Những nguy cơ khi mang thai ở tuổi vị thành niên

Cơ thể trẻ còn chưa phát triển đã phải làm mẹ

Theo thống kê của Hội Kế hoạch hóa gia đình Việt Nam, mỗi năm cả nước có 1,2 - 1,6 triệu ca nạo, phá thai, trong đó 20% ở lứa tuổi vị thành niên. Thậm chí, có những sản phụ chỉ mới 12-13 tuổi, thời điểm mà cơ thể các em còn chưa phát triển hoàn thiện.

Mới đây, tại huyện Thanh Trì (Hà Nội), một bé gái 12 tuổi đã mang thai và sinh con trong sự ngỡ ngàng đến đau lòng của người thân, hàng xóm. Bé gái sống trong hoàn cảnh thiếu vắng tình yêu của mẹ từ nhỏ, bố đi làm từ sáng sớm đến tối muộn, không có nhiều thời gian để phát hiện sự thay đổi của con ở tuổi dậy thì.

Trước đó, tháng 2/2023, dư luận xôn xao vì một học sinh lớp 5 tại Thanh Sơn, Phú Thọ đã sinh thường một em bé 3,2kg. Thời điểm trên, lãnh đạo địa phương cho biết do điều kiện kinh tế gia đình khó khăn nên mẹ cháu T phải đi làm ăn xa ở Hà Nội. Trong khi đó, cha cháu T sức khỏe yếu và thường xuyên uống rượu nên cháu T không được quan tâm, chăm sóc.

Tương tự tháng 2/2023, một bé gái 12 tuổi ở Bắc Giang đã tự sinh con trong nhà tắm của gia đình. Qua điều tra, cháu bé có quan hệ tình cảm với N.V.M (17 tuổi, cùng địa phương) và đã nhiều lần phát sinh quan hệ tình dục dẫn đến có thai… Dù người cha của đứa trẻ là ai, phải đối diện với hình phạt thế nào về hành vi vi phạm pháp luật với trẻ em, nhưng hậu quả trước mắt đối với bé gái là không thể phủ nhận.

Những sự việc trẻ em sinh ra trẻ em nói trên không còn là hiếm thời gian gần đây. Đặc biệt, hiện nay, độ tuổi dậy thì ở trẻ em gái bắt đầu sớm hơn, thường khoảng 9-13 tuổi, thì độ tuổi trẻ em có quan hệ tình dục cũng sớm hơn.

Do những nguyên nhân khác nhau, quan hệ tình dục sớm và tình trạng nạo, phá thai ở lứa tuổi vị thành niên đang là vấn đề xã hội của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Theo báo cáo của Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA) năm 2022, Việt Nam thuộc nhóm 20 nước có tỷ lệ phá thai vị thành niên cao nhất thế giới với khoảng 300.000 ca/năm. Trong số này 30% là phụ nữ từ 15-19 tuổi, với 70% là học sinh, sinh viên.

Vấn đề con yêu sớm, quan hệ tình dục và phá thai tuổi vị thành niên đã trở thành nỗi lo của hầu hết phụ huynh có con ở lứa tuổi này.

Thực tế ngày nay, trẻ em được tự do sử dụng thiết bị điện tử để truy cập internet nên có thể dễ dàng tiếp cận mọi thứ....

Nhiều trẻ cơ thể chưa phát triển đã phải làm mẹ - Ảnh Minh họa

Nguy cơ có thể gặp khi mang thai, phá thai ở tuổi vị thành niên

Theo GS.TS Nguyễn Duy Ánh, Giám đốc bệnh viện Phụ sản Trung ương, trẻ chưa đủ lớn mang thai sẽ gặp rất nhiều nguy cơ khi phá thai và giữ thai để sinh đẻ.

Nguy cơ khi tiếp tục giữ thai và sinh đẻ

Mang thai ở tuổi vị thành niên ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe, nguy cơ tử vong mẹ vẫn còn cao so với các bà mẹ sinh con ở tuổi trưởng thành. Mẹ dễ bị thiếu máu, tiền sản giật, đẻ non, sẩy thai, chuyển dạ đình trệ, bất tương xứng thai khung chậu. Tỷ lệ nhiễm độc thai nghén cao.

Trong lúc sinh: có nhiều nguy cơ băng huyết, đẻ khó, phải can thiệp bằng các thủ thuật và phẫu thuật. Bị tổn thương ở tử cung, âm đạo, âm hộ do sinh con ở tuổi do cơ thể chưa phát triển hoàn chỉnh. Dễ bị suy nhược toàn thân sau sinh.

Tỷ lệ tử vong trẻ em sinh ra do các bà mẹ tuổi vị thành niên trong năm đầu cao hơn so với các bà mẹ sinh con ở tuổi trưởng thành. Con của các bà mẹ vị thành niên thường có tỉ lệ nhẹ cân, bệnh tật và tử vong cao gấp nhiều lần so với con của các bà mẹ tuổi trưởng thành.

Về mặt kinh tế – xã hội, khi có thai ở tuổi vị thành niên phải gián đoạn việc học hành, khó khăn về kinh tế và không kiếm được việc làm, dẫn trẻ vị thành niên vào con đường bế tắc. Hạnh phúc gia đình có thể bị rạn nứt, dễ lâm vào cảnh éo le, ảnh hưởng đến tương lai của trẻ vị thành niên. Tỷ lệ ly dị cao, dễ bị phân biệt đối xử. Nhiều trường hợp bạn trai trốn tránh trách nhiệm, ruồng bỏ, gia đình và xã hội không chấp nhận dẫn đến mẹ vị thành niên dễ bị căng thẳng và khủng hoảng tâm lý.

Nguy cơ khi phá thai ở tuổi vị thành niên

Ở lứa tuổi vị thành niên đa số các em chưa được trang bị đầy đủ những kiến thức về chu kỳ kinh nguyệt, cơ chế thụ thai, các biện pháp tránh thai nên nếu các em quan hệ tình dục không chuẩn bị rất dễ dẫn đến hệ quả là mang thai ngoài ý muốn.

Việc vị thành niên có quan hệ tình dục sớm khi cơ thể còn quá non nớt có thể làm tổn thương cơ quan sinh sản ở cả nam và nữ. Nguy cơ cao mắc phải các bệnh viêm nhiễm qua đường tình dục, gây tắc vòi trứng ở nữ, tắc ống dẫn tinh ở nam, là một trong những nguyên nhân gây vô sinh phổ biến nhất hiện nay ở các bạn trẻ.

Không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý, gây ám ảnh, trầm cảm, việc mang thai ngoài ý muốn và nạo hút thai còn gây nguy hiểm lớn cho cơ thể của các trẻ em gái. Việc nạo hút thai tùy tiện sẽ phá hủy hoàn toàn hệ thống tử cung, vòi trứng. Nhiều bạn trẻ đã mất cơ hội làm mẹ sau này vì nạo hút thai nhiều lần.

Các chuyên gia trong lĩnh vực sinh sản khuyến cáo tốt nhất là không nên quan hệ tình dục trước tuổi 20 đối với nam và trước 18 tuổi đối với nữ. Vì nam giới dưới 20 tuổi, nữ giới dưới 18 tuổi cơ thể chưa phát triển một cách hoàn thiện.

Hơn nữa, về mặt tâm lý cũng chưa phát triển ổn định, chưa có sự chuẩn bị về thể chất, tâm lý, kiến thức sinh sản và giới tính nên quan hệ tình dục sớm sẽ dẫn đến những hậu quả khôn lường về sau.

Vị thành niên là giai đoạn thay đổi về thể chất và tâm sinh lý. Vì thế, khi có con trong độ tuổi vị thành niên, cha mẹ nên quan tâm đến con cái nhiều hơn.