Một nghiên cứu mới nhất của Viện Y tế Toàn cầu Barcelona (ISGlobal), được công bố vào ngày 21/10/2021 trên tạp chí khoa học “Nature Computational Science” kết luận, Covid-19 là một bệnh theo mùa có liên quan đến nhiệt độ thấp và độ ẩm, giống như bệnh cúm.
Một số nghiên cứu đầu tiên cho rằng khí hậu không phải là yếu tố thúc đẩy sự lây truyền Covid-19, do số lượng cá thể nhạy cảm cao không có khả năng miễn dịch với virus.
Tuy nhiên, một số quan sát cho rằng sự lan truyền ban đầu của Covid-19 ở Trung Quốc xảy ra ở vĩ độ từ 30 đến 50oN, với độ ẩm thấp và nhiệt độ thấp (từ 5o - 11o C).
Nhóm nghiên cứu đã phân tích mối liên hệ giữa nhiệt độ và độ ẩm trong giai đoạn ban đầu của SARS-CoV-2 lây lan ở 162 quốc gia trên khắp năm châu lục, trước khi các quốc gia thực hiện những thay đổi trong hành vi và các chính sách y tế công cộng.
Theo đó, hệ số lây nhiễm (được ký hiệu là R hoặc R0) và tốc độ lây truyền có liên quan mật thiết với nhiệt độ, độ ẩm ở quy mô toàn cầu. Nhiệt độ, độ ẩm càng thấp, tốc độ lây truyền của nCoV càng cao.
Đợt dịch đầu tiên giảm dần khi nhiệt độ và độ ẩm tăng lên và ngược lại; đợt dịch thứ hai tăng khi nhiệt độ và độ ẩm giảm. Cụ thể, virus lây lan nhiều hơn ở những nơi nhiệt độ 12o - 18oC và độ ẩm từ 4 - 12g/m3.
Tuy nhiên, mô hình này đã bị phá vỡ trong mùa hè ở tất cả các châu lục. Theo nhóm nghiên cứu, điều này có thể được giải thích bởi một số yếu tố, bao gồm tụ tập đông người của giới trẻ, tham gia du lịch và sử dụng điều hòa không khí.
Những nơi kín gió và kém thông thoáng cũng có thể là một yếu tố quyết định đến sự gia tăng các ca bệnh.
Phát hiện của nhóm nghiên cứu ủng hộ quan điểm Covid-19 là một bệnh nhiễm trùng theo mùa trong môi trường nhiệt độ thấp, tương tự như bệnh cúm và các chủng coronavirus hiện lưu hành lành tính hơn.
Tính chất theo mùa này, theo các nhà khoa học, có thể góp phần quan trọng vào ngăn ngừa lây truyền virus SARS-CoV-2. Độ ẩm thấp càng làm giảm kích thước của sol khí - một hạt chất lỏng siêu nhỏ (aerosol), làm tăng khả năng lây truyền không chỉ của Covid-19 mà còn cả bệnh cúm mùa và cảm lạnh.
Do vậy, “vệ sinh không khí” thông qua việc tăng cường cải thiện các hệ thống thông gió trong những tòa nhà, cũng như giữ nhà cửa thông thoáng là một trong những biện pháp làm giảm nguy cơ mắc Covid-19 trong khi mùa lạnh sắp.
Bên cạnh đó, khẩu trang vẫn được xem là biện pháp phòng ngừa hàng đầu đối với các biến thể của virus, ngay cả người đã được tiêm đủ 2 mũi văcxin ngừa Covid-19.
Đặc biệt, các khu vực cần đeo khẩu trang cẩn thận gồm văn phòng, không gian kín, có sử dụng điều hòa hay những nơi công cộng, đông người.
