U tiết glucagon có liên quan tới đái tháo đường

Hỏi: Mẹ tôi bị đái tháo đường mới phát hiện u tiết glucagon. Xin hỏi, bệnh có phải do đái tháo đường gây ra không? Điều trị thế nào?

Lê Thị Thắm (Hà Nội)

PGS.TS Tạ Văn Bình, nguyên Giám đốc Bệnh viện Nội tiết T.Ư: U tiết glucagon là một u thần kinh nội tiết có nguồn gốc từ các tế bào alpha 2 của tụy. Hội chứng u tiết glucagon được đặc trưng bởi sự có mặt của u tiết glucagon phối hợp với tăng glucagon máu, ban hoại tử lan rộng, đái tháo đường, giảm axit amin máu, viêm miệng, khô nứt môi, thiếu máu bình sắc, huyết khối tĩnh mạch, sụt cân và các triệu chứng thần kinh tâm thần.

Đái tháo đường thường gặp trong hội chứng u tiết glucagon vì glucagon có tác dụng phân hủy glycogen và tăng sinh đường, tăng glucagon gây tăng đường máu. Đái tháo đường khởi phát khi sản xuất insulin không phù hợp với sản xuất glucagon, hoặc là glucogon máu quá cao trong khi insulin vẫn bình thường hoặc sản xuất insulin bị rối loạn trong khi glucagon chỉ tăng nhẹ.

Bệnh nhân có u tiết glucagon thường có biểu hiện sụt cân, đau bụng, đái tháo đường, viêm dạ dày, viêm lưỡi, khô nứt lưỡi, loạn dưỡng móng…

Đa số u tiết glucagon có nguồn gốc từ tụy, khoảng 80% các khối u xuất hiện riêng lẻ, 20% nằm trong bệnh cảnh của MEN 1. 75% u tiết glucagon có tính chất ác tính và có di căn ở thời điểm chẩn đoán. Điều trị bằng cắt bỏ u, trường hợp không có khả năng cắt bỏ hoặc bệnh tái phát thì điều trị bằng hóa trị liệu.