Cấp cứu vì tự ý ngưng dùng thuốc
Theo TS.BS Trần Hòa, Phó Trưởng khoa Can thiệp tim mạch, Trưởng Đơn vị Can thiệp nội mạch, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM (BV ĐHYD TPHCM), các bệnh lý tim mạch như suy tim, tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim cấp là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Những bệnh lý này, cần được theo dõi và điều trị lâu dài bằng việc phối hợp giữa các biện pháp không dùng thuốc (tập luyện thể dục, giảm cân, ăn kiêng, ngưng thuốc lá…) và dùng thuốc.
TS.BS Trần Hòa, Phó Trưởng khoa Can thiệp tim mạch, Trưởng Đơn vị Can thiệp nội mạch, BV ĐHYD TPHCM đang tư vấn cho người bệnh dùng thuốc. |
Mới đây, BV ĐHYD TPHCM tiếp nhận cấp cứu cho người bệnh Phạm Thị N.T. (54 tuổi, ngụ tại quận 5, TPHCM). Cách đây 5 tháng, chị T. được đặt can thiệp đặt stent cấp cứu do nhồi máu cơ tim. Chị xuất viện sau 1 tuần và đã trở lại công việc thường ngày, nhưng do bị đau dạ dày, chị T. tự ý ngưng sử dụng thuốc tim mạch và chỉ dùng thuốc điều trị đau dạ dày. Sau 10 ngày ngưng thuốc, chị T. phải nhập viện cấp cứu vì đau ngực dữ dội kèm tụt huyết áp.
Chị T. được chẩn đoán bị nhồi máu cơ tim tái phát, tắc stent động mạch vành do huyết khối. Ngay lập tức, người bệnh được sử dụng thuốc kháng tiểu cầu liều cao để ngăn chặn tình trạng đông máu, chụp mạch vành và can thiệp cấp cứu. Theo các chuyên gia, việc tự ý ngưng thuốc tim mạch sau đặt stent, trong đó có các thuốc kháng tiểu cầu đã khiến chị T. bị tắc nghẽn mạch máu, gây tái phát nhồi máu cơ tim.
Tuyết đối không tự ý bỏ thuốc
TS.BS Trần Hoà cho biết, thuốc kháng tiểu cầu được sử dụng phổ biến trong điều trị các bệnh tim mạch, chủ yếu là các trường hợp có nguy cơ hình thành huyết khối cao như: Người bệnh sau đặt stent,dự phòng tái phát nhồi máu cơ tim, đột quỵ…
Khi có những mảng xơ vữa trong lòng mạch, các tế bào tiểu cầu sẽ đến làm lành vết thương. Tuy nhiên, nếu mảng xơ vữa quá lớn, tiểu cầu tập kết quá nhiều sẽ kích hoạt quá trình đông máu, tạo thành nút chặn tiểu cầu lớn, hình thành cục máu đông lớn gây tắc nghẽn động mạch. Trong trường hợp này, thuốc kháng tiểu cầu sẽ làm suy yếu, hạn chế tạo cục máu đông, góp phần giảm nguy cơ gây ra biến cố tim mạch ở người bệnh.
Khi được sử dụng đúng cách, thuốc kháng tiểu cầu sẽ giúp người bệnh được tối ưu hóa hiệu quả điều trị, phòng ngừa các biến cố. Thế nhưng, chỉ một sai sót nhỏ cũng có thể khiến người bệnh gặp phải những rủi ro không mong muốn. Tuy nhiên, người bệnh tuyệt đối không được tự ý bỏ thuốc hay thay đổi liều lượng vì sẽ dẫn đến việc tái hình thành các huyết khối, gây tắc nghẽn mạch máu nuôi tim và phải cấp cứu.
Theo TS.BS Trần Hoà, sau các biến cố tim mạch, người bệnh cần đặc biệt tuân thủ điều trị. Chẳng hạn sau nhồi máu cơ tim, người bệnh sẽ có nguy cơ tái phát. Một khi đã tái phát, biến cố xảy ra sẽ nặng hơn so với ban đầu, tỉ lệ tử vong cao. Để ngăn ngừa những biến cố tiếp theo, người bệnh cần được theo dõi bởi bác sĩ chuyên khoa tim mạch, chủ động tuân thủ chỉ định của bác sĩ, sử dụng thuốc đúng liều lượng.
Thuốc kháng tiểu cầu có nhiều lợi ích trong phòng ngừa các biến cố tim mạch, tuy nhiên cũng có tác dụng phụ, phổ biến nhất là dị ứng: nổi mẩn, khó thở, phát ban… Ngoài ra, người bệnh có thể bị viêm loét, xuất huyết tiêu hóa. Một tác dụng phụ khác là dễ chảy máu, xuất hiện vết bầm ở nhiều vùng cơ thể….
Các chuyên gia khuyến cáo, ngay khi xuất hiện tác dụng phụ của thuốc, người bệnh cần liên hệ ngay với bác sĩ điều trị để được hướng dẫn xử trí. Cần tái khám để bác sĩ chuyên khoa đánh giá mức độ nặng, cân nhắc giảm liều lượng hoặc kết hợp với các loại thuốc khác để hạn chế, loại bỏ tác dụng phụ.