Sáng chế của nhóm các nhà khoa học của Viện Khoa học Vật liệu (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) có thể giúp thu hồi hơn 90% lượng đồng từ bã thải điện phân kẽm.
PGS.TS Phạm Đức Thắng, Viện Khoa học Vật liệu cho biết, sản xuất kim loại màu là một trong những ngành công nghiệp lớn của nước ta và liên tục có mức tăng trưởng cao trong những năm gần đây. Tuy nhiên, song song với những hiệu quả đạt được về kinh tế thì lượng bã thải công nghiệp điện phân kẽm ngày càng nhiều, gây áp lực rất lớn cho môi trường. Chẳng hạn, nhà máy sản xuất kẽm Thái Nguyên đang lưu giữ khoảng 500 tấn bã thải kết tủa. Kết quả phân tích cho thấy, thành phần của mẫu bã thải công nghiệp điện phân kẽm (hay bã đồng) chứa các kim loại nặng chủ yếu gồm: Khoảng 26% lượng đồng, khoảng 25% lượng sắt, khoảng 11% lượng cadimi và lượng sắt chiếm khoảng 12%. Với thành phần kim loại nặng lớn như vậy, rõ ràng áp lực đặt ra cho giới công nghiệp và môi trường là phải xử lý triệt để nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.
Bằng phương pháp chuyển hóa bột đồng trong bã thải công nghiệp điện phân kẽm thành atacamit ở điều kiện áp suất và nhiệt độ môi trường và hòa tách chúng trong dung dịch axit sulfutic, có thể thu hồi hơn 90% lượng đồng của bã thải ở dạng ion dưới dạng dung dịch sulfat đồng sơ cấp. Lượng đồng còn sót lại (nhỏ hơn 10%) trong phần cặn được đưa đi tái tuyển để thu hồi nốt các hợp chất đồng còn sót lại.
Phần cặn kết tủa có cỡ hạt nhỏ, do đó không cần phải gia công nghiền mịn thêm mà có thể trực tiếp sử dụng cho quá trình chuyển hóa. Sắt được khử trực tiếp trong quy trình chuyển hóa mà không cần thêm hóa chất và không cần thêm bước khử sắt riêng biệt. Bước khử cadimi được thực hiện đơn giản trong dung dịch sulfat đồng sơ cấp thu được, cho phép làm giảm tối đa lương chất cadimi, mà vẫn bảo đảm lượng ion cadimi còn tồn dư trong dung dich không bị kết tủa lẫn với bột đồng trong quá trình xi măng hóa bằng bột sắt.
Hà Bình
