Cân đối 4 yếu tố
Đây là một trong những nội dung trong chuỗi hoạt động của Chiến dịch truyền thông “niềm tin chiến thắng” được Bộ Y tế phát động nhằm nâng cao nhận thức của người dân giúp thực hiện phòng, chống dịch bệnh Covid-19 trong trạng thái bình thường mới, vừa chống dịch hiệu quả vừa khôi phục và phát triển kinh tế.
Theo đó, thực hiện chế độ dinh dưỡng đầy đủ, hợp lý và xây dựng lối sống lành mạnh sẽ tạo thành thói quen có lợi cho sức khỏe, giúp tăng sức đề kháng để có một sức khỏe tốt phòng, chống lại dịch bệnh.
Cụ thể, Bộ Y tế khuyến cáo người dân áp dụng theo công thức dinh dưỡng 4-5-1 của Viện Dinh dưỡng Quốc gia. Số 4 chính là chế độ ăn cân đối 4 yếu tố: Cân đối giữa 3 nhóm chất sinh năng lượng; cân đối về protein (giữa đạm động vật và thực vật); cân đối về lipid (giữa lipid động vật và lipid thực vật); cân đối về vitamin và khoáng chất.
Do đó, để đạt được sự cân đối giữa 3 nhóm chất sinh năng lượng thì lượng chất đạm (protein) phải đạt từ 13 - 20%; chất béo (lipid) từ 20 - 25% và tinh bột (carbohydrate) từ 55 - 65% trong bữa ăn hằng ngày.
Đảm bảo 5 trong 8 nhóm thực phẩm
Số 5 trong công thức này nghĩa là, để đảm bảo tính đa dạng của bữa ăn cần phải có ít nhất 5 trong 8 nhóm thực phẩm. Các nhóm bao gồm: Nhóm lương thực (gạo, mỳ) là thức ăn cơ bản và cũng là nguồn cung cấp năng lượng chủ yếu cho cơ thể.
Nhóm các loại hạt (đậu, đỗ, vừng, lạc…) là nguồn cung cấp chất đạm thực vật cho cơ thể; nhóm sữa và các sản phẩm từ sữa là nguồn cung cấp chất đạm động vật và canxi quan trọng cho cơ thể.
Nhóm thịt các loại, cá, hải sản. Nhóm này cung cấp chất đạm động vật, đặc biệt các axít amin cần thiết mà cơ thể người không tự tổng hợp được; nhóm trứng và các sản phẩm của trứng là nguồn cung cấp chất đạm động vật và nhiều chất dinh dưỡng quý cho cơ thể.
Nhóm củ quả màu vàng, da cam, màu đỏ (cà rốt, bí ngô, gấc, cà chua) hoặc rau tươi có màu xanh thẫm là nguồn cung cấp vitamin và chất khoáng chủ yếu cho cơ thể. Loại rau càng sẫm màu càng có giá trị dinh dưỡng với cơ thể.
Nhóm rau củ quả khác (su hào, củ cải...) cung cấp vitamin, chất khoáng và chất xơ. Và nhóm dầu ăn, mỡ các loại là nguồn cung cấp năng lượng và các axít béo cần thiết cho cơ thể.
Đảm bảo hài hòa và vận động thường xuyên
Cuối cùng, số 1 chính là một bữa ăn hoặc dinh dưỡng trong một ngày cần sự hài hòa giữa các nhóm chất và thực phẩm. Theo đó, công thức dinh dưỡng 4-5-1 cho thấy, trong mỗi bữa ăn phải đảm bảo tính đa dạng, cân đối không kiêng khem hoặc lạm dụng bất cứ thực phẩm nào. Một bữa ăn hoặc dinh dưỡng trong một ngày cần sự hài hòa giữa các nhóm chất và thực phẩm
Kết hợp lựa chọn thực phẩm an toàn kể cả tươi sống và thực phẩm công nghiệp. Lưu ý khi lựa chọn thực phẩm công nghiệp cần đảm bảo: Chọn thực phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng; Chọn thực phẩm có công bố chất lượng đầy đủ; Đọc kỹ thông tin về giá trị dinh dưỡng của thực phẩm trên bao bì; Chọn sản phẩm có bao bì rõ thông tin thành phần nguyên liệu và hạn sử dụng; Quy trình sản xuất minh bạch đạt tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm; Không nên tích trữ nhiều để luôn sử dụng được sản phẩm tươi mới
Bên cạnh đó vận động thường xuyên tại nhà cũng giúp phòng bệnh hiệu quả: Chỉ cần 30 phút/ngày bằng bất cứ cách nào bạn thích: Nhún nhảy theo các bài hát yêu thích; Tích cực lên xuống cầu thang; Yoga nhẹ nhàng cũng tốt; Hoặc đốt mỡ thừa nhiều hơn với các bài tập cùng tạ nặng.
