Sức khoẻ 360

Các triệu chứng của nang Tarlov

(khoahocdoisong.vn) - Nang rễ thần kinh hay nang Tarlov là những nang chứa đầy dịch não tủy quanh rễ thần kinh, thường gặp nhiều ở vùng xương cùng, cuối cột sống.

Bệnh nhân mắc bệnh này thường đau mạn tính, tùy theo vị trí của nang mà triệu chứng đau khác nhau. Nang vùng thắt lưng - xương cùng  có thể gây đau vùng thắt lưng, nhất là vùng dưới eo, lan đến mông và cẳng chân. Cơn đau có thể nặng hơn khi đi bộ (đau cách hồi do thần kinh). Triệu chứng có thể tiến triển ngày càng xấu hơn. Ở một vài người bệnh, ngồi hoặc đứng lâu có thể làm cơn đau nặng lên, tư thế nằm có thể giúp giảm đau. Một vài trường hợp, đau có thể ảnh hưởng đến cả vùng lưng trên, nách, cánh tay và bàn tay nếu nang tồn tại ở vị trí tủy sống cao. Đau có thể tồi tệ hơn khi ho hoặc hắt hơi. Một số người bệnh còn bị đau ở âm hộ, tinh hoàn, ống hậu môn, vùng chậu và bụng mất kiểm soát bàng quang và nhu động ruột (tiểu không tự chủ hoặc tiểu khó), bất lực, và hiếm gặp hơn là tình trạng yếu cẳng chân.

Một số biểu hiện cụ thể

- Mất cảm giác da,  mất phản xạ vùng hậu môn sinh dục.

- Rối loạn tiêu hoá như táo bón.

- Rối loạn chức năng bàng quang như bàng quang tăng hoạt.

- Rối loạn chức năng sinh dục.

Vì vùng  tổn thương gần với khung chậu dưới, bệnh nhân có thể bị chẩn đoán nhầm với thoát vị đĩa đệm, viêm  màng nhện và bệnh phụ khoa. Chẩn đoán sẽ rất khó nếu bệnh nhân có mắc bệnh nào khác ở vùng này.

Những triệu chứng khác như đau đầu mạn tính, giảm thị giác, tăng áp lực sau mắt, hoa mắt- chóng mặt, kéo lê bàn chân khi đi bộ vì sự yếu liệt cơ bắp ở gót và bàn chân (bàn chân rơi). Một số người còn biểu hiện sự thoái hóa mỏng dần (xói mòn) xương cột sống nằm dưới nang.

Nhiều bệnh lý có triệu chứng giống với triệu chứng của nang Tarlov làm khó khăn cho chẩn đoán và dễ nhầm lẫn. Đó là các loại nang và các khối u khác như: Túi thừa màng não tủy, thoát vị màng não tủy, u sợi thần kinh, u tế bào schwann và nang màng nhện. Những loại nang và u này gây chèn ép tủy sống và rễ thần kinh. 

Về điều trị, thông thường bệnh nhân có nang Tarlov lớn hơn 1,5 cm và đau lan toả liên quan rễ thần kinh hoặc rối loạn chức năng bàng quang hay đại tràng sẽ đáp ứng  điều trị phẫu thuật tốt nhất. Biến chứng của phẫu thuật nang Tarlov như dò dịch não tủy thường gặp nhất, tuy nhiên chúng có thể tự liền trong một số trường hợp. Bệnh nhân có thể được hướng dẫn nằm với chân giường nâng cao lên và mang áo nẹp để giảm sưng. 

Khi tất cả các lựa chọn điều trị đều không có hiệu quả, bệnh nhân phải chấp nhận một số thay đổi sinh hoạt cần thiết và tuân thủ phác đồ kiểm soát đau với bác sĩ. Với kiểm soát đau có giám sát và hỗ trợ, bệnh nhân có thể thích nghi được và cải thiện chất lượng cuộc sống.

PGS.TS Hà Hoàng Kiệm (BV Quân y 103)

back to top