Chưa có hệ thống giải pháp thích ứng chủ động với già hóa dân số

Theo đó, trong thời gian qua công tác dân số đã đạt được nhiều thành tích quan trọng. Quy mô dân số hiện nay khoảng gần 96,5 triệu người (2019); Tốc độ gia tăng dân số đã được khống chế thành công, tỷ lệ tăng dân số 10 năm qua (2009 - 2019) trong khoảng từ 1,05 – 1,15%/năm, mức sinh thay thế được duy trì suốt 14 năm qua.

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn phát biểu tại Hội thảo "Dân số và phát triển".

Từ năm 2007, nước ta bước vào thời kỳ dân số vàng, cơ cấu dân số chuyển dịch tích cực, dân số trong độ tuổi lao động tăng mạnh chiếm 68%. Chất lượng dân số được cải thiện về nhiều mặt, tuổi thọ trung bình tăng nhanh, đạt 73,6 tuổi năm 2019, cao hơn nhiều nước có cùng mức thu nhập bình quân đầu người. Tình trạng suy dinh dưỡng, tử vong bà mẹ, trẻ em đều giảm mạnh. Tầm vóc, thể lực người Việt Nam có bước cải thiện. Dân số đã có sự phân bố hợp lý hơn, gắn với các quá trình đô thị hoá, công nghiệp hóa và yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của các địa phương và đất nước.

Tuy nhiên, công tác dân số đang gặp nhiều khó khăn, thách thức lớn, cần phải giải quyết như: Mức sinh chênh lệch đáng kể giữa các vùng, miền, tỉnh, thành phố; thậm chí có những nơi mức sinh đã xuống thấp như một số tỉnh, thành phố vùng Đông Nam bộ, Đồng bằng sông Cửu Long. Trong khi đó, các tỉnh miền núi phía Bắc, Bắc Trung bộ và Duyên hải miền Trung, Tây Nguyên mức sinh còn rất cao; Mất cân bằng giới tính khi sinh vẫn diễn ra ở mức nghiêm trọng và ngày càng lan rộng.

Đặc biệt, lợi thế của dân số vàng chưa thực sự được khai thác và phát huy hiệu quả do chưa có giải pháp đồng bộ; Tốc độ già hóa dân số nhanh nhưng chưa có hệ thống giải pháp thích ứng chủ động với già hóa dân số; Chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước...