Luyện thân – Luyện khí – Luyện tâm
Trong quá trình tu tập có rất nhiều ý kiến khác biệt, mâu thuẫn về một số vấn đề tranh cãi, không thống nhất, đôi khi làm người tập phân tâm, lúng túng và lạc vào kiến chấp, bảo thủ không hiểu rõ bản chất của sự luyện tập. Việc tu dưỡng rèn luyện của các trường phái: khí công, thiền... để làm chủ bản thân: Điều thân – Điều tức – Điều tâm và kết hợp cùng các quy luật sinh tồn khách quan sự sống tạo nên sự cộng hưởng thăng hoa, đem lại sức khỏe, trí tuệ, tâm thức và nâng cao năng lượng sống, chất lượng sống của con người.
 |
| Thầy Nguyễn Ngọc Dũng đang hướng dẫn tập luyện khí công. |
Thông thường lộ trình tu tập đi từ ngoài vào trong, đi từ luyện thân, luyện khí đến luyện tâm. Nhưng theo trải nghiệm chúng tôi nhận thấy không có ranh giới rõ ràng, cụ thể giữa ba quá trình này. Ta có thể kết hợp một cách hài hòa giữa điều thân, điều tức, điều tâm bởi chúng có quan hệ hữu cơ, biểu lý, tương hỗ, bổ trợ cho nhau một cách nhịp nhàng theo những quy luật chủ quan, khách quan tùy theo từng trường hợp, tình huống, hoàn cảnh điều kiện cụ thể.
Điều thân: Là quá trình luyện tập giúp cho cơ thể dẻo dai, linh hoạt dễ dàng trong vận động, lao động hàng ngày, nâng cao thể chất, sức chịu đựng, khả năng phản xạ, phản ứng nhanh nhẹn trong tình huống đòi hỏi sự vận động thích ứng, kịp thời và chính xác.
Có nhiều người khi luyện tập khí công, thiền thường bỏ qua, xem nhẹ phần luyện thân, coi đó là thấp cấp, sơ cấp, không cần thiết. Điều này thực sự sai lầm vì thân là con thuyền tải đạo, là nơi tích tụ năng lượng, chứa khí, chứa tâm. Khi cơ khớp trơn tru, linh hoạt, vận động mềm mại dễ dàng, thoải mái thì khí huyết dễ dàng lưu thông, năng lượng mới có thể trôi chảy, thông suốt đưa người tập vào trạng thái đắc khí, thiền sâu, linh mẫn đạt kết quả tốt hơn. Vì vậy, nhất thiết phải chú trọng phần luyện thân, đặc biệt là trước khi luyện khí, luyện thiền, cần phải khởi động, vận động cơ khớp trơn tru, kỹ càng để quá trình tập luyện an toàn, hiệu quả.
Điều tức: Là quá trình luyện tập làm chủ, kiểm soát hơi thở, tập trung điều chỉnh năng lượng trong cơ thể. Quá trình này đòi hỏi người tập phải kiên nhẫn, kiên trì, lắng nghe cơ thể không vội vàng hấp tấp, đốt cháy giai đoạn, người tập có thể đạt cho mình những dấu mốc cụ thể để tự mình vượt qua, phải có sự trải nghiệm thực tế và lựa chọn cho mình những phương pháp, bài tập luyện khí thích hợp với điều kiện, khả năng, tình trạng sức khỏe... của mình. Nên tham khảo ý kiến và tranh thủ sự hướng dẫn của những người thầy kinh nghiệm đặc biệt là khi gặp những tình huống khác thường trong quá trình tự tập.
Điều tâm: Là quá trình thanh lọc tạp niệm, xả bỏ các trạng thái tâm lý tiêu cực, hướng tâm về những điều trong sáng, thiện lương, tươi mới tích cực, an lành, lợi mình, lợi người, lợi cho xã hội, lợi cho môi trường sống. Luôn rèn luyện cách suy nghĩ hướng thiện, nghĩ tốt về mọi người và cảnh vật, luôn lựa chọn cách nói năng từ ngữ sao cho đơn giản, trong sáng, thiện tâm, làm cho người nghe dễ chịu thoải mái, không bị căng thẳng, mỏi mệt, khó chịu, phản ứng tiêu cực. Luôn lựa chọn các việc làm, các hành động đem lại sự lợi lạc, tốt lành, bình an cho mọi người, mọi loài, tạo môi trường không khí, không gian sống lành mạnh, hội nhập, vui vẻ, tích cực.
 |
| Lớp luyện thiền. |
Luyện tập để nâng cao sức khỏe
Luyện tập khí công – thiền dưỡng sinh không phải để đạt cảnh giới chứng ngộ tâm linh hay đạt bằng cấp cao thấp mà chủ yếu để chiêm nghiệm bản thân, nâng cao sức khỏe tâm thể và trưởng thành tâm thức bên trong. Tuy nhiên, phải có đánh giá kết quả bản thân để tự khích lệ mình và khẳng định phương pháp rèn luyện là đúng hướng và có hiệu quả.
Một số tiêu chí tự đánh giá kết quả tập luyện như:
1. Sức khỏe bản thân có được cải thiện, nâng cao không? Vận động có dễ dàng, linh hoạt, nhanh nhẹn, khả năng hoạt động, lao động, đi lại, sức chịu đựng có chuyển biến tốt không?
2. Trạng thái tâm lý tích cực, hoạt bát tươi vui, tự tin, ôn hòa, không hay khó chịu, cáu gắt, căng thẳng?
3. Trạng thái tư duy nhanh nhẹn, phản ứng linh hoạt, linh cảm phán đoán, xử lý tình huống nhạy bén.
4. Một số kết quả thông thường qua luyện tập: Từ 2 – 3 tháng tập các bài tập đơn giản như vận động cơ bản, khí công bát đoạn cẩm, phương pháp thở bụng cơ bản, người tập sẽ chuyển biến rõ rệt, sức khỏe được nâng cao, hết đau mỏi, tê tay chân, vận động nhanh nhẹn, linh hoạt, tâm lý thoải mái, dễ ngủ hơn...
Nguyễn Ngọc Dũng (Chủ tịch Trung tâm Tư vấn và Phát triển vì sức khỏe cộng đồng)
