Từ 1/1/2022, ô tô sản xuất lắp ráp lẫn nhập khẩu mới tại Việt Nam đều phải đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mức 5.
Theo lộ trình, từ ngày 1/1/2022, các loại ô tô sản xuất lắp ráp và nhập khẩu mới phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 5 (Euro 5). Nhiều hãng xe đang lo ngại nhiên liệu không tương thích với động cơ có thể dẫn đến những phản ứng của khách hàng.
Việt Nam sẽ ở top đầu khu vực về chuẩn khí thải
Thực hiện lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải Euro 5, mới đây, Bộ GTVT đã ban hành Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về khí thải mức 5 đối với xe ô tô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới. Đây là mức cao nhất trong lộ trình đã đề ra đối với khí thải xe cơ giới sản xuất mới.
Trao đổi với PV Báo Giao thông, ông Nguyễn Đông Phong, Giám đốc Trung tâm Thử nghiệm khí thải phương tiện giao thông cơ giới đường bộ - NETC (Cục Đăng kiểm Việt Nam) cho biết, Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về khí thải mức 5 có sự khắt khe hơn hẳn so với mức 4. Theo đó, các mẫu xe mới sẽ phải lắp đặt thiết bị cảm biến khí thải (OBD) để kiểm soát mức khí thải đã đăng ký. Trong quá trình sử dụng, khí thải tăng, giảm ra sao sẽ được OBD kiểm soát.
Khi áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 5, Việt Nam sẽ nằm trong Top đầu ASEAN (gồm Việt Nam, Singapore) áp dụng tiêu chuẩn khí thải cao nhất trong khu vực.
Theo ông Trần Quang Hà, Phó Vụ trưởng Vụ KHCN (Bộ GTVT), việc nâng tiêu chuẩn khí thải lên mức 5 theo đúng lộ trình để thực hiện cam kết của các quốc gia về kiểm soát mức phát thải phương tiện từ khi sản xuất. Tiêu chuẩn khí thải được nâng lên, kiểm soát từ đầu ra đồng nghĩa với việc công nghệ cũng phải thay đổi. Khi đó, bản thân công nghệ xe cũng phải phát triển phù hợp.
Nhiên liệu tương thích để bảo vệ động cơ, đáp ứng chuẩn khí thải
Ông Nguyễn Trung Hiếu, Trưởng tiểu ban Kỹ thuật, Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cho rằng, để có thể đạt được tiêu chuẩn khí thải mức 5 cần phải có sự đồng bộ giữa động cơ ô tô và nhiên liệu. Nếu động cơ đáp ứng được tiêu chuẩn khí thải mức 5 thì xăng, dầu cũng phải đạt tiêu chuẩn Euro 5 mới đảm bảo mục tiêu khí thải sạch hơn.
Với xe sử dụng động cơ xăng, chỉ cần tăng chu trình đốt kỹ hơn là có thể đạt tiêu chuẩn khí thải mức 5. Nhưng dầu là loại nặng, khó đốt hơn thì phải đốt nhiều lần mới có thể sạch. Vì thế, nếu nhiên liệu không đạt tiêu chuẩn, xe dầu sẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn xe xăng.
Bất cứ xe nhập khẩu hay lắp ráp sử dụng nhiên liệu dầu đạt tiêu chuẩn khí thải mức 5 nếu sử dụng nhiên liệu không đạt tiêu chuẩn tương ứng sẽ ảnh hưởng tới động cơ, có thể gây hỏng hóc. Khi động cơ hỏng, khí thải phát ra không đạt chuẩn và như vậy mục tiêu giảm phát thải sẽ không đạt được.
“Thông qua thiết bị cảm biến khí thải (OBD), khi có yếu tố bất thường như khí xả không sạch, đèn báo check engine trên táp-lô sẽ báo sáng, dấu hiệu có thể do nhiên liệu không đạt chuẩn. Khách hàng có thể không biết điều này, cứ nghĩ xe bị lỗi động cơ lại mang đến hãng. Nếu đã biết về điều này, có thể khách hàng sẽ có tâm lý chủ quan, vẫn nghĩ rằng do khí thải không sạch như tiêu chuẩn. Thế nhưng, rất có thể khi đó động cơ lại gặp trục trặc khác mà không phải do khí thải, ảnh hưởng đến vấn đề an toàn và rất nhiều thứ khác”, ông Hiếu nói thêm.
Ông Hiếu cũng đề xuất, cốt lõi là phải có nhiên liệu đạt chuẩn Euro 5, được bán ra một cách phổ biến trên thị trường. Bên cạnh đó, cần tuyên truyền cho người dân hiểu được việc sử dụng nhiên liệu tương ứng với tiêu chuẩn khí thải của xe sẽ có lợi ích ra sao, bảo vệ môi trường thế nào?
Đồng quan điểm, PGS.TS Đàm Hoàng Phúc, Viện Cơ khí động lực (Đại học Bách khoa Hà Nội) nhận định, xe ô tô đáp ứng tiêu chuẩn Euro 5 thì về mặt công nghệ sẽ cao hơn rất nhiều so với Euro 4, ở hệ thống điều khiển, tính toán, phun dầu, phun xăng, đánh lửa, đặc biệt là ở động cơ diesel phải tốt hơn.
Thêm vào đó, hệ thống xúc tác trung hoà khí xả cũng phải tốt hơn. Tất cả những điều này khiến chi phí làm ra xe đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mức 5 sẽ cao hơn. Tuy nhiên, giá bán có cao hơn hay không lại còn phải phụ thuộc vào các hãng xe.
Theo khảo sát của PV Báo Giao thông, hiện chưa có cây xăng nào tại Hà Nội phân phối xăng có tiêu chuẩn tương đương tiêu chuẩn Euro 5, đa số chỉ đáp ứng tiêu chuẩn Euro 4 (RON 95-IV). Đối với nhiên liệu là dầu đạt tiêu chuẩn tương đương Euro 5 hiện nay mới chỉ có Petrolimex phân phối loại Diesel DO 0,001S-V.
Theo một nguồn tin, hiện mới chỉ có khoảng hơn 1.000 trên tổng số hơn 2.800 cửa hàng xăng dầu thuộc Petrolimex cung cấp dầu Diesel DO 0,001S-V.
Tại văn bản gửi các cơ quan liên quan về thực hiện tiêu chuẩn khí thải mức 5 từ 1/1/2022, Thủ tướng cũng đã giao Bộ KH&CN chủ trì, phối hợp với Bộ Công thương sớm hoàn thiện và ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về xăng, nhiên liệu diesel, nhiên liệu sinh học tương ứng với tiêu chuẩn khí thải mức 5.
Đồng thời giao Bộ Công thương chỉ đạo các doanh nghiệp cung ứng xăng, dầu có kế hoạch cung ứng xăng, dầu diesel mức 5 bảo đảm đáp ứng nhu cầu sử dụng và đồng bộ với lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 5.
