Khí huyết hư gây thiếu máu
Thiếu máu não là hậu quả của tình trạng giảm tưới máu lên não do rất nhiều nguyên nhân như: co thắt mạch máu, các mảng huyết khối, xơ vữa trong lòng mạch gây lấp mạch... Thiếu máu não có thể thoáng qua gọi là cơn thiếu máu não, có thể khỏi hoàn toàn trong 24 giờ và không gây tổn thương não tương ứng. Một số thiếu sót thần kinh tồn tại trên 24 giờ nhưng có thể biến mất trong 3 tuần đầu gọi là thiếu máu não có hồi phục. Nếu thiếu máu não gây giảm tưới máu não nặng và kéo dài làm chết tế bào não sẽ gây đột quỵ.
Theo Đông y, thiếu máu não có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng phổ biến là thể khí huyết đều hư. Khí hư dẫn tới ứ trệ huyết mạch, làm giảm lưu hành máu. Huyết hư nhược không đủ khối lượng và chất lượng máu để nuôi dưỡng não.
Não rất nhạy cảm với việc thiếu oxy, nhu cầu oxy của tổ chức não gấp 5 lần so với tim. Nếu ngừng tuần hoàn não từ 6-7 giây sẽ bị ngất, ngừng 40-110 giây sẽ bị mất các phản xạ, ngừng 5 phút thì tế bào não sẽ chết, không hồi phục được.
Người mắc bệnh TMN thường gặp các triệu chứng điển hình như mệt mỏi, chóng mặt, ù tai, mất ngủ, tê tay chân, rối loạn thăng bằng, liệt nhẹ nửa người, rối loạn cảm giác, rối loạn ngôn ngữ tạm thời, kết mạc mắt có màu nhạt nên tầm nhìn bị mờ.
Nuôi dưỡng não sớm để tuổi già minh mẫn, khỏe mạnh
Thiếu máu não là căn bệnh có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu có sự chuẩn bị thật sớm. Đừng để não thiếu máu nuôi dưỡng là một trong những vấn đề rất quan trọng nếu muốn có một sức khỏe hoàn hảo.
Để có thể duy trì đầy đủ lượng máu lên não, cần tập luyện những phương pháp như đi bộ, khí công, dưỡng sinh, yoga, thái cực quyền, luyện thở để cung cấp thêm dưỡng khí cho não cũng như toàn thân, thư giãn và thiền định để hóa giải stress. Để điều trị bệnh hiệu quả, bệnh nhân nên chú ý hơn đến việc cải thiện môi trường sống, giảm bớt gánh nặng về tinh thần, nghỉ ngơi đồng thời kết hợp với các phương pháp điều trị thích hợp do thày thuốc chuyên khoa chỉ định.
Ngoài ra, nên có thói quen ăn uống thật khoa học để cung cấp đầy đủ các nguyên liệu tạo máu như ưu tiên bổ sung các nguyên tố vi lượng protein, vitamin, sắt. Ăn thêm một lượng thích hợp các loại thịt, gan, trứng, sữa, vừng... Căn cứ vào nguyên nhân thiếu máu của từng người để lựa chọn thực phẩm bổ dưỡng. Nếu thiếu máu do thiếu sắt có thể chọn các loại thực phẩm có hàm lượng sắt cao như huyết lợn, gan lợn, sò biển, đậu nành. Còn thiếu máu ác tính thì có thể chọn thực phẩm có vitamin như gan, trứng, thịt gà, các loại đậu, cà chua, quýt... Khi dùng món ăn có nhiều chất sắt thì không nên ăn cùng với các loại thực phẩm như rau dền, măng, trà đặc. Không ăn đồ ăn lạnh, đồ ăn cứng khó tiêu hóa, nhiều chất béo. Không uống rượu, cà phê, trà đặc, hút thuốc...
Khi dùng thuốc, nên chọn những loại thuốc có nguồn gốc từ dược thảo để làm tăng cường lưu lượng máu cũng như lượng oxy lên não:
- Hà thủ ô 100g, đinh lăng 100g, thục địa 100g, hoàng tinh 100g, tam thất 20g. Tất cả tán mịn uống ngày 15 - 20g.
- Đương quy bổ huyết thang: Đương quy 8g, hoàng kỳ 40g. Sắc uống ngày 1 thang.
- Trâu cổ, đậu đen sao đường trắng, nấu thành cao. Mỗi ngày uống lượng cao tương đương với 20 – 40g trâu cổ.
- Đinh lăng 20g, Bạch quả 8-10g. Nấu lấy nước uống.
- Đương quy 20g, bạch quả 10g. Nấu lấy nước uống.
- Quả dâu xanh - dinh dưỡng hảo hạng cho não: Nghiên cứu trên động vật cho thấy quả dâu xanh giúp bảo vệ bộ não khỏi quá trình oxy hoá và có thể làm giảm các bệnh do tuổi tác như bệnh Alzheimer và bệnh mất trí nhớ. Nghiên cứu cũng cho rằng khẩu phần ăn giàu quả dâu xanh sẽ cải thiện đáng kể cả hai khả năng ghi nhớ và vận động của chuột thí nghiệm và tạo cho chúng có trí nhớ tương đương với chuột có độ tuổi ít hơn.
LY Hoàng Duy Tân (nguyên Phó chủ tịch Hội Đông y Đồng Nai)
