Điều kiện hưởng lương hưu
Đối với người tham gia BHXH bắt buộc, với người lao động, cán bộ, công chức khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên thì được hưởng lương hưu nếu thuộc một trong các trường hợp nam đủ 60 tuổi 03 tháng; nữ đủ 55 tuổi 04 tháng (trước đây là 60 tuổi với nam; 55 tuổi với nữ)
Nam đủ 55 tuổi 03 tháng, nữ đủ 50 tuổi 04 tháng và có đủ 15 năm làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc có đủ 15 năm làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 01/01/2021.
Trước đây nam từ đủ 55 tuổi đến đủ 60 tuổi, nữ từ đủ 50 tuổi đến đủ 55 tuổi và không quy định phải làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
Nam đủ 50 tuổi 03 tháng; nữ đủ 45 tuổi 04 tháng và có đủ 15 năm làm công việc khai thác than trong hầm lò (trước đây từ đủ 50 tuổi đến đủ 55 tuổi).
Người bị nhiễm HIV do tai nạn rủi ro nghề nghiệp trong khi thực hiện nhiệm vụ được giao (trước đây không quy định “khi thực hiện nhiệm vụ”).
 |
| Chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH cho cán bộ hưu trí (ảnh minh hoạ). |
Đối với quân nhân chuyên nghiệp, sĩ quan, hạ sĩ quan nghỉ việc có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên được hưởng lương hưu khi thuộc một trong các trường hợp sau đây: Nam đủ 55 tuổi 03 tháng, nữ đủ 50 tuổi 04 tháng, trừ trường hợp Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam, Luật Công an nhân dân, Luật Cơ yếu, Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng có quy định khác.
Nam từ đủ 50 tuổi 03 tháng, nữ từ đủ 45 tuổi 04 tháng, có đủ 15 năm làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc có đủ 15 năm làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 01/01/2021
Người bị nhiễm HIV do tai nạn rủi ro nghề nghiệp trong khi thực hiện nhiệm vụ được giao (trước đây không quy định “khi thực hiện nhiệm vụ”).
Đối với lao động nữ là cán bộ, công chức cấp xã hoặc là người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn tham gia BHXH khi nghỉ việc mà có từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm đóng BHXH và nam đủ 60 tuổi 03 tháng, nữ đủ 55 tuổi 04 tháng.
Điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động
Theo đó, người lao động khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên được hưởng lương hưu với mức thấp hơn so với người đủ điều kiện hưởng lương hưu nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
Một, có tuổi thấp hơn tối đa 05 tuổi so với tuổi nghỉ hưu theo quy định khi bị suy giảm khả năng lao động từ 61% đến dưới 81%; Hai là, có tuổi thấp hơn tối đa 10 tuổi so với tuổi nghỉ hưu quy định khi bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; Ba là, có đủ 15 năm trở lên làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành và bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên.
Người lao động là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân; Hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên, bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên được hưởng lương hưu với mức thấp hơn so với người đủ điều kiện hưởng lương hưu khi thuộc một trong các trường hợp sau: Có tuổi thấp hơn tối đa 10 tuổi so với tuổi nghỉ hưu quy định tại khoản 2 Điều 169 của Bộ luật Lao động;
Có đủ 15 năm trở lên làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành.
Thay đổi tỷ lệ hưởng lương hưu
Từ năm 2021, số năm đóng BHXH để hưởng lương hưu của lao động nam sẽ được điều chỉnh theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội. Mức hưởng lương hưu hàng tháng được tính bằng 45% bình quân tiền lương đóng BHXH tương ứng với số năm đóng. Thêm một năm đóng, mức hưởng tăng 2%. Ngược lại nghỉ hưu sớm trước tuổi một năm, người lao động bị trừ 2% mức hưởng.
Với lao động nam, mức hưởng lương hưu hàng tháng được tính bằng 45% bình quân tiền lương tháng đóng BHXH và tương ứng với 19 năm, tăng một năm so với người nghỉ hưu từ đầu năm 2020.
Sang năm 2022, lao động nam phải tham gia đủ 20 năm BHXH mới được hưởng mức trên; muốn hưởng lương hưu tối đa 75% thì phải đóng BHXH đủ 35 năm.
Thay đổi trên không tác động lên nữ. Như vậy, lao động nữ được hưởng lương hưu 45% là người có đủ 15 năm đóng BHXH trở lên và muốn hưởng tối đa 75% phải đóng đủ 30 năm BHXH.
Người về hưu trước tuổi, không bị trừ phần trăm là lao động có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên, thấp hơn 5 năm so với tuổi nghỉ hưu quy định, bị suy giảm khả năng lao động từ 61% đến dưới 81%; người nghỉ hưu thấp hơn 10 tuổi so với quy định, bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.
Căn cứ tính mức hưởng lương hưu dành cho công chức, viên chức làm việc trong khu vực nhà nước là bình quân tiền lương tháng đóng BHXH 20 năm cuối trước thời điểm nghỉ hưu, dựa trên mức lương cơ sở.
Với lao động trong doanh nghiệp là bình quân toàn bộ quá trình đóng, dựa trên lương tối thiểu vùng. Lương hưu của lao động phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tỷ lệ hưởng, tiền lương bình quân đóng, thời gian thụ hưởng...
