Vẫn còn tình trạng quan liêu, tham nhũng
Đánh giá năm 2018 đạt nhiều kỷ lục và toàn diện, bộ mặt đất nước không ngừng đổi mới và phát triển, đời sống người dân không ngừng cải thiện, Thủ tướng nêu rõ cũng cần nhìn nhận các tồn tại, bất cập “chứ không phải bệnh thành tích”. Đó là sức chống chịu của nền kinh tế còn hạn chế, cần chủ động nghiên cứu, xử lý. Nhiều địa phương, nhiều ngành chậm thay đổi mô hình tăng trưởng. Các nguồn lực chưa được giải phóng để tạo điều kiện cho phát triển. Sản xuất kinh doanh còn gặp khó khăn. Đặc biệt, còn tồn tại nhiều vấn đề xã hội bức xúc, “đây là kinh tế-xã hội chứ không phải kinh tế ‘trừ’ xã hội”. Còn tình trạng quan liêu, xa dân, tham nhũng, đặc quyền, đặc lợi, đặc biệt là tham nhũng vặt. “Đến xã, đến huyện xin giấy tờ có cần phong bì, phong bao không? Những câu hỏi nhức nhối như vậy của người dân chúng ta phải khắc phục”.
Một số vấn đề xã hội khác như bạo lực học đường, tệ nạn xã hội, xã hội đen, tín dụng đen… là những vấn đề cần có biện pháp xử lý, trấn áp mạnh mẽ.Về kỷ luật, kỷ cương hành chính, một số cơ quan Trung ương và không ít địa phương còn giải quyết công việc không nghiêm, còn chậm trễ, nhiều việc còn kéo dài để doanh nghiệp kêu ca.
Cho rằng môi trường đầu tư kinh doanh, cải cách hành chính còn bất cập, Thủ tướng đặt vấn đề tại sao cùng thể chế như nhau mà các tỉnh gần nhau thì có tỉnh chỉ số PCI rất cao, có tỉnh rất thấp. “Chúng ta cũng cần trăn trở là tại sao cùng chủ trương, cùng cơ chế chính sách mà nơi này làm rất tốt, nơi khác lại trì trệ”. Theo Thủ tướng, thực tiễn cho thấy cấp ủy, chính quyền, cá nhân người đứng đầu ở đâu tập trung lãnh đạo, chỉ đạo điều hành quyết liệt, cụ thể, sâu sắc, đổi mới, sáng tạo, chủ động, linh hoạt, dám nghĩ, dám làm, cùng với sự gương mẫu, trách nhiệm vì lợi ích chung thì ở đó đạt được kết quả tốt hơn.
Thủ tướng cũng nêu vấn đề về thực hiện Luật Tiếp công dân khi mà nhiều lãnh đạo địa phương chưa thực hiện nghiêm và nhấn mạnh, Tổ công tác đặc biệt mà Thủ tướng vừa ký thành lập, do Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình làm Tổ trưởng, có một nhiệm vụ là kiểm tra các tỉnh về việc thực hiện Luật Tiếp công dân.
Phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho TPHCM và các tỉnh có liên quan
Để năm 2019 đạt kết quả cao hơn năm 2018, Thủ tướng nhìn nhận, không phải dễ dàng để đạt tăng trưởng 6,7-6,8%, thậm chí hơn 7% khi mà “mẫu số” năm 2018 đã khá lớn, quy mô nền kinh tế ngày càng tăng và bối cảnh thế giới có nhiều biến động. Đây là việc khó, do đó, Thủ tướng yêu cầu triển khai nghiêm túc, sáng tạo, kịp thời, quyết liệt những nội dung của Nghị quyết 01 và 02.
Thủ tướng quán triệt tinh thần chỉ đạo, điều hành quyết liệt, cụ thể và đặc biệt cần thường xuyên đôn đốc, kiểm tra, giám sát thực hiện ở từng cấp, từng ngành. Sự quyết liệt đôn đốc là kinh nghiệm thực tiễn rút ra trong năm 2018 và từ đầu nhiệm kỳ. Ở đâu làm quyết liệt thì ở đó đạt kết quả tốt.
“Vấn đề thứ 2 tôi rất thấm thía điều các đồng chí đề nghị là đẩy mạnh quyết liệt hơn nữa phân cấp, phân quyền gắn với trách nhiệm”, Thủ tướng nói và giao Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân chủ trì cùng các bộ có liên quan trình Chính phủ tiếp tục giao việc phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho TPHCM và các tỉnh có liên quan. “Không để các địa phương phải ôm tài liệu ra bộ này, bộ khác xin việc này việc khác, xếp hàng chờ đợi. Phương thức quản lý đó lạc hậu rồi, anh cần phân cấp trao quyền mạnh mẽ. Còn anh làm sai, làm trái pháp luật thì chúng ta phải tăng cường kiểm tra, đôn đốc”, Thủ tướng nói.
Thủ tướng nhấn mạnh cần phát huy thúc đẩy mạnh mẽ đổi mới sáng tạo trong toàn xã hội đối với hệ thống hành chính nhà nước và khu vực sản xuất kinh doanh. Tìm mọi giải pháp xóa bỏ các rào cản, khơi thông mọi nguồn lực, phát huy tinh thần tự hào dân tộc, tạo ý chí vươn lên mạnh mẽ trong mọi tầng lớp xã hội, để tạo động lực mới thúc đẩy tăng trưởng trong năm 2019 và thời gian tới.
Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Chính phủ năm 2019 là rà soát, sửa đổi, bổ sung thể chế pháp luật, bảo đảm minh bạch, tạo môi trường cho đầu tư kinh doanh phát triển. "Phải bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân làm ăn chân chính và cán bộ, công chức, viên chức yên tâm cống hiến cho đất nước. Không được vì chống tham nhũng mà trì trệ trong hành động", Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh.
Thủ tướng cho hay có hai tình trạng trì trệ đang diễn ra. Đầu tiên là việc xử lý những vụ án lớn khiến nhiều người "không muốn làm việc". Thực tế này được ông Nguyễn Thành Phong - Chủ tịch UBND TP HCM nói gần đây, "có cơ quan im lìm hết, giải quyết việc gì cũng chậm, người dân hỏi không biết ai trả lời". Sự trì trệ thứ hai là trong thời gian quy hoạch nhân sự để chuẩn bị đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; có nhiều cán bộ trẻ tuổi không hành động. "Tôi muốn phải làm mạnh hơn. Đất nước ta với hệ thống một Đảng lãnh đạo mà không tích cực phòng chống tham nhũng thì sẽ gặp khó khăn; lãnh đạo các bộ ngành, địa phương đều phải lo việc này", ông nhấn mạnh.
Đối với các hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết và sắp ký kết, Thủ tướng đặt câu hỏi lớn cho các Bộ trưởng, lãnh đạo các địa phương: “Tâm thế chuẩn bị để mang lại lợi ích cho dân tộc, cho doanh nghiệp, người dân là gì?” và nhấn mạnh không để bị động trong vấn đề này. Bên cạnh đó, cần quan tâm phát triển doanh nghiệp, hợp tác xã và nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp Nhà nước, tránh tình trạng sân trước, sân sau, chống tham nhũng.
Đối với thông tin truyền thông, Thủ tướng mong muốn các cơ quan truyền thông, báo chí phải làm nhiệm vụ khơi dậy niềm tự hào, khát vọng dân tộc để cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân phát huy mạnh mẽ mọi nguồn lực, năng lực, làm giàu cho mình và đóng góp nhiều hơn cho quê hương, đất nước.
Nhân dịp Tết cổ truyền dân tộc sắp đến, Thủ tướng cho biết vừa ký Chỉ thị về việc tăng cường các biện pháp bảo đảm đón Tết Nguyên đán Kỷ Hợi 2019 vui tươi, lành mạnh, an toàn, tiết kiệm, “tinh thần là phải lo Tết cho nhân dân chứ không phải lo cho cán bộ cấp trên. Các doanh nghiệp, địa phương không phải đi biếu xén cấp trên”. Đối với các kiến nghị mà địa phương nêu tại Hội nghị, Thủ tướng khẳng định sẽ được Chính phủ, các bộ, ngành tập trung giải quyết, “chứ không phải nói để cho vui”.
Về vấn đề đầu tư theo hình thức BT mà nhiều địa phương nêu, Thủ tướng cho biết sẽ lấy ý kiến các thành viên Chính phủ và Nghị quyết sắp ban hành sẽ làm cơ sở để giải quyết ách tắc trong vấn đề này. Thủ tướng nêu rõ tinh thần giải quyết về mặt định hướng, nguyên tắc, chứ không phải công nhận mặt bất cập của vấn đề này.
