Trong các loại sò, sò huyết chứa nhiều chất dinh dưỡng nhất. Với nguồn chất đạm phong phú, ít mỡ, nhiều khoáng, sò huyết là món hải sản ngon, được nhiều người ưa thích. Thịt sò và vỏ sò đều được y học cổ truyền dùng làm thuốc. Theo Đông y, ngư nhục sinh tinh, thận tàng tinh, thận có quan hệ biểu lý với bàng quang. Các loại hải sản thân mềm như ngao, ngán, sò huyết... được coi thuộc nhóm ngư nhục có tác dụng bổ thận, ích tinh tủy.
Nghiên cứu hiện đại cho thấy, ngao sò chứa phức hợp D – Aspartic axit và NMDA (N –methyl –D- aspartate), có thể tiết ra hormon như testosterone và estrogen. Ngoài ra, các loại thân mềm nói trên đều chứa nhiều chất kẽm, có tác dụng tốt trên tiền liệt tuyến. Thịt sò huyết có nguồn chất đạm phong phú, chứa nhiều khoáng chất có giá trị dinh dưỡng cao như magie và kẽm, giúp tăng cường sức chịu đựng dẻo dai cho cơ thể. Trong 100g sò huyết có 11,7g protein; 1,2g lipid; các chất khoáng; các loại vitamin A, B1, B2, C; giá trị năng lượng 71,2Kcal.
Theo Đông y, thịt sò huyết có vị ngọt, mặn, tính ấm, không độc, tác dụng bổ huyết, kiện vị, chứng huyết hư, thiếu máu, kiết lỵ ra máu mũi, viêm loét dạ dày tá tràng, tiêu hóa kém...
Một số món ăn từ sò huyết
Sò huyết sốt chua ngọt
1kg sò huyết còn sống chà sạch vỏ ngoài, ngâm nước cho sạch cát. 1 củ hành tím, 1 củ tỏi, một nhánh gừng gọt vỏ băm nhỏ, 5 quả xí muội dầm nát bỏ hạt. Nước mắm, đường, dầu ăn, giấm...
Cho sò vào nồi hấp vừa mở hết miệng là chín. Đem tách bỏ vỏ để nguyên phần thịt bên trong. Đun nóng dầu ăn, xào thơm tỏi hành, cho xí muội vào nêm thêm chút nước mắm, đường, giấm. Nếm có vị chua ngọt, cho gừng, ớt băm nhỏ vào.
Xếp sò ra đĩa, rưới nước sốt lên. Ăn nóng.
Gỏi sò huyết
1kg sò huyết còn sống, 1 quả xoài xanh thái sợi, 50g tôm khô, hành tím băm, ớt băm, mùi tàu thái nhỏ, lạc rang, bánh phồng tôm, hạt nêm. Ngâm sò cho sạch cát, dùng bàn chải chà sạch vỏ, dùng dao nhọn tách vỏ lấy thịt sò để riêng. Tôm khô rửa sạch ngâm nước ấm cho mềm.
Bắc chảo dầu nóng, cho thịt sò vào xào chín tái với chút hạt nêm.
Cho xoài thái sợi, hành băm, ớt băm, mùi tàu thái nhỏ, lạc rang, tôm khô trộn đều với nước mắm chua ngọt. Cuối cùng cho sò vào hỗn hợp tôm xoài, trộn đều chút ra đĩa to.
Dọn kèm bát nước mắm chua ngọt và bánh phồng tôm.
Sò huyết sốt me
1kg sò huyết, 50g me chín, đường, muối, tỏi băm nhuyễn, dầu ăn, ngò gai cắt sợi, ớt băm nhuyễn, 250 ml nước, 2 muỗm canh nước bột bắp, ngò tây trang trí.
Sò huyết rửa sạch, để ráo nước. Me chín cho vào 250ml nước nấu sôi, bớt lửa, nấu trên lửa nhỏ 10 phút nhấc xuống, lược me qua tô, bỏ hạt.
Phi vàng tỏi với dầu ăn, rồi cho nước me + đường + muối vào quấy đều trên lửa vừa khoảng 5 phút, nhấc xuống. Cho sò vào xoong hấp 1 phút, đem ra tách bỏ phần vỏ không có nạc sò.
Phi vàng tỏi với dầu, cho sò vào xào trên lửa lớn 2 phút, cho nước sốt me vào tiếp tục trộn đều trên lửa vừa 5 phút, rưới nước bột bắp, cho ngò gai cắt sợi, ớt băm nhuyễn vào trộn đều nhắc xuống.
Múc ra đĩa, trang trí ngò tây ăn nóng. Sò huyết sốt me mang độ chua nhẹ, lại vẫn giữ được vị đậm của sò.
Sò huyết hấp sốt ớt ngọt
1 kg sò huyết; dầu ăn; 2 ớt ngọt cắt nhỏ; hành tây băm nhuyễn; tỏi băm nhuyễn; 2 muỗng canh sốt cà; 3 muỗng canh tương ớt; 1 cà phê thơm băm nhuyễn; 1 muỗng cà phê boarô (tỏi tây) băm nhuyễn; muối; đường; dầu hào.
Sò huyết rửa thật kỹ, để ráo, xếp vào khay nhôm, cho vào xoong hấp trên lửa lớn 10 - 15 phút, để nguội, tách bỏ phần vỏ không có nạc. Phi vàng tỏi và boarô với dầu, cho hành tây + ớt ngọt + thơm băm nhuyễn vào xào trên lửa lớn 2 phút, cho sốt cà + tương ớt + muối + đường vào tiếp tục xào trên lửa vừa 2 phút, cho dầu hào vào khuấy đều nhấc xuống.
Xếp sò hấp vào đĩa, rưới nước sốt ớt ngọt lên, dọn dùng nóng.
TTƯT.BS Quách Tuấn Vinh (Phó chủ tịch Hội Đông y Hoàn Kiếm)
