Thoả thuận thương mại giai đoạn 1 Mỹ - Trung có gì đáng chú ý?

Rạng sáng 16/1 (giờ Việt Nam), Tổng thống Mỹ Donald Trump và Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc đã đặt bút ký vào thỏa thuận thương mại giai đoạn 1.

Theo văn kiện được ký kết, Bắc Kinh sẽ mua từ Mỹ ít nhất 32 tỷ USD hàng nông sản trong vòng 2 năm; hơn 52 tỷ USD các sản phẩm năng lượng như dầu thô, khí tự nhiên hóa lỏng và nhiên liệu hóa dầu từ Mỹ; gần 40 tỉ USD các dịch vụ, bao gồm dịch vụ tài chính và khoảng 77,7 tỷ USD các hàng hóa công nghiệp Mỹ.

Như vậy, Trung Quốc cam kết sẽ mua tổng cộng hơn 200 tỷ USD hàng hóa Mỹ. Đổi lại, Washington cam kết sẽ không áp thêm thuế quan lên hàng hóa Trung Quốc nhưng sẽ không vội dỡ bỏ hoàn toàn các mức thuế quan đã áp.

Mức thuế 25% với 250 tỷ USD hàng Trung Quốc nhập vào Mỹ sẽ được giữ nguyên. Trong khi đó mức thuế 15% được áp ngày 1/9/2019 lên 120 tỷ hàng nhập từ Trung Quốc sẽ giảm xuống mức 7,5%. Các điều khoản sẽ có hiệu lực 30 ngày sau thời điểm ký kết.

Tổng thống Mỹ khẳng định sẽ dỡ bỏ thuế quan chỉ khi đạt được thỏa thuận giai đoạn 2 với Trung Quốc. Ông Trump dường như xem đây là thỏa thuận cuối cùng, có thể giải quyết tất cả vấn đề giữa hai nước khi tuyên bố "không muốn thấy có thỏa thuận giai đoạn 3 với Trung Quốc".

Tổng thống Trump khẳng định cuộc thảo luận liên quan đến giai đoạn 2 sẽ được bắt đầu ngay sau khi ký kết giai đoạn 1. Ông Trump cũng khẳng định sẽ đến thăm Trung Quốc "trong tương lai không xa".

Về phía Trung Quốc, ông Lưu Hạc cho rằng thỏa thuận lần này có lợi cho cả hai nước và toàn thế giới, nhấn mạnh Trung Quốc sẽ nghiêm túc thực thi các điều khoản trong thỏa thuận và xem đây là nhiệm vụ "cấp bách hàng đầu". Tuy nhiên, ông Lưu Hạc cho rằng việc các công ty Trung Quốc mua bao nhiêu hàng Mỹ là tùy thuộc vào nhu cầu thị trường trong nước.

Theo Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin, một số vấn đề liên quan tới công nghệ và an ninh mạng sẽ được giải quyết trong thỏa thuận giai đoạn 2. "Vẫn còn nhiều vấn đề cần hai nước tìm hướng xử lý", ông Mnuchin thông tin thêm.

Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer nhấn mạnh Trung Quốc chỉ có một cách duy nhất để thoát khỏi việc bị áp thuế là hoàn tất thỏa thuận giai đoạn 2 với Mỹ.