Bà Nguyễn Thị X. 62 tuổi, bị liệt nửa người do tai biến mạch máu não, phải nằm liệt giường đã 3 năm. Hiện nay bà ho nhiều, mỗi lần ho từng cơn dài và cố khạc cho ra ít đờm mới dễ chịu. Tuy nhiên, mỗi lần ho như vậy rất mệt vì phải cố sức.
Các thầy thuốc đến khám đều cho rằng vì bà nằm một chỗ lâu ngày nên phổi không hoạt động như bình thường và vì vậy, không thể tống đờm nhớt ra, gây nên hiện tượng ho như trên.
Cháu Trần Văn K. 5 tuổi, bị bại não từ lúc sinh, hiện nay cháu chỉ nằm một chỗ. Mấy tháng nay cháu cứ bị ho. Má cháu đã đưa đi khám nhiều nơi, thuốc uống đã đổi rất nhiều toa nhưng chưa hết ho.
Má cháu kể, về đêm có thể nghe rõ tiếng khò khè trong lồng ngực cháu, và mỗi khi cháu ho, rất tội nghiệp vì không biết cách làm thế nào để đẩy được đờm ra. Có nhiều khi cháu khò khè quá, tưởng ngộp thở, phải dùng ống hút hút bớt đờm ra cháu mới nằm yên được. Bác sĩ nhi khoa cho rằng phổi cháu yếu, do ảnh hưởng của bại não nên không thể làm cách nào hơn ngoại trừ cho uống thuốc kháng sinh và thuốc long đờm. Tuy nhiên, uống nhiều thuốc mà đờm và ho không giảm.
Với trường hợp bà X. và cháu K, chúng tôi giới thiệu phương thuốc đơn giản sau: Hoa đu đủ đực, lựa khoảng 5-10 hoa; Đường phèn 16-20g. Đập cho vụn ra, cho vào 1 cái chén. Đợi khi nồi cơm sôi, cho chén thuốc vào trong nồi cơm, chưng (hấp) cho chín. Múc nước thuốc trong chén cho uống dần trong ngày.
Sau khi uống ngày thuốc đầu tiên, mẹ cháu K. cho biết tối đó cháu bớt khò khè, sáng ra tuy có ho nhưng tiếng ho có vẻ thanh chứ không khàn đục như mọi ngày. Đến ngày thứ 3 tiếng khò khè hầu như giảm đến 80% và sau 1 tuần, không còn nghe thấy tiếng khò khè nữa. Uống tiếp 1 tuần (tổng cộng 2 tuần), cháu hết hẳn ho và kéo đờm. Tương tự của bà X. cũng có kết quả tốt.
Đu đủ tên khoa học là Carica papaya L. Thuộc họ Đu đủ (Papayaceae). Đông y gọi là Phiên mộc qua. Theo Đông y. đu đủ vị ngọt, tính bình, có tác dụng trị dạ dày đau, kiết lỵ, táo bón…Hoa đu đủ đực là một vị thuốc được dùng phổ biến để chữa ho, nhất là ở trẻ em. Khi dùng hoa đu đủ đực để chữa bệnh nên chọn hoa mới nở ngay tại cây, thường dùng tươi.
Lương y Hoàng Duy Tân (nguyên Phó chủ tịch Hội Đông y Đồng Nai)
