Giá thẩm định chưa sát thực tế
Thanh tra TP Cần Thơ đã ban hành Kết luận thanh tra số 582/Kl-TTr về việc thực hiện gói thầu số 2 – Cung cấp lắp đặt thiết bị giảng dạy, học tập và gói thầu số 5 – Cung cấp lắp đặt thiết bị phòng cháy, chữa cháy, chống sét thuộc dự án xây dựng Trường Tiểu học Định Môn 2 (xã Định Môn, huyện Thới Lai, TP Cần Thơ) giai đoạn 2 do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Thới Lai, nay là Ban Quản lý dự án và phát triển quỹ đất huyện Thới Lai làm chủ đầu tư.
Tại gói thầu số 2 (cung cấp lắp đặt thiết bị giảng dạy, học tập), kết quả kiểm tra, xác minh cho thấy, hồ sơ thẩm định giá không có các tài liệu chứng minh thông tin thu thập đảm bảo khách quan, đúng theo thực tế các giao dịch tài sản và dựa trên bằng chứng cụ thể để chứng minh về mức giá của tài sản đã giao dịch thành công trên thị trường; không có các tài liệu chứng minh đã so sánh giá chào bán với giá thị trường.
Đơn vị thẩm định giá thực hiện so sánh trực tiếp đơn giá thiết bị tại các bảng báo giá để làm cơ sở xác định giá trị thị trường của hàng hóa là không đáp ứng yêu cầu về giao dịch khách quan, độc lập, đầy đủ thông tin. Mặt khác, các đơn vị báo giá cho đơn vị thẩm định giá đều không cung cấp được các hóa đơn, hợp đồng mua bán thể hiện đơn giá của thiết bị trong bảng báo giá đã được giao dịch thành công trên thị trường tại thời điểm báo giá.
Trong 3 đơn vị báo giá cho công ty thẩm định giá, có 1 đơn vị đồng thời là đơn vị tham dự đấu thầu gói thầu này (có cùng thông số kỹ thuật, cùng danh mục), với giá trị tại thời điểm tham dự (tháng 1/2019) là hơn 1,68 tỷ đồng, tương đương 52,91% so với bảng báo giá cho đơn vị thẩm định giá. Điều này cho thấy sự chênh lệch bất thường giữa giá dự thầu và giá báo cho đơn vị thẩm định giá.
 |
| Hàng loạt bất thường tại gói thầu thuộc dự án xây dựng Trường Tiểu học Định Môn 2. |
Thanh tra TP Cần Thơ nêu rõ trách nhiệm chính trong các hạn chế, thiếu sót nêu trên thuộc về Công ty Cổ phần Thẩm định giá Đông Nam - đơn vị thẩm định giá. Tuy chưa có cơ sở xác định được thiệt hại đối với ngân sách Nhà nước do giá trúng thầu được giảm 42% so với giá dự toán được duyệt, nhưng các hạn chế nêu trên cho thấy việc thẩm định giá thiết bị của Công ty Cổ phần Thẩm định giá Đông Nam chưa mang lại hiệu quả, giá thẩm định chưa sát thực tế giá thị trường.
Bên cạnh đó, chủ đầu tư chưa thực hiện cung cấp, đăng tải thông tin kế hoạch đấu thầu trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia theo thời hạn quy định. Việc phê duyệt hồ sơ mời thầu, kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu số 2 chưa phù hợp về thẩm quyền được quy định tại khoản 2 Điều 101 Nghị định số 63/2014/NĐ-CP ngày 26/6/2014 của Chính phủ.
Việc nghiệm thu, thanh toán khối lượng hoàn thành, qua kiểm tra thực tế cho thấy, còn thiết bị có thông số kỹ thuật chưa đúng theo thiết kế được duyệt. Theo thuyết minh của chủ đầu tư, đơn vị cung cấp, nguyên nhân là do sản phẩm được sản xuất theo quy cách của nhà sản xuất, trên thị trường không có sản phẩm theo quy cách thiết kế được duyệt. Tuy nhiên, các biên bản nghiệm thu của chủ đầu tư đều thể hiện đúng theo thiết kế, hợp đồng là chưa phù hợp.
Xác định giá không căn cứ chứng thư thẩm định giá
Tại gói thầu số 5 - Cung cấp lắp đặt thiết bị phòng cháy, chữa cháy, chống sét, thanh tra phát hiện đơn giá thiết bị phòng cháy, chữa cháy không căn cứ vào chứng thư thẩm định giá thiết bị, giá máy bơm chữa cháy động cơ diesel công suất 25Hp áp giá 117,5 triệu đồng/máy là không phù hợp (giá tham khảo thị trường là 39,5 triệu đồng/máy). Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện theo yêu cầu của cơ quan cảnh sát PCCC đơn vị thi công đã lắp đặt 2 máy bơm CA65-250A giá trị là 144,3 triệu đồng/máy. Như vậy số tiền chênh lệch khoảng hơn 200 triệu đồng.
Cùng với đó, Ban Quản lý dự án và phát triển quỹ đất huyện Thới Lai cũng không đăng tải kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu số 5 trên hệ thống đấu thầu quốc gia là chưa đúng quy định.
Ngoài ra, đơn vị thi công không sử dụng bản vẽ có đóng dấu thẩm duyệt thiết kế PCCC. Đơn vị cung cấp lắp đặt thiết bị phòng cháy, chữa cháy thực hiện chưa đầy đủ theo nội dung hợp đồng với chủ đầu tư, như không thực hiện lắp đặt bộ dụng cụ phá dở búa, xà beng, kìm cộng lực tại hạng mục Khối phòng học - phòng chức năng; lắp đặt chưa đầy đủ đầu báo nhiệt (thiếu 4 bộ); không thực hiện lắp đặt đèn báo cháy phòng, chuông báo cháy, đèn chiếu sáng khẩn cấp, bình chữa cháy xách tay, bảng tiêu lệnh, nội quy phòng cháy, chữa cháy tại hạng mục nhà bếp + ăn…
Những sai phạm này trách nhiệm thuộc về đơn vị lắp đặt, đơn vị tư vấn giám sát, Giám đốc BQLDA&PTQĐ huyện Thới Lai và các tổ chức, cá nhân có liên quan được giao phụ trách tại thời điểm nghiệm thu lắp đặt thiết bị gói thầu số 5.
Trên cơ sở những hạn chế, thiếu sót trên, Chánh Thanh tra TP Cần Thơ kiến nghị Chủ tịch UBND TP Cần Thơ giao UBND huyện Thới Lai chỉ đạo Ban Quản lý dự án và Phát triển quỹ đất huyện Thới Lai, các cơ quan, tổ chức có liên quan thực hiện khắc phục những hạn chế, thiếu sót qua kết quả thanh tra.
Đồng thời, UBND huyện Thới Lai chỉ đạo Ban Quản lý dự án và Phát triển quỹ đất huyện Thới Lai tổ chức kiểm điểm trách nhiệm các cá nhân có liên quan đối với các hạn chế, thiếu sót trong việc cung cấp, đăng tải thông tin về đấu thầu chưa đảm bảo thời hạn theo quy định; sử dụng các tiêu chí năng lực kinh nghiệm chưa đúng yêu cầu của HSMT để đánh giá HSDT; không thực hiện đăng tải kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu số 05; phê duyệt hồ sơ mời thầu, phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu số 2 chưa phù hợp thẩm quyền theo quy định; làm rõ hồ sơ dự thầu chưa thực hiện đúng theo quy định về đấu thầu qua mạng; nghiệm thu thiết bị chưa đúng thực tế; việc xác định, phê duyệt đơn giá các thiết bị PCCC không căn cứ vào chứng thư thẩm định giá, giá thiết bị chưa sát giá thị trường và các hạn chế, thiếu sót trong giám sát, quản lý chất lượng gói thầu thiết bị PCCC.
Điều 222 Bộ luật Hình sự quy định về “tội vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”
1. Người nào thực hiện một trong những hành vi sau đây, gây thiệt hại từ 100 triệu đồng đến dưới 300 triệu đồng hoặc dưới 100 triệu đồng nhưng đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 1 - 5 năm: a) Can thiệp trái pháp luật vào hoạt động đấu thầu; b) Thông thầu; c) Gian lận trong đấu thầu; d) Cản trở hoạt động đấu thầu; đ) Vi phạm quy định của pháp luật về bảo đảm công bằng, minh bạch trong hoạt động đấu thầu; e) Tổ chức lựa chọn nhà thầu khi nguồn vốn cho gói thầu chưa được xác định dẫn đến nợ đọng vốn của nhà thầu; g) Chuyển nhượng thầu trái phép.
2. Phạm tội thuộc một trong những trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 3 - 12 năm: a) Vì vụ lợi; b) Có tổ chức; c) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn; d) Dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt; đ) Gây thiệt hại từ 300 triệu đồng đến dưới 1 tỷ đồng.
3. Phạm tội gây thiệt hại 1 tỷ đồng trở lên, thì bị phạt tù từ 10 - 20 năm.
4. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ hoặc làm công việc nhất định từ 1 - 5 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
