Những loại vắc xin bắt buộc với người suy thận
TS.BS Nghiêm Trung Dũng, Giám đốc Trung tâm Thận tiết niệu và Lọc máu, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, bệnh thận mạn gây suy giảm miễn dịch trầm trọng, khiến cơ thể khó chống lại các tác nhân gây bệnh. Khi nhiễm trùng, họ dễ rơi vào tình trạng nặng, phải nhập viện, thậm chí tử vong.
Với bệnh nhân suy thận mạn, vắc xin là lá chắn giúp phòng ngừa nhiều loại bệnh nguy hiểm. Ví dụ, bệnh nhân chạy thận nếu mắc cúm có nguy cơ viêm phổi cao gấp 3-4 lần người bình thường. Vắc xin chính là “lá chắn” giúp giảm tỷ lệ biến chứng, kéo dài tuổi thọ và tiết kiệm chi phí điều trị.
 |
Bệnh nhân suy thận mạn phải lọc máu - Ảnh BVCC |
Theo TS.BS Nghiêm Trung Dũng, có 6 loại vắc xin quan trọng cần ưu tiên với nhóm bệnh nhân này bao gồm:
Cúm mùa: Tiêm hàng năm, dùng vắc xin bất hoạt.
Phế cầu: Phòng viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết. Bệnh nhân nên trao đổi với bác sĩ để chọn giữa PCV13 và PPSV23.
Viêm gan B: Tiêm sớm từ giai đoạn 4-5 của bệnh thận, liều gấp đôi và theo dõi đáp ứng kháng thể.
COVID-19: Đủ liều cơ bản + tiêm nhắc lại.
Bạch hầu - Ho gà - Uốn ván: Nhắc lại mỗi 10 năm.
Zona: Chỉ dùng vắc xin tái tổ hợp (Shingrix), tránh vắc xin sống (Zostavax).
 |
Vắc xin là “Vũ khí” sống còn cho bệnh nhân suy thận mạn - Ảnh BVCC |
Cần tiêm đúng cách
Trả lời câu hỏi, với bệnh nhân suy thận đang lọc máu hoặc dùng thuốc ức chế miễn dịch có cần lưu ý đặc biệt nào khi tiêm vắc xin, TS.BS Nghiêm Trung Dũng cho biết, với bệnh nhân chạy thận nhân tạo, cần tiêm sau lọc máu để tránh thất thoát vắc xin qua màng lọc. Tuyệt đối không tiêm vào tay có đường mạch máu (AVF/AVG).
Người lọc màng bụng nên tiêm sớm, ưu tiên trước khi bắt đầu lọc. Đặc biệt, tránh vắc xin sống (sởi, thủy đậu, Zostavax) vì chúng có thể gây bệnh trên người suy giảm miễn dịch.
TS.BS Nghiêm Trung Dũng cũng lưu ý, hiệu quả vắc xin ở bệnh nhân suy thận có đáp ứng miễn dịch thấp hơn so với người thường, nhưng không có nghĩa vắc xin vô dụng. Ví dụ, vắc xin cúm giúp giảm 40-60% nguy cơ nhập viện.
“Với viêm gan B, chúng tôi khuyến cáo xét nghiệm định lượng kháng thể sau tiêm để quyết định tiêm nhắc. Điều quan trọng là phải tiêm đúng lịch, đủ liều và theo dõi sát”, TS.BS Dũng nhấn mạnh.
Để có lịch tiêm phù hợp, theo TS.BS Dũng, bệnh nhân cần chủ động thảo luận với bác sĩ điều trị để được tư vấn lịch tiêm cá thể hóa, dựa trên:
- Giai đoạn bệnh thận.
- Phương pháp điều trị (lọc máu, ghép thận, dùng thuốc ức chế miễn dịch).
- Tiền sử dị ứng hoặc phản ứng vắc xin trước đó.
- Lưu ý: Dùng vắc xin bất hoạt hoặc tái tổ hợp, tránh dùng vắc xin sống; Bệnh nhân thận nhân tạo chu kỳ (tiêm sau lọc máu để tránh thất thoát vắc xin qua màng lọc. Tránh tiêm vào tay có AVF/AVG); Bệnh nhân lọc màng bụng nên tiêm vắc xin sớm.
Người bệnh suy thận mạn đừng chủ quan. Nhiễm trùng có thể là “giọt nước tràn ly” khiến chức năng thận suy sụp nhanh chóng. Hãy coi tiêm chủng như một phần trong phác đồ điều trị.
Ghi chú lịch tiêm, báo ngay cho bác sĩ nếu có phản ứng bất thường sau tiêm. Sức khỏe của bạn phụ thuộc vào hành động hôm nay”, TS.BS Nghiêm Trung Dũng khuyên.
