo, giảm ham muốn tình dục, đau xương khớp, loãng xương, và các hậu quả lâu dài về tim mạch, suy giảm trí nhớ....
Nghiên cứu cho thấy, khoảng 70 - 80% phụ nữ chịu ảnh hưởng của các triệu chứng mãn kinh trong thời gian trung bình kéo dài 7,4 năm, trong đó 20 - 35% triệu chứng từ vừa đến nặng, 33% phụ nữ gặp phải các triệu chứng khác... Vì vậy, tăng cường chăm sóc sức khỏe cho phụ nữ trong thời kỳ mãn kinh là vấn đề cấp thiết”, PGS.TS.BS Lưu Thị Hồng cho biết.
Do đó phụ nữ trong độ tuổi mãn kinh cần trao đổi với chuyên gia y tế về tình trạng sức khỏe của mình và đừng “chịu đựng” mãn kinh trong im lặng.
Theo PGS Hồng, có nhiều giải pháp giúp cải thiện các rối loạn tuổi tiền mãn kinh và mãn kinh, trong đó liệu pháp nội tiết mãn kinh đóng vai trò quan trọng, được nhiều hiệp hội y tế uy tín trên thế giới khuyến cáo là giải pháp đầu tay trong điều trị mãn kinh.
Tùy theo từng cá thể, đặc điểm sinh lý, kinh tế xã hội, cũng như trình độ và lối sống, mà mỗi người phụ nữ sẽ có những biểu hiện rối loạn mãn kinh khác nhau. Do vậy, việc lựa chọn giải pháp nội tiết an toàn - cá thể hóa điều trị mãn kinh là vấn đề cần được các chuyên gia y tế và cộng đồng phụ nữ quan tâm.
TS.BS. Trần Thị Thu Hạnh, Phó Khoa Phụ Nội tiết, Bệnh viện Phụ sản Trung ương cho hay, mãn kinh là điều tất yếu xảy ra, nhưng chúng ta vẫn có nhiều cách để giảm thiểu và phòng tránh những hậu quả lâu dài của nó. Các chuyên gia y tế đã được trang bị nhiều công cụ hỗ trợ cho quá trình thăm khám – tư vấn – điều trị mãn kinh, sẵn sàng đồng hành cùng phụ nữ Việt vượt qua gánh nặng này. Vì vậy, các chị em phụ nữ cũng cần nâng cao nhận thức của mình.
- Trao đổi với chuyên gia y tế về tình trạng sức khỏe: Mãn kinh là giai đoạn tự nhiên trong cuộc đời người phụ nữ. Tuy nhiên, nếu những triệu chứng rối loạn mãn kinh gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, phụ nữ cần chủ động chia sẻ, thảo luận với chuyên gia y tế về các phương án điều trị, để được giải đáp và theo dõi điều trị tốt nhất.
- Thường xuyên cập nhật thông tin: Tìm kiếm các nguồn thông tin chính thống và tin cậy, nhằm đảm bảo rằng mình đã hiểu rõ cả lợi ích và nguy cơ của liệu pháp nội tiết mãn kinh, nhằm đưa ra lựa chọn phù hợp với nhu cầu sức khỏe của mình.