Báo Phương Tây: S-500 là “thợ săn máy bay chỉ huy” trên không phận châu Âu

Sau tuyên bố này, trang Military Watch Magazine đăng tải một bài viết, phân tích việc Nga sắp đưa hệ thống tên lửa đất đối không tầm xa S-500 vào trực chiến, bài viết bình luận:

Phương Tây quan tâm rất ít đến tác động của hệ thống vũ khí này với sự cân bằng cán cân quyền lực trên bầu trời châu Âu. Khi S-500 được triển khai, vị trí trận địa và cấp độ phòng không của phương tiện này sẽ làm phức tạp hoàn toàn các hoạt động quân sự trên không của lực lượng không quân trong khối NATO.

S-500 được thiết kế nhằm thực hiện ba nhiệm vụ mang tính chiến lược - vô hiệu hóa các vệ tinh và máy bay vũ trụ ngoài bầu khí quyển, đánh chặn tên lửa đạn đạo đối phương và tiêu diệt các máy bay quân sự có giá trị tác chiến cao của kẻ thù.

Sứ mệnh làm thay đổi cán cân lực lượng trên không là nhiệm vụ thứ ba, khi các tổ hợp S-500 nhằm vào các mục tiêu ở độ cao thấp hơn trong bầu khí quyển. Đó là nơi hệ thống tên lửa được triển khai sẽ vô hiệu hóa các lực lượng không quân của kẻ thù tiềm năng bằng phương pháp tiêu diệt những máy bay có ý nghĩa then chốt của một chiến dịch đường không.

Hệ thống phòng không mới của Nga, theo truyền thống của quốc gia này, có thể phát hiện và theo dõi các máy bay có giá trị lớn như máy bay trinh sát và cảnh báo sớm, chỉ huy trên không của đối phương ở cự ly tới 800km. Và tấn công các mục tiêu này ở khoảng cách tới 600km, dù là mục tiêu bay tốc độ siêu âm đến Mach 14.

Khi các tổ hợp tên lửa này được triển khai trên chiến trường châu Âu, đó sẽ là một thay đổi rất lớn đối với khả năng của Khối phương Tây (Western Bloc) khi tiến hành các chiến dịch đường không.

Những máy bay hỗ trợ của phương Tây có giá trị chiến đấu cao được thiết kế và phát triển để đóng vai trò rất quan trọng trong các tình huống khi không quân Liên minh NATO tiến hành cuộc chiến tranh đường không. 

Các loại máy bay hỗ trợ tác chiến là các phương tiện trinh sát, cảnh báo sớm như AWACS: E-3 Sentry, E-2 Hawkeye và E-7A Wedgetail, được trang bị các hệ thống radar công suất lớn, có nhiệm vụ tình báo, phát hiện sớm, giám sát mục tiêu và phối hợp các cuộc tấn công trên không của các phi đội máy bay tiêm kích và máy bay ném bom NATO. 

E-3 Sentry nói riêng được coi là máy bay AWACS tiên tiến nhất trên thế giới, dùng để hỗ trợ cho các đơn vị không quân Mỹ và NATO giành lợi thế trong không chiến với tiêm kích của lực lượng không quân thù địch. 

Trong tình huống các máy bay AWACS - loại máy bay này chỉ có số lượng nhỏ và không thể bù đắp - bị tiêu diệt, các máy bay chiến đấu của NATO sẽ hoàn toàn mù, điếc thông tin. Và không thể tiến hành bất cứ một chiến dịch tiến công, hay phòng ngự, đánh chặn đường không nào.

Những máy bay hỗ trợ tác chiến của Mỹ và NATO khác cũng có thể nằm trong tầm tấn công của S-500 là các máy bay chỉ huy trên không, kiểm soát không lưu và giám sát chiến trường như E-8 Joint STARS, E-9 Widget và E-4 Nightwatch, những máy bay trinh sát và giám sát chiến trường đường không OC-135 và RC-135, các máy bay tác chiến điện tử EW như Commando EC-130.

Tất cả các máy bay này đều có ý nghĩa vô cùng quan trọng trên chiến trường, có số lượng không lớn, thực hiện nhiệm vụ hỗ trợ và phục vụ các phi đội máy bay chiến đấu. Những máy bay này thường bay ngoài khu vực chiến đấu để đảm bảo an toàn và thực hiện nhiệm vụ hỗ trợ tác chiến đường không. Nhưng với tầm bắn của S-500, các máy bay này không an toàn nữa.

Ngoài ra, các máy bay tiếp dầu như KC-10 và KC-135, hỗ trợ hậu cần trên không cho các máy bay chiến đấu cũng sẽ bị đe dọa nghiêm trọng. Hiện phần lớn các không đoàn chiến đấu của phương Tây chỉ được trang bị các máy bay chiến đấu tầm gần và tầm trung như F-16 , F-18E, Gripen, Rafale và F-35.

Không có máy bay tiếp dầu trên không, các không đoàn NATO sẽ không có khả năng chiến đấu tầm xa, mà chỉ có thế giới hạn trong khu vực căn cứ sân bay của mình. 

Trên chiến trường, các máy bay vận tải hạng nặng C-130, thường xuyên thực hiện các chuyến bay vận tải quân sự trên hầu hết châu Âu sẽ bị đe dọa tiêu diệt. Ngay lập tức, nguy cơ này gây ra các vấn đề hậu cần lớn, làm suy yếu nghiêm trọng tiềm lực tiến hành chiến tranh của phương Tây trên các vùng đông Âu. 

Những máy bay vận tải siêu trường siêu trọng, mặc dù không có ý nghĩa quan trọng tương tự như các máy bay trinh sát và máy bay chỉ huy trên không. Nhưng chúng có số lượng lớn và vô cùng quan trọng trong phương thức tác chiến phản ứng nhanh.

Nếu bị ngăn chặn, việc triển khai lực lượng phản ứng nhanh, vận tải vũ khí trang bị và binh lực sẽ không thể thực hiện. Và do thế, các mũi tiến công, các khu vực phòng thủ châu Âu hoàn toàn không có khả năng chống lại những cuộc phản công quy mô lớn, hiện đại của Nga.  

Vùng kiểm soát của hệ thống phòng không S-500 trên chiến trường châu Âu. Ảnh  Military Watch Magazine

Khi được sản xuất loạt, các hệ thống tên lửa Prometey sẽ được bố trí ở Kaliningrad, Crimea và vùng viễn tây miền trung Nga gần Brayansk. S-500 sẽ duy trì vùng kiểm soát trên phần lớn Đông Âu bao gồm toàn bộ vùng biển Baltic. Khi đó, ngay cả một máy bay E-3 Sentry, bay qua Berlin hoặc phía bắc Prague, cũng sẽ nằm trong phạm vi tấn công của các hệ thống tên lửa Nga ở Kaliningrad. 

Toàn bộ không phận Ba Lan, nơi có các căn cứ quân sự mới của Mỹ, toàn bộ bờ biển phía đông Biển Đen, bao gồm cả Bucharest và Istanbul, đều nằm trong vùng theo dõi, giám sát và tấn công tiêu diệt của S-500. 

Như vậy, S-500 sẽ khống chế phần lớn không phận phía đông châu Âu, mang lại ưu thế chiến trường trên không cho quân đội Nga. Do tính cơ động cao của các hệ thống Prometey, trong tình huống quân đội Nga tiến công, các hệ thống phòng không Nga cũng sẽ mở rộng vùng kiểm soát, vươn xa hơn nữa về phía tây. 

Rõ ràng, việc đưa vào biên chế hệ thống phòng không S-500 Prometey đã hình thành mối đe dọa rất lớn đối với đối với khả năng tác chiến đường không của NATO trên chiến trường châu Âu trong trường hợp có chiến tranh.

Hơn thế nữa, S-500 làm tăng cường đáng kể sức mạnh chiến đấu cho các phương tiện tác chiến đường không và phòng không hiện đang có trong biên chế của Nga. Trong sứ mệnh 'thợ săn AWACS', Prometey cũng đồng thời hỗ trợ các phương tiện tác chiến đường không khác như Su-57, MiG-31 - vốn được trang bị các tên lửa không đối không siêu âm R-37 có tầm bắn 400km - và hệ thống tên lửa phòng không S-400 và S-300V4 được trang bị tên lửa phòng không 40N6E có tầm bắn 400km.

Như vậy, nếu S-500 được đưa vào biên chế sẵn sàng chiến đấu tại các khu vực nhạy cảm cao như Kaliningrad và Crimea, thì phần lớn Đông Âu sẽ nằm trong vùng phủ sóng của S-500, trở thành vùng chống tiếp cận, chống xâm nhập A2/AD.

Liên minh Mỹ - NATO sẽ không thể tiến hành bất cứ một chiến dịch không bộ nào chống lại Nga. Và đồng thời quân đội Nga hoàn toàn chiếm được lợi thế đường không trên chiến trường phía đông châu Âu.