Việc trang bị cho mình kiến thức tình dục an toàn không chỉ giúp bạn có được “chuyện ấy” trọn vẹn mà còn đảm bảo duy trì hạnh phúc lứa đôi, an toàn cho sức khỏe sinh sản.
Các chuyên gia của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết có hơn 30 loại vi khuẩn, virus và ký sinh trùng khác nhau được biết là lây truyền qua quan hệ tình dục, bao gồm cả quan hệ tình dục qua đường âm đạo, hậu môn và miệng. Một số bệnh lây truyền qua đường tình dục cũng có thể lây truyền từ mẹ sang con khi mang thai, sinh nở và cho con bú.
Một số có thể lây lan qua máu như chlamydia, lậu, virus gây suy giảm miễn dịch ở người (HIV), mụn rộp, virus nhú ở người (HPV) và virus viêm gan B.
"Điểm mặt" 9 căn bệnh lây qua đường tình dục, cần lưu ý. Ảnh minh họa |
Dưới đây là một số căn bệnh phổ biến lây qua đường tình dục, cần lưu ý:
Bệnh lậu
Bệnh lậu do vi khuẩn song lậu cầu gây ra, thường có triệu chứng:
Nam giới: dương vật bị chảy mủ (đặc biệt là chảy ra nhiều mủ xanh vào buổi sáng), mủ xanh kèm theo bị sưng đau tinh hoàn, khi đi tiểu tiện bị đau buốt,...
Nữ giới: không có triệu chứng điển hình, rất dễ nhầm lẫn với viêm nhiễm cơ quan sinh dục.
Giang mai
Giang mai cũng là một bệnh lây qua đường tình dục do xoắn khuẩn giang mai Treponema pallidum gây ra, lây nhiễm sang vùng sinh dục, môi, miệng hoặc hậu môn của cả nam và nữ. Bệnh trải qua ba giai đoạn, nhưng có khoảng 50% người bệnh không có triệu chứng và chỉ được chẩn đoán bằng huyết thanh.
Ở giai đoạn đầu, bệnh giang mai thường gây ra một vết loét nhỏ, không đau, đôi khi gây sưng ở các hạch bạch huyết gần đó. Nếu không được điều trị, bệnh thường gây phát ban trên da không ngứa trên bàn tay và bàn chân. Bệnh giang mai gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí là có thể gây tử vong.
Bệnh giang mai có thể chữa khỏi bằng thuốc kháng sinh, nếu được phát hiện sớm. Tuy nhiên, chìa khóa để tránh mắc bệnh là sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục, tránh quan hệ qua đường hậu môn hoặc miệng.
Bệnh sùi mào gà
Sùi mào gà gây nên bởi virus HPV, có thể lây qua đường máu, tình dục và mẹ sang con. Tiếp xúc với vết thương hở của người bệnh cũng có thể lây sùi mào gà.
Người bị sùi mào gà thường nổi sẩn ở vùng kín, miệng, mắt,... Sẩn này có tính chất sần sùi, màu hồng nhạt, có hình dáng hơi giống hoa súp lơ.
Bệnh HIV
HIV là căn bệnh thế kỷ và cũng là một trong những bệnh lây qua đường tình dục nguy hiểm nhất hiện nay. Virus HIV gây suy giảm miễn dịch của cơ thể và có thể lây nhiễm qua nhiều con đường khác nhau như: quan hệ tình dục, lây qua truyền máu, lây từ mẹ sang con...
Chỉ một số ít các trường hợp nhiễm HIV xuất hiện những triệu chứng giống với cảm cúm thông thường kéo dài từ 2 - 4 tuần. Do đó, người bệnh thường không biết mình bị nhiễm HIV nếu không chủ động đi xét nghiệm.
Bệnh viêm gan siêu vi B
Đây cũng là một trong những bệnh có thể lây qua đường tình dục. Ngoài ra, viêm gan siêu vi B còn lây qua đường máu và lây từ mẹ sang con. Bệnh có thể không gây triệu chứng nào đáng kể nhưng lại đe dọa đến sức khỏe và tính mạng.
Do đó, nếu thấy xuất hiện triệu chứng bất thường như: vàng da, vàng mắt, nước tiểu sẫm màu, sốt, mệt mỏi, buồn nôn, ăn uống không ngon miệng... bạn nên đi khám sớm để có hướng điều trị đúng cách.
Bệnh Trichomonas vaginalis
Bệnh Trichomonas là một trong những bệnh lây truyền qua đường tình dục phổ biến, do một loại ký sinh trùng gây ra. Bệnh lây lan từ người này sang người khác thông qua quan hệ tình dục và nhiều người gần như không có bất kỳ triệu chứng nào. Nếu có, các triệu chứng sẽ xuất hiện trong khoảng 5-28 ngày sau khi bị lây nhiễm.
Ở phụ nữ, bệnh gây ra các triệu chứng tiết dịch âm đạo màu vàng xanh, xám; đau khi quan hệ tình dục hay đi tiểu; âm đạo có mùi hôi và ngứa rát…
Ở nam giới, bệnh gây ngứa hoặc kích ứng bên trong dương vật, nóng rát sau khi đi tiểu hoặc xuất tinh, tiết dịch từ dương vật…
Nhiễm Trichomonas có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh hoặc bị lây lan các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác. Phụ nữ mang thai bị nhiễm trùng roi trichomonas thường dễ sinh con quá sớm và bé có nguy cơ bị nhẹ cân khi sinh ra.
Bệnh Chlamydia
Bệnh gây ra bởi một loại vi khuẩn có tên là Chlamydia trachomatis. Bệnh diễn biến khá thầm lặng nên rất khó nhận biết. Nữ giới có thể phát hiện bệnh thông qua các triệu chứng như: khí hư ra nhiều bất thường, tiểu nhắt, đau bụng, đau lưng, buồn nôn, nôn, đau khi quan hệ, chảy máu sau quan hệ...
Bệnh Chlamydia nếu không chữa trị sớm có thể gây vô sinh ở nữ giới và nhiều biến chứng nguy hiểm khác.
Bệnh hạ cam mềm
Bệnh do một loại trực khuẩn có tên Haemophilus ducreyi gây ra. H.ducreyi là một trực khuẩn ngắn, mảnh, gram (-) với đầu tròn. Hạ cam mềm đăng trưng bởi sẹo lồi, loét đau, và sưng các hạch bạch huyết vùng bẹn dẫn đến mưng mủ. Hạ cam mềm giống các bệnh STDs khác gây loét sinh dục, nó cũng làm tăng nguy cơ lây truyền HIV.
Sau giai đoạn ủ bệnh từ 3-7 ngày, các nốt nhỏ, đau xuất hiện và nhanh chóng vỡ ra thành những loét loét nông, mềm, đau với rìa xù xì, xói mòn (ví dụ với mô nằm cao) và đường viền màu đỏ. Sự xói mòn sâu thỉnh thoảng dẫn đến việc phá hủy mô. Các hạch bạch huyết to lên và bắt đầu trở nên nhạy cảm, sau đó kết hợp với nhau tạo thành ổ áp-xe. Vùng da ở vị trí này có thể trở nên đỏ và sáng bóng và có thể vỡ ra thành lỗ rò. Tình trạng nhiễm trùng có thể lây lan sang các vùng da khác, dẫn đến các thương tổn mới. Hẹp bao quy đầu, hẹp niệu đạo và lỗ rò niệu đạo có thể là kết quả của căn bệnh này.
Phương pháp chẩn đoán thường chỉ dựa trên kết quả khám lâm sàng bởi vì việc nuôi cấy vi khuẩn rất khó khăn và việc nhận biết hiển vi bị nhiễu loạn bởi hệ khuẩn hỗn hợp ở loét. Người bệnh cũng cần được làm xét nghiệm huyết thanh học cho bệnh giang mai và HIV và cấy tìm Herpes để loại trừ các nguyên nhân khác của loét sinh dục. Việc điều trị bệnh hạ cam mềm cần được tiến hành sớm bằng kháng sinh.
U nhú sinh dục
Virus gây u nhú sinh dục là Human Papillomavirus, lây lan chủ yếu qua quan hệ tình dục trực tiếp với người có virus hoặc qua các tiếp xúc da kề da, thân mật khác. Bệnh gây tiến triển quá mức các tế bào vảy ở lớp biểu bì gây ra u nhú sinh dục tại cả nam và nữ. Gai sinh dục gồm 4 lớp: lớp sừng, lớp gai, lớp tinh và lớp đáy.
Hầu hết các trường hợp nhiễm u nhú sinh dục sẽ tự biến mất và không gây biến chứng. Nhưng cũng có rất nhiều trường hợp gây nhiễm trùng kéo dài, dẫn đến thay đổi tế bào. Nếu những thay đổi này không được điều trị sẽ chuyển biến xấu đi theo thời gian và trở thành ung thư.
Khi đã nhiễm HPV thì không thể điều trị được. Người bệnh có thể được chỉ định đốt lạnh, đốt nóng, làm thủ thuật cắt bỏ, dùng thuốc hoặc một số biện pháp điều trị dành cho tế bào nhiễm virus HPV có nguy cơ ung thư cao.