Vụ que thử HIV, viêm gan bị cắt đôi tại Bệnh viện Xanh Pôn: Xét nghiệm gian dối, dân hoang mang

Que xét nghiệm được kỹ thuật viên cắt đôi trước khi làm xét nghiệm cho bệnh nhân.

Bỏ về không xét nghiệm

Sáng 10/12, tại khu vực lấy máu xét nghiệm của BV Đa khoa Xanh Pôn, một số bệnh nhân, sau khi biết thông tin về việc que thử HIV, viêm gan B bị khoa Vi sinh Y học Bệnh viện Xanh Pôn cắt đôi, và trộn 4 mẫu bệnh phẩm vào 1 ống xét nghiệm, đã quay về không xét nghiệm nữa. Anh Nguyễn Văn T. cho biết, sáng nay anh đi khám từ sớm, đến đây ngồi chờ xét nghiệm, đọc thông tin trên báo thấy thế nên anh rất lo và quyết định đi về. Nếu xét nghiệm sai dẫn tới điều trị sai sẽ dẫn tới tiền mất, tật mang.

Lấy máu xét nghiệm tại BV Xanh Pôn.

Bà Trần Thị T. (Hà Nội) cho biết, cháu của bà đã nằm viện Xanh Pôn điều trị bệnh lý hô hấp mấy ngày nay. Khi nghe thông tin các bác sĩ cắt que thử và trộn mẫu máu bà rất bức xúc. Bà không thể tưởng tượng được nếu một người không bị HIV mà được trả kết quả nhiễm HIV sẽ như thế nào. Ngược lại, nếu người bị bệnh mà lại có kết quả âm tính, không điều trị, không có các biện pháp phòng ngừa lây nhiễm cho gia đình và xã hội thì thật đáng sợ.

Sáng 10/12, rất nhiều phóng viên đến Bệnh viện Xanh Pôn để tìm hiểu thông tin. Phía Bệnh viện Xanh Pôn đã mời các phóng viên ngồi chờ suốt hơn 3 tiếng đồng hồ tại hội trường D6 và nói rằng chờ lãnh đạo Bệnh viện họp xong sẽ cung cấp thông tin. Tuy nhiên sau đó, Bệnh viện đã cử ông Vũ Việt Hùng, Trưởng phòng công tác xã hội tới hội trường từ chối trả lời trực tiếp và chỉ đưa ra một văn bản thông tin một chiều.

Trưởng phòng công tác xã hội BV Xanh Pôn thông báo từ chối trả lời PV.

Trong khi nhân viên Bệnh viện nói trong clip là được các cấp lãnh đạo yêu cầu thực hiện việc cắt đôi que thử để gian lận trong xét nghiệm HIV, viêm gan B, thì trong văn bản gửi báo chí, đại diện Bệnh viện Xanh Pôn lại khẳng định không chỉ đạo cắt đôi que thử tại khoa Vi sinh Y học. Mỗi que thử dùng test nhanh cho 1 bệnh nhân, nhưng đã bị một số nhân viên của bệnh viện cắt ra làm đôi để xét nghiệm cho 2 bệnh nhân.

Trong tờ trình lập đoàn thanh tra, sáng 10/12, Sở Y tế Hà Nội đánh giá vụ việc cắt đôi que test HIV tại Bệnh viện Xanh Pôn "có tính chất phức tạp, liên quan đến nhiều cá nhân, tập thể, có thể ảnh hưởng xấu, gây bức xúc dư luận". Đoàn thanh tra sẽ làm việc trong vòng một tháng, xem xét hoạt động mua sắm, quản lý, sử dụng test nhanh HIV, viêm gan B, ELISA tại Bệnh viện Xanh Pôn từ ngày 1/1/2019 đến nay.

Cũng trong sáng 10/12, Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) đã có công văn khẩn yêu cầu xác minh vụ việc chẻ đôi que thử HIV tại Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn, yêu cầu Giám đốc Sở Y tế Hà Nội chỉ đạo Bệnh viện xác minh thông tin, rà soát quy trình xét nghiệm và sai phạm. 

Cũng theo Bệnh viện, tại cuộc họp chiều tối qua (09/12) các cá nhân có liên quan đã thừa nhận trong thời gian từ tháng 9 đến tháng 11/2019, Khoa Vi sinh y học không báo cáo xin phép lãnh đạo Bệnh viện mà tự ý đưa vào sử dụng và cắt đôi que thử nhằm gian lận trong xét nghiệm.

Nhà sản xuất khi sản xuất ra công cụ test kit nhanh (bộ dụng cụ để xét nghiệm) đã phải tính toán rất kỹ, mẫu mã phải trải qua rất nhiều khâu, qua hàng vạn thử nghiệm, thử nghiệm trên lâm sàng rất nhiều mới có thể đưa ra thị trường. Thanh test thử dày, rộng, dài bao nhiêu, lượng kháng thể tích hợp để phát hiện kháng nguyên thì phải bao nhiêu mới phát hiện được mầm bệnh, tất cả đều được tính toán kỹ lưỡng. Cắt tuỳ tiện thì kết quả xét nghiệm không thể chính xác. Việc trộn mẫu xét nghiệm cũng vậy. 2 sai sót này kết hợp để lại hậu quả nghiêm trọng, để lọt trường hợp bị nhiễm bệnh. Nhiễm HIV bỏ sót thì hậu quả khôn lường.

GS.TS Nguyễn Anh Trí, Đại biểu Quốc hội, nguyên Viện trưởng Viện Huyết học & Truyền máu Trung ương.

Trước thông tin dư dư luận cho rằng, đã có hàng nghìn que thử HIV, viêm gan B bị cắt đôi trước khi được tiến hành xét nghiệm thì bà Trần Liên Hương, Phó Giám đốc bệnh viện Xanh Pôn cho biết, dựa trên lời khai của các nhân viên vi sinh y học, chỉ có 40 que thử bị cắt đôi để xét nghiệm cho 80 bệnh nhân. Bà Hương khẳng định, Bệnh viện không có chủ trương cắt đôi que thử và trộn mẫu xét nghiệm. Ngay sau sự việc xảy ra Bệnh viện đã dà soát quy trình chuyên môn tại các khoa phòng và đang phối hợp với các cơ quan chức năng để giải quyết sự việc. Hiện 3 cán bộ liên quan của Bệnh viện đã bị tạm đình chỉ công tác từ ngày 9 đến ngày 27/12, gồm ThS Chu Thị Loan – Phó Phụ trách khoa Vi sinh; Cử nhân Trần Thị Thanh Lam – Kỹ thuật viên trưởng và Cử nhân Phan Thị Thùy Linh – Kỹ thuật viên.

PGS. TS Nguyễn Nghiêm Luật, nguyên Trưởng khoa Hóa sinh, Trường Đại học Y Hà Nội cho biết: "Kết quả xét nghiệm có chính xác hay không thì phải tuân thủ theo quy định của nhà sản xuất. Khi 1 que thử được cắt 2, thì kết quả đúng sai không thể biết được. 

Nếu muốn cắt đôi que thử trong xét nghiệm thì trước đó phải có nghiên cứu và thực chứng bằng kết quả, để tránh việc chẩn đoán sai cho người bệnh. Đối với xét nghiệm HIV phải thực hiện xét nghiệm tại 3 nơi mới có thể kết luận bệnh nhân nhiễm virus. Viêm gan B thì phải có hàng chục xét nghiệm mới đánh giá được. Về việc trộn các mẫu máu quá nhiều trong một giếng hóa chất theo tiêu chuẩn sẽ không cho được một kết quả chính xác.