Tử vong do biến chứng quá nặng

Chiều 17/12, Bệnh viện Đa khoa khu vực Long Khánh (tỉnh Đồng Nai) xác nhận một trường hợp tử vong do bệnh tay chân miệng mức độ nguy hiểm nhất (độ IV). Trường hợp tử vong là bé V.N.B.A. (8 tuổi, ngụ xã Xuân Thành, tỉnh Đồng Nai - trước là huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai).

Theo báo cáo, ngày 13/12, bệnh nhi có các triệu chứng điển hình như: sốt cao, nổi ban mụn nước ở hai lòng bàn tay và vùng họng. Đến ngày 16/12, tình trạng bé chuyển biến xấu rất nhanh. Trẻ nôn nhiều lần, khó thở, tím tái.

Bệnh nhi được cấp cứu ban đầu tại Trung tâm Y tế khu vực Xuân Lộc với chẩn đoán suy hô hấp cấp, viêm phổi nặng, sau đó được chuyển tuyến khẩn cấp lên Bệnh viện Đa khoa khu vực Long Khánh.

Tại đây, bệnh nhi trong tình trạng hôn mê, kích thích, suy hô hấp nặng; tim đập nhanh bất thường, huyết áp tụt sâu, sốt cao.

Các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhi mắc tay chân miệng độ IV, biến chứng sốc tim và phù phổi cấp. Dù đã được khẩn trương đặt nội khí quản, thở máy, dùng thuốc vận mạch và hồi sức tích cực, nhưng do bệnh diễn tiến quá nặng, bệnh nhi đã rơi vào ngưng hô hấp tuần hoàn nhiều lần. Đến 4h50 cùng ngày, bệnh nhi tử vong.

Theo ngành y tế Đồng Nai, những tuần gần đây, trên địa bàn tỉnh, dịch bệnh tay chân miệng đang có dấu hiệu diễn tiến phức tạp với nhiều ca bệnh nặng. Ngành y tế khuyến cáo người dân phải thực hiện ăn chín, uống sôi, khử khuẩn đồ chơi và vệ sinh tay sạch sẽ.

Khi trẻ có dấu hiệu sốt kèm nổi mụn nước hoặc các dấu hiệu chuyển nặng như giật mình, nôn ói, đi đứng loạng choạng, cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế để thăm khám kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng.

Cách chăm sóc tránh biến chứng nguy hiểm

Theo ThS.BS Đỗ Thị Thuý Nga, Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Hà Nội: “Có hai biến chứng thường gặp với bệnh tay chân miệng là biến chứng thần kinh và biến chứng suy hô hấp, suy tuần hoàn.

Bệnh tay chân miệng thường bắt đầu với triệu chứng sốt, kém ăn, khó chịu và đau họng. Từ 1 đến 2 ngày sau khi bị sốt, các nốt mụn lở xuất hiện trong miệng gây đau rát. Ban đầu là những nốt phồng rộp màu đỏ và thường phát triển thành các vết loét. Các vết loét này chủ yếu ở trên lưỡi, lợi và bên trong má.

Phát ban không ngứa xuất hiện trong 1-2 ngày với các tổn thương màu đỏ phẳng hoặc gồ lên, một số kèm theo bọng nước. Phát ban thường tập trung nhiều trong lòng bàn tay hoặc lòng bàn chân; cũng có thể xuất hiện ở mông và/hoặc ở cơ quan sinh dục.

Bệnh nhi cũng có thể không có triệu chứng điển hình hoặc có thể chỉ bị phát ban hoặc loét miệng.

Bệnh nhẹ, có thể chăm sóc tại nhà. Khi trẻ có tổn thương ở da đi kèm hoặc không kèm sốt. Người chăm trẻ phải được hướng dẫn đầy đủ về cách chăm sóc bệnh nhi Tay Chân Miệng, cách phát hiện sớm các dấu hiệu chuyển nặng để đưa trẻ đến cơ sở y tế kịp thời. Ưu điểm của chăm sóc tại nhà là trẻ được hưởng điều kiện vệ sinh tốt hơn, môi trường xung quanh sạch sẽ và đặc biệt là giảm được nguy cơ bội nhiễm vi khuẩn.

Bệnh nặng, cần nhập viện điều trị. Bệnh được đánh giá là nặng khi có các biểu hiện sau:

Sốt cao liên tục không đáp ứng với thuốc hạ nhiệt.

Mệt mỏi, không chơi, bỏ ăn, ngủ nhiều, lơ mơ,….

Giật mình nhiều (>= 2 lần trong 30 phút).

Vã mồ hôi, lạnh toàn thân hoặc ở tay, chân.

Thở nhanh, thở bất thường: ngưng thở, thở nông, rút lõm ngực, khò khè….

Run chi, run người, ngồi không vững, đi loạng choạng.

Khi trẻ bị bệnh cha mẹ cần chăm sóc như sau:

Cách ly và kiểm soát tình trạng sốt của trẻ

Khi trẻ mắc tay chân miệng, gia đình nên cho trẻ cách ly ở nhà trong 10-14 ngày đầu của bệnh. Đồng thời, gia đình cần báo ngay cho trường học, nhà trẻ hoặc cơ quan y tế gần nhất để có phương án vệ sinh các bề mặt, dụng cụ mà trẻ đã từng tiếp xúc, cũng như theo dõi sức khoẻ của các bé đã tiếp xúc với trẻ mắc bệnh.

Nơi ở của trẻ cần thông thoáng, sạch sẽ, có ánh nắng mặt trời.

Nếu trẻ sốt trên 38º5 độ, cha mẹ chườm ấm ở cổ, nách, bẹn kết hợp cho trẻ uống thuốc hạ sốt thành phần Paracetamol 10-15mg/kg cách 4-6 giờ/lần, 1 ngày không quá 4 lần. Nếu trẻ vẫn sốt cao liên tục thì cha mẹ dùng Ibuprofen 5-10mg/kg/lần xen kẽ với Paracetamol (Ibuprofen cần uống theo chỉ định của bác sĩ).

Lưu ý, để tránh trẻ bị nhiễm lạnh dẫn đến viêm phổi, cha mẹ cần chú ý không làm ướt quần áo của trẻ khi chườm ấm.

Cho trẻ uống dung dịch Oresol theo nhu cầu để đảm bảo cân bằng nước và điện giải (Oresol cần được pha đúng liều lượng in trên bao bì).

Vệ sinh cơ thể, chăm sóc da đúng cách

Vệ sinh răng miệng cho trẻ bằng dung dịch NaCl 0,9% hoặc pha nước ấm với muối (1 muỗng 5g muối pha với 240ml nước ấm).

Với trẻ lớn có thể nuốt: cho trẻ tự xúc miệng.

Với trẻ nhỏ: dùng tay quấn gạc mềm vệ sinh răng, góc má, lưỡi nhẹ nhàng tránh làm tổn thương niêm mac miệng.

Bôi Glycerin borat, Zytee,…vào vết loét miệng 3 lần/ ngày, trước khi ăn 30p – 1h.

Vệ sinh thân thể: tắm cho trẻ hàng ngày bằng xà phòng sát khuẩn hoặc nước sạch, sau khi tắm bôi Betadin 3% đề phòng nhiễm trùng da.

Cha mẹ cần chú ý tắm cho trẻ nhẹ nhàng, không kỳ cọ mạnh, không chọc vỡ hay đắp lá lên nốt phỏng.

Cắt móng tay cho con để trẻ không gãi mạnh làm vỡ các nốt phỏng nước, gây nhiễm trùng.

Đảm bảo chế độ dinh dưỡng cho trẻ

Nếu trẻ còn bú: tiếp tục cho ăn sữa mẹ (vắt sữa đổ thìa khi trẻ đau miệng không bú được).

Trẻ lớn: cho trẻ ăn thức ăn lỏng, dễ tiêu như súp, cháo. Nên cho trẻ ăn làm nhiều bữa nhỏ.

Không nên cho trẻ ăn đồ cay, nóng, cứng.