Hội chứng căng đau vai gáy là rối loạn cơ xương thường gặp nhất ở mọi lứa tuổi. Đây là hội chứng tổn thương do nhiều chấn thương cộng lại như các thói quen: Ngồi làm việc sai tư thế; Kẹp điện thoại vào một bên vai; Ngồi trước quạt; Gội đầu, tắm rửa ban đêm...
Ngoài ra, hội chứng co đau vai gáy còn có thể do các nguyên nhân bệnh lý như thoái hóa cột sống cổ, thoát vị đĩa đệm cột sống cổ, hẹp ống sống, vẹo cổ bẩm sinh, dị tật, viêm, chấn thương vùng cổ.
Những trường hợp này cần được quan tâm đầy đủ vì có thể xảy ra các nguy cơ, nhiều khi phải chỉ định phẫu thuật.
Vì vậy, người bệnh nên đi khám sớm khi có dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm như tê/đau lan xuống tay, teo cơ, yếu tay... để tránh xảy ra các biến chứng muộn.
Các biểu hiện bệnh thường gặp nhất là đau âm ỉ hoặc dữ dội ở vùng cổ, gáy, cảm giác nhức nhối khó chịu, có khi đau nhói như điện giật. Đau có thể lan lên mang tai, thái dương hoặc lan xuống vai, cánh tay.
Một số trường hợp có thể kèm theo co cứng cơ, tê ở cánh tay, cẳng tay, bàn ngón tay hoặc nặng hơn là yếu liệt cơ, teo cơ. Tồi tệ nhất là tình trạng loạn dưỡng giao cảm phức tạp của một vùng.
Phòng bệnh: Tư thế nằm khi ngủ có thể là quan trọng nhất, tư thế nằm sai rất dễ làm căng đau vai gáy. Các cơ bậc thang dễ bị xoắn vặn và chèn ép vào các dây của đám rối thần kinh cánh tay khi đầu ngoẹo sang một bên hoặc khi tay vươn lên quá đầu về đêm. Điều này xảy ra khi ngủ nằm nghiêng (với gối để dưới vai) hay khi nằm sấp hoặc nằm ngửa với các tay đưa lên quá đầu.
Để phòng bệnh tái phát, người bệnh cần chú ý:
- Không làm việc quá lâu tại bàn giấy, đặc biệt với máy tính, cứ mỗi 30 phút nên dừng lại để thực hiện các động tác vận động cột sống cổ, vai và tay.
- Cần giữ cổ luôn thẳng, tránh sai tư thế khi ngồi học, đọc sách hoặc đánh máy, không cúi gập cổ quá lâu.
- Không nằm gối đầu cao để đọc sách hay nằm xem ti vi, dễ làm sai tư thế cột sống cổ. Khi ngủ chỉ gối đầu cao khoảng 10cm.
- Không bẻ cổ kêu răng rắc, nhiều người có thói quen khi mỏi cổ thường bẻ cổ, lắc cổ cho kêu và tin rằng làm như thế sẽ hết mỏi nhưng thực tế lại gây tác dụng hoàn toàn trái ngược bởi nếu đĩa đệm đã bị thoái hóa khi bẻ hoặc vặn mạnh sẽ tạo đà cho đĩa đệm thoát vị ra ngoài và làm bệnh thêm trầm trọng.
- Nghe điện thoại không nên kẹp vào vai, nên cầm ở tay, nếu có chỗ gác tay sẽ giảm bớt độ căng các cơ ở cổ và bả vai.
- Khi lái ô tô, mô tô cần ngồi đúng tư thế, tránh ngả người quá mức ra trước hoặc ra sau.
- Khi xem ti vi nên tựa lưng vào đệm, đầu hơi ngửa ra sau thành ghế, cổ tựa vào một điểm phù hợp với độ cong sinh lý của cổ.
- Thường xuyên tập luyện thể dục, thể thao hoặc tối thiểu là tập thể dục giữa giờ, áp dụng các động tác trong bài tập vận động cột sống cổ để tăng khả năng chịu đựng, tăng sức dẻo dai của hệ thống gân cơ, dây chằng quanh cột sống.
