Độc tố trong khế chỉ gây tác hại trên người bệnh thận
Giải đáp thắc mắc của bạn đọc, LY Hoàng Duy Tân, Phó chủ tịch Hội Đông Y Việt Nam cho biết, thật ra ít người biết rằng trong quả khế có chứa một loại độc tố thần kinh có tên neurotoxin, có thể gây ói mửa, rối loạn tâm thần, hôn mê, động kinh hay thậm chí là tử vong. Độc tố này cũng tìm thấy trong một số loài rắn hay nhện…
Ở những người thận khỏe thì độc tố này được xử lý và loại bỏ nhưng với những người có vấn đề về thận thì bộ phận này không thể giải độc tố trong quả khế, gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe, thậm chí tử vong.
Đây cũng là nguyên nhân câu chuyện về chàng thanh niên 18 tuổi ăn khế bị chết cấp cứu không kịp vì khi đó chàng trai đang bị thận ứ nước độ 2. Chỉ 100ml nước khế nguyên chất cũng có thể gây hại cho người bệnh thận chứ đừng nói là một rổ khế.
Chuyên gia nghiên cứu sinh học và y học, Phạm Thanh Tùng, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu và phát triển các sản phẩm tự nhiên (Napro) cho biết, khoa học đã ghi nhận một số trường hợp tử vong do ăn khế ở những người suy thận.
Các nhà nghiên cứu đã rà soát lại những chất có trong khế và đối tượng bị nghi ngờ acid oxalic. Trong khế có nhiều loại acid hữu cơ khác nhau, trong đó acid oxalic chiếm tới 50 – 60%. Acid oxalic bị nghi ngờ là tạo ra chất kết tủa oxalate calcium, gây sỏi thận. Acid oxalic có nhiều trong khế với mức dao động khoảng 100 – 10.000mg oxalic tính trên 100g khế. Khế chua nhiều oxalic hơn khế ngọt (hơn gấp năm lần). Khế xanh nhiều oxalic hơn khế chín.
Tuy nhiên, sau đó các công trình nghiên cứu của đại học Sao Paulo (Brazil) đã nghiên cứu và tìm ra thủ phạm là chất caramboxin. Caramboxin là một acid amin không dính líu gì tới thành phần protein của động vật và được xem là một độc tố thần kinh có thể gây ra những ảnh hưởng lên bộ não và các dây thần kinh ở những người suy thận.
Với người suy thận, việc chỉ ăn một quả khế cũng dễ dàng khiến bệnh nhân trúng độc, trường hợp nặng có thể biến chứng chuyển thành chứng tăng urê huyết, gây sốc phản vệ, thậm chí tử vong….,
Không nên bỏ ăn khế
Chuyên gia Phạm Thanh Tùng nhấn mạnh, đừng vì một vài ca bị bệnh lý thận không biết ăn khế khiến ngộ độc mà chúng ta bỏ qua chùm khế ngọt hấp dẫn và rất hữu ích. Theo Đông y, khế có vị chua ngọt, có tính sáp (sít)bình, không độc, chủ trị nóng nhiệt (nóng sốt) sinh tân dịch, chỉ khát, được dùng để chữa nhiều bệnh.
Theo nghiên cứu hiện đại, khế là trái cây rất ít calo, 100g khế chỉ cung cấp 30 calo nhưng với hàm lượng chất dinh dưỡng dồi dào cung cấp các khoáng chất vi lượng như Ca, Fe, Na và nhất là có nhiều vitamin K, A, C, B1, B2 và P…mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Chẳng hạn, chỉ cần ăn 100g khế (khoảng hai quả) cũng đạt được hơn 50% nhu cầu vitamin C mỗi ngày. Vitamin C trong khế có thể đẩy độc tố ra và giúp tổng hợp collagen, đây là một thành phần quan trọng để hồi phục và hình thành xương, động mạch và mạch máu.
Ăn khế giúp giảm mỡ máu vì chất pectin trong khế làm hạ thấp mức cholesterol xấu và nó có thể liên kết cholesterol và axit mật trong ruột kết, hấp thụ cholesterol dư thừa và giúp tẩy trừ nó ra khỏi cơ thể.
Khế có nhiều chất chống oxy hoá dạng loại flavonoids, chất xơ hòa tan được cho là có khả năng chống viêm, hỗ trợ tiêu hóa, giảm lượng đường huyết, ngừa bệnh tim mạch, ung thư….
Hơn nữa, với mức độ kali cao, natri thấp, khế có tác dụng như một loại thuốc điều chỉnh huyết áp, giúp giảm cân…
Vì thế, với người khỏe mạnh không có bệnh lý về thận mỗi ngày nên ăn 1- 2 quả khế. Những người bị bệnh thận, suy thận, đang chạy thận, sỏi thận… nên tránh ăn khế. Hơn nữa, trong khế có chứa nhiều loại axit, đặc biệt là khế chua, nên người bị đau dạ dày hoặc đang bị đói không nên ăn.
Chất axit cũng làm cản trở sự hấp thu canxi do vậy những người có vấn đề xương khớp, trẻ dưới 5 tuổi nên hạn chế ăn khế.
Nhật Hà