Cá nóc độc như thế nào?
Theo thông tin từ UBND xã Bình Thạnh, huyện Tuy Phong (Bình Thuận), trên địa bàn vừa xảy ra vụ việc 5 người bị ngộ độc sau khi ăn cá nóc.
Theo đó, vào trưa 5/1, tại nhà ông Đ.G, ông Đ.G. (58 tuổi) cùng các ông Đ.V.L. (31 tuổi), N.V.B. (54 tuổi) cùng trú tại thôn 3 và các ông H.A.T. (51 tuổi, trú tại thị trấn Liên Hương, huyện Tuy Phong), L.V.X. (59 tuổi, trú tại huyện Thuận Nam, tỉnh Ninh Thuận) cùng ăn cá nóc mít.
Trong bữa ăn có món cá nóc, do ông Đ.V.L. đi biển đánh bắt được mang về và cùng ông Đ.G. chế biến.
Đến 15h cùng ngày, cả 5 người đều có triệu chứng bị tê đầu lưỡi, mặt tím tái nên được đưa đi cấp cứu tại Trung tâm Y tế huyện Tuy Phong.
Sau đó, đơn vị y tế xác định tình trạng các bệnh nhân bị ngộ độc nặng do ăn cá nóc nên chuyển lên tuyến trên để tiếp tục cấp cứu.
Tuy nhiên, đến tối cùng ngày, tình trạng ông H.A.T. trở nặng và sau đó tử vong. Hiện 4 người còn lại dần phục hồi và tiếp tục được theo dõi, điều trị.
Theo các bác sĩ, cá nóc là loại cá nguy hiểm, người dân không nên sử dụng làm thực phẩm chế biến món ăn. Do trong cá này có độc tố tetrodotoxin, khi ăn, người bệnh sẽ có biểu hiện tê cứng đầu lưỡi, mệt mỏi, hốt hoảng, yếu tứ chi, tụt huyết áp, mất ý thức, yếu liệt tay chân và có khả năng suy hô hấp dẫn đến tử vong.
Chất độc của cá tập trung ở da, ruột, gan, cơ bụng, túi tinh và nhiều nhất ở trứng cá, vì vậy con cái độc hơn con đực và đặc biệt mùa sinh sản, chất độc đó gọi là tetrodotoxin. Đây là một loại độc tố thần kinh cực độc, gấp hơn 1.200 lần so với cyanua. Độc tố của một con cá đủ giết chết 30 người.
 |
Ảnh minh họa |
Biểu hiện của ngộ độc cá nóc
Độc tố tetrodotoxin trong cá nóc khi đi vào cơ thể có thể gây ra những biểu hiện khác nhau tùy vào 4 cấp độ ngộ độc gồm:
Cấp độ 1: Ở cấp độ nhẹ nhất, người nhiễm độc có cảm giác tê bì quanh miệng, tăng tiết nước bọt, có triệu chứng rối loạn tiêu hóa như tiêu chảy và buồn nôn.
Cấp độ 2: Nạn nhân có triệu chứng tê bì lười rồi lan dần lên mặt, cổ, tay, chân và các vùng khác trên cơ thể. Dần dần sẽ diễn tiến thành trạng thái nói ngọng, liệt chức năng vận động. Biểu hiện đi kèm có thể là vã mồ hôi toàn thân, đau đầu nhưng mọi phản xạ vẫn đáp ứng bình thường.
Cấp độ 3: Ở cấp độ ngộ độc nặng, nạn nhân xuất hiện triệu chứng toàn thân liệt mềm hoặc co giật, không nói được thành tiếng. Biểu hiện suy hô hấp xuất hiện, đồng tử giãn hết mức và mắt mất phản xạ ánh sáng. Lúc này nạn nhân có thể vẫn còn tỉnh.
Cấp độ 4: Đây là cấp độ ngộ độc cá nóc nguy kịch nhất. Nạn nhân bị suy hô hấp nặng, tim loạn nhịp và rơi vào trạng thái hôn mê.
Xử trí ngộ độc cá nóc như thế nào?
Nguyên tắc điều trị ngộ độc cá nóc gồm có:
Hạn chế sự hấp thu độc tố của cơ thể
Điều trị triệu chứng
Can thiệp tích cực nếu có các biểu hiện đe dọa tính mạng như liệt toàn thân, suy hô hấp nặng
Để xử lý tại chỗ, nếu người bệnh có các triệu chứng của ngộ độc sau ăn cá nóc khoảng 3 giờ có thể cố gắng nôn ói, ho khạc, nên đặt người bệnh nằm nghiêng đầu thấp để chống sặc. Có thể cho người bệnh uống than hoạt tính khi còn tỉnh liều 30g pha với 250ml nước sạch. Đối với trẻ từ 1-12 tuổi, dùng liều 25g than hoạt tính với 100-200ml nước sạch. Đối với trẻ dưới 1 tuổi thì dùng 1g than hoạt tính/1kg cân nặng pha với 50ml nước sạch. Nên uống sớm trong vòng 1 giờ sau khi ăn cá nóc để đạt hiệu quả cao nhất.
Đối với các bệnh nhân đã hôn mê hay rối loạn ý thức, khó thở hoặc thở yếu, ngưng thở cần thực hiện hô hấp nhân tạo, thổi ngạt và đưa tới cơ sở y tế để được điều trị hồi sức cấp cứu.
 |
Ảnh minh họa |
Phòng tránh ngộ độc cá nóc
Hiện nay, độc tố tetrodotoxin từ cá nóc chưa có thuốc đặc trị. Cách tốt nhất để mỗi người tự bảo vệ sức khỏe và tính mạng của mình là phòng tránh nguy cơ ngộ độc.
Ngư dân nên biết cách nhận biết loại cá nóc để loại bỏ ngay khi kéo lưới hoặc thu gom lại để xử lý.
Ngư dân không nên bán cá nóc hay các sản phẩm chế biến từ cá nóc như khô cá nóc, ruốc cá nóc, chả cá nóc…
Người dân không ăn cá nóc, cá có hình dáng giống cá nóc (nếu không biết rõ cách xác định).
Ngộ độc cá nóc vô cùng nguy hiểm và dễ dẫn đến tử vong. Nhưng thực tế vẫn còn một bộ phận người dân vì thiếu thông tin nên vẫn mua bán, sử dụng cá nóc.
