Đếm nhịp thở biết con viêm phổi

Mùa viêm phổi

Bé Nguyễn Ngọc K. 2 tháng tuổi con chị Bùi Thị Mỹ Hằng trú tại Hà Đông, Hà Nội phải nhập viện cấp cứu vì bị viêm phổi. Chị Hằng cho biết mấy ngay nay chị thấy con húng hắng ho và chảy nước mũi. Muốn nói không với kháng sinh chị cho con uống nước húng chanh hấp quất, mật ong nhưng tình trạng không đỡ.

Hai ngày nay, bé bỏ bú, sốt cao, thở nhanh, thở gấp. Vợ chồng chị lo lắng cho con vào viện thì bác sĩ chẩn đoán viêm phổi phải nằm viện điều trị. Chị Hằng cho biết bé là con đầu thấy con như thế chị cũng nghĩ do thời tiết nào ngờ bé chuyển biến viêm phổi nặng quá. Bé K phải nằm viện hơn 1 tuần mới được về nhà. Hiện sức khoẻ của bé đã ổn định nhưng bé vẫn lười ăn.

Bé Trần B. A. mới 6 tháng tuổi bị ho, chảy nước mũi kèm theo sốt.  Gia đình đưa con đến khám tại phòng khám tư nhân thì được chỉ định dùng thuốc ho và kháng sinh. 3 ngày sau, thấy con chẳng những không đỡ mà còn bú kém, thở nhanh, mệt mỏi, quấy khóc nhiều hơn, gia đình vội đưa con lên bệnh viện Nhi Trung ương. Tại đây, sau khi thăm khám và chụp phim kiểm tra, các bác sĩ kết luận trẻ đã viêm phổi nặng, có dấu hiệu suy hô hấp.

Bác sĩ Nguyễn Văn Thường-  Trưởng khoa Nhi tổng hợp, Phó giám đốc Bệnh viện Đa khoa Xanh pôn, Hà Nội cho biết, thời tiết chuyển mùa như hiện nay là thời điểm lý tưởng để vi rút, vi khuẩn phát tán và xâm nhập vào cơ thể.

Ảnh minh họa.

 Theo bác sĩ Thường, viêm đường hô hấp có hai  loại hô hấp trên và hô hấp dưới đặc biệt viêm đường hô hấp dưới như viêm phế quản, viêm phổi vẫn trở thành gánh nặng của nhi khoa thế giới. BS Thường nhấn mạnh đến nay viêm phổi ở trẻ vẫn là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới.

Những ngày này, số trẻ nhập viện do viêm đường hô hấp tăng cao và nhiều trẻ từ viêm hô hấp trên đã chuyển biến thành viêm phổi phải điều trị lâu dài.

Dấu hiệu cần nhớ

Theo TS.BS Lê Hồng Hanh, phó trưởng khoa Hô hấp, bệnh viện Nhi Trung ương, tình trạng cha mẹ không đủ khả năng phát hiện sớm bệnh viêm phổi khiến trẻ nhập viện khi bệnh đã quá nặng là khá phổ biến. Tại khoa Hô hấp, số lượng bệnh nhi nhập viện vì viêm phổi luôn chiếm tỷ lệ cao, phần lớn là trẻ dưới 5 tuổi.

Cũng theo TS Hanh, viêm phổi (còn gọi là viêm phế quản phổi ở trẻ nhỏ) là bệnh viêm các phế quản nhỏ, phế nang và các tổ chức quanh phế nang. Ở Việt Nam, trẻ viêm phế quản phổi chiếm 30-34% các trường hợp đến khám và điều trị tại bệnh viện. Tử vong do viêm phổi chiếm 75% trong các bệnh lý hô hấp.

1. Nguyên nhân:

– Do virus: chiếm 60-70% các trường hợp thường gặp. Virus hợp bào hô hấp, virus cúm, á cúm và adenovirus.

– Vi khuẩn: phế cầu, liên cầu, haemophilus, tụ cầu và các vi khuẩn không điển hình.

– Hay xảy ra ở trẻ dưới 1 tuổi, đẻ non, thiếu cân, suy dinh dưỡng, còi xương, bị bệnh hô hấp mạn tính, sống trong môi trường ô nhiễm.

2. Triệu chứng: 

– Sốt, trẻ sơ sinh xuất hiện hạ thân nhiệu, mệt mỏi, ăn kém, môi khô, lưỡi bẩn, hơi thở hôi, ho, ho khan hoặc có đờm xanh, khó thở.

– Nhịp thở nhanh so với lứa tuổi (Đây được coi là dấu hiệu chính và xuất hiện sớm nhất khi trẻ bị viêm phổi).

Dưới 2 tháng: ≥ 60 lần/phút

Từ 2 tháng đến 12 tháng: ≥ 50lần/phút

Từ 1-5 tuổi: ≥ 40lần/phút

Từ 5 tuổi trở lên: > 30 lần/phút

– Co rút lõm ngực, cánh mũi phập phồng, bác sĩ khám thấy ran bệnh lý ở phổi.

– Chụp phim có hình ảnh tổn thương phổi trên X-Quang

– Xét nghiệm có bạch cầu trong máu tăng, CRP tăng

3. Điều trị:

– Khi các bà mẹ thấy con mình có các biểu hiện như trên nên đưa con đến khám tại các cơ sở y tế, chụp X-quang, xét nghiệm máu và điều trị kháng sinh kịp thời. Tuyệt đối không tự ý điều trị kháng sinh ở nhà.

4. Phòng tránh: 

– Đảm bảo sức khỏe bà mẹ khi mang thai: ăn đủ chất, khám thai định kỳ, tiêm phòng…

– Vệ sinh sạch sẽ môi trường sống của trẻ

– Cho trẻ bú sớm, kéo dài

– Tiêm chủng theo lịch

– Đặc biệt cần phát hiện các dấu hiệu nhiễm khuẩn hô hấp nói chung và viêm phổi nói riêng để được điều trị kịp thời.

Mai Nguyễn (tổng hợp)