PGS.TS Nguyễn Thị Ngọc Dinh, nguyên Giám đốc Bệnh viện Tai mũi họng T.Ư cho biết, xoang là những khoang rỗng nằm trong khối xương sọ mặt. Các xoang có chức năng làm nhẹ khối xương sọ, làm ấm, làm ẩm và lọc không khí đi vào khoang mũi. Các xoang đều có đường thông vào hốc mũi. Xoang bình thường khi lỗ thông mũi không bị nghẽn. Khi bị viêm xoang cấp, nước mũi chảy vàng đục, nghẹt tắc mũi và đau tức, sưng nề vùng mặt. Nguyên nhân gây viêm mũi xoang thường do bội nhiễm vi khuẩn từ ngoài vào xoang, đôi khi do nấm. Vào mùa hè, viêm mũi xoang gia tăng do thói quen sinh hoạt hằng ngày như ăn uống đồ lạnh, uống nước đá lạnh, nằm điều hòa, bơi lội.
Mũi và họng thông nhau, do đó nếu viêm họng thường xuyên sẽ dẫn đến vi khuẩn xâm nhập lên mũi, ảnh hưởng đến các hốc xoang. Ở những người viêm mũi dị ứng, tình trạng dị ứng niêm mạc mũi lan dần vào xoang dẫn đến viêm xoang. Mùa hè là mùa của bơi lội, nếu đi bơi trong môi trường nước không được thau rửa, vệ sinh sạch sẽ hoặc bể có quá nhiều hóa chất sẽ kích ứng niêm mạc mũi. Ở nông thôn, nước trong ao hồ, sông, suối đa phần chứa nhiều vi khuẩn hoặc bị ô nhiễm sẽ không có lợi cho niêm mạc mũi xoang. Những người có hệ hô hấp nhạy cảm, khi gặp môi trường nước hồ bơi ô nhiễm sẽ thấy triệu chứng ngứa mũi, cay mũi, rát mũi, chảy nước mũi, hắt hơi... Nếu các kích thích này tồn tại kéo dài 1 - 2 tuần, các triệu chứng trên ngày càng trở nên nặng nề hơn sẽ dễ dẫn đến viêm xoang.
Đối với người hay dùng điều hòa, theo các chuyên gia, độ ẩm quá khô trong phòng, hệ thống máy lạnh không được làm vệ sinh thường xuyên sẽ rất không tốt cho xoang. Không khí trong phòng thường là không khí bị nhốt kín, không được lưu thông tự nhiên nên dễ nhiễm vi khuẩn, nấm mốc, virus - những tác nhân gây bệnh cảm cúm, viêm họng, viêm mũi dị ứng, viêm xoang. Những người có đường hô hấp nhạy cảm, kể cả khi trời nắng nóng, chỉ nên để nhiệt độ điều hòa chênh với môi trường không quá 8 - 10 độ (nhiệt độ tối ưu là 25 độ C), nên có máy tạo độ ẩm dạng phun hơi nước để tăng độ ẩm trong nhà. Những người đã viêm xoang, khi dùng điều hòa quan trọng nhất vẫn là vệ sinh sạch điều hòa, vệ sinh mũi thường xuyên bằng nước muối sinh lý để làm sạch mũi, tăng độ ẩm, bảo vệ niêm mạc mũi.
Khi bị viêm xoang, cần nhận biết triệu chứng để phát hiện sớm. Theo PGS.TS Nguyễn Thị Ngọc Dinh, đau là triệu chứng thường gặp nhất của viêm xoang. Tùy thuộc vị trí xoang bị viêm mà vị trí đau thay đổi: Đau vùng trán, đau vùng má hay hàm trên, đau sau hốc mắt, đau ở đỉnh đầu. Cơn đau tăng khi bệnh nhân nghiêng người về phía trước. Bệnh nhân cũng thường bị nghẹt mũi, chất tiết mũi trở nên đặc và đục, ho vì nước mũi chảy xuống họng gây ngứa. Tùy theo tình trạng viêm mà bị nghẹt một hay cả hai bên mũi, nghẹt từng lúc hay liên tục, có khi mất khứu giác. Người bệnh có thể sốt, đau nhức, mệt mỏi, đau răng, ngủ không yên giấc... Chớm viêm cần đi khám để lấy thuốc điều trị.
Để phòng ngừa viêm xoang, bệnh nhân nên sắp xếp thời gian làm việc và nghỉ ngơi thích hợp, có chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng và luyện tập để duy trì sức đề kháng chống nhiễm trùng. Giữ sạch môi trường xung quanh, tránh xa khói thuốc lá, bụi và các chất ô nhiễm. Đeo khẩu trang khi ra đường, đeo khẩu trang ở nơi làm việc có nhiều bụi bặm, hóa chất... Vệ sinh cơ thể, rửa tay thường xuyên. Tránh uống rượu vì có thể làm viêm xoang nặng hơn.
