Càng để lâu càng khó hồi phục
Hiện có rất nhiều người nghe theo quảng cáo uống thuốc để chữa khỏi thoát vị bẹn mà không cần phẫu thuật. Nhưng thực tế dùng thuốc chỉ khiến bệnh nhi "tiền mất tật mang”.
Thoát vị bẹn là một bệnh lý phổ biến ở trẻ em. Bệnh cần được phát hiện và điều trị sớm để tránh các biến chứng nguy hiểm. Thoát vị bẹn là bệnh lý không thể tự khỏi, uống thuốc không có tác dụng. Phẫu thuật là cách duy nhất để đóng lại bao thoát vị.
Biểu hiện dễ nhận thấy nhất của bệnh là khi trẻ có một khối sưng phồng bất thường ở vùng bẹn – bìu đối với bé trai và vùng bẹn - mu của bé gái. Đặc biệt, kích thước khối u có thể to lên khi trẻ đi lại nhiều, vận động mạnh, hoặc quấy khóc, có thể xẹp xuống khi bé nằm yên, hoặc khi ngủ.
Khối phồng có thể xuất hiện ngay từ khi trẻ chào đời hoặc sau vài tháng vài tuổi, khối thường mềm, nắn xẹp và không đau. Chính vì vậy, gia đình thường chủ quan, đến khi có những biểu hiện bất thường như đau vùng ống bẹn, nôn hoặc buồn nôn, bụng trướng, khối thoát vị không lên được mới đưa bé đi khám.
Khi được thăm khám, thoát vị bẹn được chẩn đoán xác định khá dễ dàng qua lâm sàng như nhìn, sờ... và siêu âm vùng bẹn.
Khi đã có chẩn đoán là thoát vị bẹn, bé cần được điều trị càng sớm càng tốt. Suy nghĩ chủ quan là để lâu khối phồng sẽ tự xẹp xuống là hoàn toàn sai lầm, vì để càng lâu thì khối thoát vị ngày càng to, thành bụng ngày càng yếu và khả năng phục hồi thành bụng càng khó.
Nếu để lâu, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, như thoát vị bẹn nghẹt, đau ở cổ túi thoát vị, có thể gây tắc ruột, thủng ruột, hoại tử ruột, hoại tử buồng trứng ở bé gái hoặc tổn thương tinh hoàn ở bé trai.
Phẫu thuật điều trị thoát vị bẹn thế nào?
Thoát vị bẹn cần được điều trị phẫu thuật càng sớm càng tốt. Nguyên tắc điều trị thoát vị bẹn ở trẻ em là phẫu thuật đóng lại bao thoát vị. Có 2 phương pháp chính là: Phẫu thuật mở (mổ mở) truyền thống và phẫu thuật nội soi (mổ nội soi).
Phương pháp phẫu thuật mở truyền thống: Mổ mở đường bẹn cắt bao thoát vị. Với kỹ thuật mổ mở truyền thống này, bệnh nhân sẽ được gây mê, do đó không cảm thấy đau trong khi phẫu thuật. Bác sĩ chuyên khoa sẽ rạch một vết mổ nhỏ theo nếp lằn bụng bẹn dưới, đẩy ruột hoặc tổ chức bên trong bao thoát vị trở lại vào vị trí thích hợp, phẫu tích bao thoát vị và thắt lại.
Thời gian nằm viện trung bình 2 – 3 ngày. Tuy nhiên phương pháp này không cho phép phát hiện được trẻ có nguy cơ bị thoát vị bẹn bên đối diện không. Tỷ lệ tái phát của phương pháp này khoảng 2-5%. Tỷ lệ trẻ bị thoát vị bẹn bên đối diện sau mổ mở khoảng 20 - 30%.
 |
Phẫu thuật nội soi 1 lỗ tại Bệnh viện Xanh Pôn |
Phương pháp mổ nội soi: Phẫu thuật nội soi sử dụng những đường rạch da rất nhỏ để đưa dụng cụ vào trong ổ bụng để đóng lại bao thoát vị. Ưu điểm của phẫu thuật nội soi là không phải rạch cân cơ, vết mổ rất nhỏ nên trẻ đau ít sau mổ, kết quả thẩm mỹ tốt, thời gian nằm viện ngắn (1 ngày). Phẫu thuật nội soi cho phép phát hiện được trẻ có nguy cơ bị thoát vị bên đối diện đồng thời có thể đóng lại giúp trẻ không bị thoát vị bẹn bên đối diện nữa.
Có nhiều phương pháp mổ nội soi đang được áp dụng tại Việt Nam: Phẫu thuật nội soi 3 lỗ; phẫu thuật nội soi 2 lỗ, phẫu thuật nội soi 1 lỗ
Cho đến nay thì phẫu thuật nội soi 1 lỗ là phương pháp tốt nhất để điều trị thoát vị bẹn ở trẻ em. Phương pháp này chỉ sử dụng 1 vết mổ nhỏ tại rốn, sau phẫu thuật trẻ đau rất ít, và không để lại sẹo sau mổ.
Bệnh viện đa khoa Xanh Pôn là cơ sở đầu tiên ở Việt Nam Ứng dụng phẫu thuật nội soi 1 lỗ trong điều trị thoát vị bẹn ở trẻ em, hiện tại phẫu thuật này đang được thực hiện thường quy tại khoa Phẫu thuật Nhi. Đã có hơn 4500 trẻ được mổ thành công theo phương pháp này với kết quả rất tốt (không còn ghi nhận tái phát).
Ưu điểm của phẫu thuật nội soi 1 lỗ:
- Áp dụng được cho mọi lứa tuổi.
- Phát hiện ra bên đối diện có bị hay không, nếu có thì xử lý ngay trong 1 lần phẫu thuật, tránh cho các cháu phải chịu 1 lần mổ nữa.
- Trẻ đau ít và hồi phục nhanh sau mổ.
- Thời gian nằm viện ngắn: 1 ngày
- Không để lại sẹo sau mổ.
P.GS.TS Trần Ngọc Sơn là người đã sáng tạo ra các dụng cụ riêng cho phẫu thuật này nhờ đó giá thành mổ nội soi được giảm xuống 5 đến 10 triệu/ 1 ca so với các phương pháp mổ nội soi khác. Hiện chi phí cho một ca mổ nội soi một lỗ tại Bệnh viện Xanh Pôn khoảng 6 - 10 triệu (tùy theo trẻ bị thoát vị bẹn 1 bên hay 2 bên).
PGS. TS Trần Ngọc Sơn, Trưởng Khoa phẫu thuật nhi, BV Xanh Pôn Hà Nội
