Vào năm 1961, nhà du hành vũ trụ Liên Xô Yuri Gagarin đã ngồi trên tàu vũ trụ Phương Đông 1 và tiến vào không gian, hoàn thành chuyến bay quỹ đạo có người lái đầu tiên trong lịch sử loài người. Thành tựu vĩ đại này đã mở ra một chương mới trong hành trình khám phá vũ trụ của nhân loại, thắp lên trong lòng hàng triệu người niềm khao khát về biển trời sao.
Tuy nhiên, trong những năm gần đây, phần lớn các nhà du hành vũ trụ lại là nam giới, dường như cánh cửa vũ trụ chỉ mở ra cho họ. Theo thống kê, cho đến nay đã có hàng trăm nhà du hành vũ trụ trên toàn thế giới được đưa vào không gian nhưng tỷ lệ nữ giới trong số đó lại chưa đến 10%. Khoảng cách giới tính lớn này khiến nhiều người tự hỏi: liệu có phải phụ nữ bẩm sinh không phù hợp với việc khám phá không gian?
Đến nay, hầu hết các nữ phi hành gia trên thế giới đều sử dụng thuốc tránh thai khi vào vũ trụ. |
Ảnh hưởng sinh lý
Vào những năm 60 của thế kỷ 20, người Mỹ đã thực hiện một dự án có tên là "Chương trình Mercury", lựa chọn 13 nữ phi hành gia. Theo quan điểm của người đứng đầu dự án, cơ thể phụ nữ nhỏ hơn nam giới và suy nghĩ cũng cẩn trọng hơn nên trong không gian chật hẹp của tàu vũ trụ, họ có thể hoàn thành nhiệm vụ khám phá không gian tốt hơn.
Tuy nhiên, người đứng đầu chương trình "Mercury" nhanh chóng nhận ra vấn đề, phụ nữ thực sự không phù hợp để trở thành phi hành gia, bởi khi phụ nữ "đến tháng", việc có kinh nguyệt trong không gian sẽ rất rắc rối. Trong môi trường không trọng lực, chất lỏng không rơi xuống mà sẽ trôi nổi trong tàu, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến các thiết bị. Không còn cách nào khác, NASA buộc phải hủy bỏ việc đưa 13 nữ phi hành gia này vào không gian và thay vào đó sử dụng nam giới để thực hiện nhiệm vụ.
Tại sao nữ phi hành gia buộc phải sử dụng thuốc tránh thai?
Trong không gian không trọng lực, hệ nội tiết của phụ nữ như một sợi dây đàn bị vặn ngược, đôi khi đúng nhịp, đôi khi hỗn loạn, khiến chu kỳ kinh nguyệt không còn đều đặn hoặc thậm chí hoàn toàn ngắt quãng. Điều này không chỉ là một thử thách cho cơ thể mà còn là bài kiểm tra sâu sắc về ý chí và khả năng thích nghi của các nữ phi hành gia.
Do đó, thuốc tránh thai – thành tựu của y học hiện đại – được giao một nhiệm vụ mới, trở thành người bảo vệ cho chuyến du hành vũ trụ của nữ phi hành gia, như một nhạc trưởng tinh tế, điều chỉnh nhịp điệu cơ thể để những rắc rối kinh nguyệt không còn là trở ngại. Cho đến nay, hầu hết các nữ phi hành gia trên thế giới đều sử dụng thuốc tránh thai khi vào vũ trụ. Thuốc tránh thai dài hạn có thể ngăn chặn sự tiết trứng của phụ nữ trong một khoảng thời gian nhất định, thường có hiệu lực trong một tháng, phương pháp này rất hiệu quả.
Nữ phi hành gia nữ đầu tiên của Trung Quốc - Lưu Dương. |
Tuy nhiên, thuốc tránh thai không phải là giải pháp hoàn hảo. Dù thuốc tránh thai có thể hiệu quả trong việc điều chỉnh chu kỳ sinh lý của nữ phi hành gia nhưng nó cũng mang theo những tác dụng phụ, chẳng hạn như tăng nguy cơ huyết khối hoặc ảnh hưởng đến hệ nội tiết. Ngoài ra, một số người còn lo lắng thuốc tránh thai có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nữ phi hành gia.
Ví dụ, khi nữ phi hành gia nữ đầu tiên của Trung Quốc - Lưu Dương, hoàn thành nhiệm vụ bay có người lái trên tàu Thần Châu 9, cô từng được hỏi liệu chuyến bay vũ trụ có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của mình không. Lưu Dương thản nhiên trả lời rằng cô không lo lắng về vấn đề này và tin rằng khoa học sẽ tìm ra giải pháp.
Ngoài ra, nữ phi hành gia lên vũ trụ không chỉ có vấn đề về kinh nguyệt, quan trọng là cấu trúc hệ tiết niệu của họ phức tạp hơn nam giới.
Nước tiểu trong vũ trụ cần được tận dụng tối đa, không phải để tưới cây mà để uống. Điều này đòi hỏi một hệ thống thu gom và lọc hoàn chỉnh, thiết bị thu gom nước tiểu cho nam phi hành gia đơn giản hơn nhiều so với nữ giới, trong khi của nữ giới phức tạp hơn.
Lựa chọn nữ phi hành gia có nhiều bất lợi như vậy, tại sao vẫn để phụ nữ bay lên vũ trụ? Tại sao không để tất cả phi hành gia đều là nam giới?
Ở đây phải nói về ưu điểm liên quan tới yếu tố cơ thể. Mặc dù phụ nữ có nhiều bất lợi khi tham gia vào các nhiệm vụ không gian nhưng vẫn có những nhiệm vụ mà phụ nữ làm tốt hơn nam giới. Ngoài ra, nồng độ hormone estrogen ở phụ nữ cao hơn nhiều so với nam giới, mà hormone estrogen lại có mối tương quan tích cực với khả năng chuyển hóa magie và sắt. Do đó, xác suất bị nhiễm độc sắt và nhịp tim không đều khi làm việc trên trạm vũ trụ của phụ nữ thấp hơn nhiều so với nam giới.
Không chỉ thế, khi có nữ phi hành gia, xác suất mắc chứng trầm cảm của nam phi hành gia cũng thấp hơn nhiều.
Giải pháp tương lai cho sức khỏe của nữ phi hành gia
Để bảo đảm sức khỏe cho các nữ phi hành gia, các cơ quan hàng không vũ trụ đã và đang phát triển các giải pháp mới. Ví dụ, họ đang thiết kế những nhà vệ sinh dành riêng cho phụ nữ và nghiên cứu các sản phẩm vệ sinh mới để giúp nữ phi hành gia thoải mái hơn trong không gian.
Tin tưởng rằng trong tương lai không xa, nữ phi hành gia sẽ không còn phải lo lắng về chu kỳ kinh nguyệt, có thể tự do hơn khi khám phá những bí ẩn của vũ trụ.