Ngừng tim do đột quỵ não, tắc mạch phổi và nhồi máu cơ tim cấp
Bệnh nhân là Dương Văn T. (33 tuổi) ở huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang. Trước khi vào viện khoảng 10 phút, anh T. đang ngồi uống nước đột ngột mất ý thức, ngưng thở, ngưng tim được đưa vào Bệnh viện Bãi Cháy cấp cứu ngừng tuần hoàn. Sau gần 50 phút nỗ lực của kíp cấp cứu, bệnh nhân có tuần hoàn tái lập trở lại.
Đánh giá đây là tình trạng tối khẩn cấp, Bệnh viện Bãi Cháy nhanh chóng hội chẩn với bác sĩ hồi sức của Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh, chỉ định chuyển viện để thực hiện kỹ thuật hạ thân nhiệt chỉ huy nhằm bảo vệ não, giảm di chứng thần kinh sau thời gian ngưng tim kéo dài.
Bệnh nhân vào khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Đa khoa tỉnh trong tình trạng nguy kịch, hôn mê sâu, glasgow 6 điểm, thở máy qua ống nội khí quản, duy trì thuốc vận mạch. Bệnh nhân được chụp cắt lớp vi tính để loại trừ các nguyên nhân do đột quỵ não, tắc mạch phổi và nhồi máu cơ tim cấp.
 |
Hạ thân nhiệt chỉ huy cứu sống bệnh nhân trẻ ngừng tim 50 phút |
Cùng với đó, các bác sĩ hồi sức đã nhanh chóng áp dụng các biện pháp hồi sức tích cực, như: thở máy, lọc máu liên tục và đặc biệt là kỹ thuật hạ thân nhiệt chỉ huy để vệ não cho người bệnh.
Với thiết bị hạ thân nhiệt theo phương pháp nội mạch, các bác sĩ đưa một ống thông chuyên biệt vào tĩnh mạch lớn của bệnh nhân và tiến hành hạ thân nhiệt trung tâm của bệnh nhân từ 37 độ C xuống còn khoảng 33 độ C và duy trì mức này trong vòng 24 giờ mục đích bảo vệ não sau ngừng tuần hoàn.
Sau 4 ngày điều trị tích cực, bệnh nhân hiện đã tỉnh táo, rút được ống nội khí quản, có thể giao tiếp được bình thường, ăn uống đường miệng, không liệt, vận động tốt, gần như không để lại di chứng thần kinh đáng kể nào.
Hiện bệnh nhân đã được chuyển khoa Tim mạch để tìm nguyên nhân đặc, biệt là các nguyên nhân do rối loạn nhịp tim để có phương án dự phòng tái phát.
Tỷ lệ sống sót thấp, dễ di chứng tổn thương não
Bác sĩ CKI Nguyễn Thị Dung, khoa Hồi sức tích cực – Thận nhân tạo, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh cho biết: Bệnh nhân T. trẻ tuổi, tiền sử khỏe mạnh, đột ngột ngưng tim, hôn mê mất ý thức.
Nhờ nỗ lực kiên trì cấp cứu ngừng tuần hoàn liên tục trong 50 phút của các bác sĩ Bệnh viện Bãi Cháy mà trái tim bệnh nhân đã đập trở lại. Song dù cấp cứu thành công nhưng tình trạng bệnh nhân vẫn rất nguy kịch, nguy cơ để lại di chứng rất cao, tỷ lệ sống sót thấp do não đã bị tổn thương trong thời gian dài.
 |
Bệnh nhân đã được cứu sống - Ảnh BSCC |
Vì vậy, ngay khi chuyển Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh, chúng tôi đã nhanh chóng thực hiện kỹ thuật hạ thân nhiệt chỉ huy. Đây là phương pháp hồi sức tối ưu nhất có thể lúc để mang lại cơ hội sống và hồi phục tốt nhất cho người bệnh.
Đặc biệt với thời gian cấp cứu ngừng tuần hoàn hô hấp kéo dài tới 50 phút mới có tuần hoàn tái lập mà tình trạng thần kinh phục hồi rất tốt cho thấy năng lực cấp cứu, hồi sức rất chuyên nghiệp, hiệu quả.
Với biện pháp hạ thân nhiệt chỉ huy, khi nhiệt độ cơ thể hạ xuống, giúp giảm chuyển hoá của tế bào não, bớt phù và viêm, áp lực hộp sọ giảm, tế bào não được cung cấp đầy đủ ôxy nên khả năng phục hồi ý thức và vận động tốt hơn.
Nhờ sự kiên trì của kíp cấp cứu, phối hợp liên viện chặt chẽ cũng như những nỗ lực điều trị bằng các biện pháp hồi sức hiện đại nhất mà bệnh nhân trẻ tuổi ngưng tim 50 phút giờ đã hồi phục không di chứng. Đây thực sự là kỳ tích, mang lại niềm hạnh phúc cho người bệnh, gia đình và cho chính đội ngũ y bác sĩ chúng tôi”.
Với bệnh nhân bị ngừng tuần hoàn một thời gian dù cấp cứu thành công, tim đập trở lại, phục hồi được mạch huyết áp nhưng tỉ lệ sống sót cũng rất thấp (khoảng dưới 10%) do não đã tổn thương nặng.
Nếu cứu sống được bằng các biện pháp điều trị tích cực như: cấp cứu ngừng tim, thở máy, cung cấp oxy, sử dụng phối hợp các thuốc,… thì bệnh nhân vẫn có nhiều nguy cơ bị để lại di chứng thần kinh do tổn thương não nặng nề. Mức độ nhẹ là mất trí nhớ, liệt nửa người, co giật, động kinh. Mức độ nặng là liệt toàn thân, nằm tại chỗ, hôn mê (sống thực vật).
Kỹ thuật hạ thân nhiệt chỉ huy giúp giảm nguy cơ tổn thương não cấp, hạn chế di chứng nặng nề, mang lại cơ hội sống sót, khả năng phục hồi vận động và ý thức cho bệnh nhân nặng, nguy cơ tử vong và tàn phế cao, góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và cải thiện sức khỏe người dân.
