Cần bàn kỹ trước khi triển khai Hộ chiếu văcxin Covid-19

Du lịch không tiếp xúc

Trao đổi với phóng viên KH&ĐS về việc triển khai hộ chiếu văcxin Covid-19 tại Việt Nam, PGS.TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam (Bộ Y tế) cho biết, hiện chúng ta vẫn đang nghiên cứu nhưng chưa có dự kiến về thời điểm  triển khai vì còn cần chuẩn bị và phải bàn kỹ giữa các bộ ngành.

Tham gia thử nghiệm tiêm văcxin Covid-19 tại Việt Nam.

Hiện nay, Bộ Y tế cùng nhiều cơ quan đến nay vẫn tìm hiểu thông tin và đang xây dựng các phương án, thí dụ áp dụng hộ chiếu văcxin cho người từ quốc gia nào về, cách ly như thế nào, ứng xử như thế nào với những người tiêm các văcxin khác nhau?... Chúng ta mong muốn phát triển du lịch, phát triển kinh tế nhưng việc phòng chống dịch bệnh vẫn phải đặt lên hàng đầu nên cần bàn kỹ và làm sao để đảm bảo an toàn.

Trước mắt, theo PGS.TS Trần Đắc Phu, nước ta có thể áp dụng mô hình du lịch không tiếp xúc, không đi lại. Tức là đoàn du khách đó đến nghỉ ngơi và du lịch tại 1 khách sạn và khu nghỉ dưỡng nào đó, không di chuyển đến các nơi khác...

Cùng quan điểm này, TS Trần Quang Tấn, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng cho biết, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) chưa có khuyến cáo áp dụng hộ chiếu văcxin tại thời điểm này. Bởi những người tiêm văcxin chỉ có tác dụng làm giảm, hạn chế tỷ lệ trầm trọng của người đó trong trường hợp họ mắc Covid-19, còn liên quan đến việc di chuyển thế nào cũng chưa được khuyến cáo. Hơn nữa, liệu quả của các loại văcxin đang lưu hành trên thế giới và nhiều quốc gia sử dụng khác nhau, nhiều loại văcxin hiệu lực thấp... nên vấn đề đặt ra, chúng ta sẽ chấp nhận văcxin nào, quốc gia khác chấp nhận văcxin nào?...

Đặc biệt, Việt Nam là quốc gia “sạch” do kiểm soát tốt dịch, tỷ lệ tiêm văcxin của Việt Nam thấp chưa đạt yêu cầu... vì vậy, miễn dịch cộng đồng rất thấp. Nếu triển khai hộ chiếu văcxin, chúng ta không quản lý chặt với người đã được tiêm văcxin vào Việt Nam, có thể làm lây nhiễm virus ra cộng đồng, nguy cơ không kiểm soát được. 

Do đó, theo ông Tấn, bước đầu Cục mới có tham mưu thống nhất, những người được tiêm văcxin đủ theo khuyến cáo, trước tiên có thể được giảm thời gian cách ly. Tuy nhiên, đây mới chỉ là đề xuất vẫn phải chờ quyết định của lãnh đạo Bộ Y tế hoặc Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19.

Hiện một số địa phương như Quảng Nam, Phú Quốc đang đề xuất cho thí điểm áp dụng hộ chiếu văcxin với khách lưu trú ngắn ngày, chỉ chơi golf, nghỉ dưỡng không di chuyển. Đó có thể là mô hình cần thử nghiệm nhưng phải quản lý nghiêm ngặt người đến, đòi hỏi chính quyền địa phương, công an, cơ quan chủ quản phải quản lý rất chặt chẽ… không được để khách đi ra ngoài. Có những trường hợp vào khu cách ly ban đầu xét nghiệm âm tính, nhưng sau đó lại dương tính, nếu không quản lý chặt họ ra ngoài cộng đồng, nguy cơ lây lan rất cao. 

Tiêm văcxin phòng Covid-19.

Ba nhóm ưu tiên thực hiện hộ chiếu văcxin

Tại cuộc họp Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng chống dịch Covid-19 mới đây, Bộ Y tế đưa ra 3 phương án thực hiện hộ chiếu văcxin.

Cụ thể, nhóm đối tượng thứ nhất là người Việt Nam bị mắc kẹt ở nước ngoài, trong điều kiện đã tiêm văcxin thì về nước. Bộ Y tế cần có hướng dẫn chi tiết, cụ thể những người về từ nước nào thì có biện pháp cách ly, theo dõi y tế phù hợp, ở mức cần thiết, theo hướng an toàn. Trong đó, cần tính đến cả những doanh nhân Việt Nam có nhu cầu ra nước ngoài tìm kiếm cơ hội đầu tư kinh doanh.

Nhóm đối tượng thứ hai là những người nước ngoài nhập cảnh vào Việt Nam đầu tư, kinh doanh, tuỳ từng nước, điều kiện, đã tiêm loại văcxin nào thì sẽ phải quy định cụ thể về thời gian xét nghiệm, cách ly, theo dõi y tế.

Đối với nhóm đối tượng thứ ba là khách du lịch quốc tế, Bộ Y tế phối hợp với Bộ Văn hóa - Thể thao & Du lịch trình Ban Chỉ đạo phương án cụ thể lộ trình mở cửa du lịch. Hướng ban đầu là du khách từ các nước kiểm soát tốt dịch bệnh, đã triển khai tiêm văcxin đạt miễn dịch cộng đồng và nơi đến là những khu du lịch, nghỉ dưỡng quản lý, kiểm soát được người vào đã an toàn, có quy định kiểm soát đi lại, tiếp xúc trong nước.

Theo PGS.TS Trần Đắc Phu, với những người đã tiêm đủ văcxin về Việt Nam có thể áp dụng phương pháp xét nghiệm cách ly 7 + 7,  tức là cách ly 7 ngày ở nơi tập trung nếu có kết quả xét nghiệm âm tính thì được phép về nhà và tiếp tục cách ly tiếp 7 ngày nữa tại nhà.

Trong cuộc họp của Ủy ban Khẩn cấp hôm 19/4, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) phản đối việc sử dụng hộ chiếu văcxin để mở lại du lịch do lo ngại rằng, chỉ tiêm văcxin sẽ không ngăn chặn được sự lây truyền của virus.