Hoại tử chỏm xương đùi do uống rượu và hút thuốc lá

Trong hai tuần, thạc sĩ bác sĩ Trần Quốc Khánh, Khoa Phẫu thuật cột sống, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức (Hà Nội), đã tiếp nhận 4 thanh niên bị hoại tử vô khuẩn chỏm xương đùi. Trong đó, hai bệnh nhân đã được phẫu thuật thay khớp, còn lại điều trị nội khoa thăm dò đáp ứng. Nếu cơn đau của hai bệnh nhân này không giảm, chức năng vận động của khớp háng không cải thiện  cũng sẽ chỉ định phẫu thuật thay khớp.

Điều khiến bác sĩ Khánh giật mình là tuổi đời của 4 bệnh nhân đều rất trẻ, 3 thanh niên đều mới 36 tuổi, bệnh nhân còn lại là 40. Khi khai thác tiền sử, tất cả đều có điểm chung rất rõ ràng: uống nhiều rượu, hút thuốc lá.

Bệnh nhân hoại tử chỏm xương đùi. Ảnh: Sites.google

Bác sĩ Khánh cho biết đây là tình trạng chỏm xương đùi (một bộ phận cấu thành của khớp háng) bị hoại tử do thiếu máu nuôi. Khi chúng ta bắt đầu thấy đau khớp háng có nghĩa bệnh đã âm thầm tiến triển một thời gian. Giải pháp hữu hiệu và triệt để nhất để điều trị căn bệnh này là phẫu thuật thay khớp háng. Các giải pháp như uống thuốc, tập phục hồi chức năng, khoan giảm áp -tế bào gốc,…đều chỉ mang tính tạm thời với mục đích kéo dài thêm thời gian trì hoãn mổ.

Căn bệnh này gặp chủ yếu ở nam giới (khoảng 80%). Trước đây, độ tuổi trung bình bị bệnh dao động 40-50, nhưng hiện có xu hướng trẻ hóa rất rõ ràng, nhiều nam thanh niên chỉ 30 tuổi đã bắt đầu hoại tử chỏm xương đùi.

Nhóm nguyên nhân nổi bật gây hoại tử sớm chỏm xương đùi ở thanh niên là do lạm dụng quá nhiều rượu mạnh và hút thuốc lá. Những chất này là yếu tố chính làm tổn thương và tắc các mao mạch (mạch nhỏ) nuôi dưỡng cho chỏm đùi, dẫn đến các tế bào xương - sụn vùng chỏm bị thiếu máu và hoại tử.

Bác sĩ Trần Quốc Khánh. Ảnh: BSCC

Ngoài ra, những nguyên nhân khác có thể là các bệnh lý toàn thân như tiểu đường, các bệnh tự miễn, dùng quá nhiều corticoid, tai nạn liên quan đến khớp háng (trật khớp háng, gãy cổ xương đùi..) và những công nhân lặn sâu, hầm mỏ (khí ép),...

"Khi thấy mình đau khớp háng, đặc biệt lúc ngồi xổm hoặc xoay háng vào trong ra ngoài, các bạn nên đi khám vì đây có thể là dấu hiệu sớm của hoại tử chỏm xương đùi", bác sĩ Khánh cho hay. 

Để chẩn đoán chính xác bệnh này, bệnh nhân cần chụp X-quang khung chậu, kết hợp với chụp cộng hưởng từ khớp háng. Cộng hưởng từ là một bước tiến vượt bậc trong chẩn đoán bệnh, trong đó có bệnh lý các khớp.

Vị chuyên gia này khuyến cáo giải pháp dự phòng hoại tử chỏm xương đùi hữu hiệu và có ý nghĩa nhất là cánh mày râu nên bỏ thuốc lá, tránh dùng rượu mạnh quá nhiều và kết hợp tập luyện thể thao thường xuyên.