Tàu vũ trụ Chang'e 5, mang theo đất đá mặt trăng đang trên đường về Trái Đất

Hãng thông tấn nhà nước Tân Hoa Xã thông báo, môđun vận tải Chang'e 5 đã cất cánh thành công và bay lên quỹ đạo Mặt Trăng. Bụi và đá Mặt Trăng, được vận chuyển trong modun vận tải vũ trụ của Chang'e 5, đang trở về Trái Đất, trong vòng gần 2 tuần sẽ hạ cánh xuống vùng Nội Mông, miền Bắc Trung Quốc.

Sơ đồ chương trình phóng tàu vũ trụ và thu thập đất đá trên Mặt Trăng của tàu Chang'e-5.

Trong điều kiện không có gì xảy ra ngoài dự tính, các mẫu vật chất mặt trăng được đưa xuống Trái Đất lần thứ 3 sau các chuyến bay của Mỹ và Liên Xô cũ những năm 1960 và 70.

Tàu vũ trụ Trung Quốc đã hoạt động tích cực kể từ khi hạ cánh xuống gần đỉnh Mons Rümker, một cao điểm trên bề mặt Mặt Trăng ngày 1/12 sau 11h đêm theo giờ Bắc Kinh (10:00 sáng EDT) trong khu vực Oceanus Procellarum (Đại dương Bão).

Sử dụng một cánh tay robot, tàu đổ bộ xúc khoảng 1,5kg (3,3 pound) đất đá từ bề mặt và khoan xuống sâu khoảng 2m (6,6 feet) lấy 500g (1,1 pound) dưới lòng đất. Trước khi pin năng lượng mặt trời hết nhiên liệu, mọi kế hoạch phải được hoàn thành. Tàu thám hiểm Mặt Trăng Chang'e-5 đang quay trở về Trái Đất sau khi đã thu thập các mẫu đất và đá trong khoảng 19 giờ.

Chang'e 5 trở về Trái Đất với các mẫu đá mặt trăng. Video South China Morning Post. 

Phó trưởng thiết kế tàu vũ trụ Hong Xin và các đồng nghiệp tại Viện Sức đẩy không gian Thượng Hải rất căng thẳng khi tàu vũ trụ Chang'e 5 bắt đầu quay trở lại Trái Đất.

Vấn đề then chốt là quá trình phóng lên từ Mặt Trăng của môđun vận tải. Phương tiện bay phải sống sót qua cái nóng gay gắt ban ngày và những vấn đề môi trường khác của động cơ tên lửa đẩy. Cũng có khả năng khi Chang'e-5 hạ cánh xuống bề mặt, một số bộ phận có thể bị ảnh hưởng và bụi mặt trăng có thể gây phức tạp với các thiết bị hoặc cảm biến.

Một mạng lưới các trạm vệ tinh theo dõi chặt chẽ quá trình bay lên của môđun, một phần trong chương trình giám sát sứ mệnh để có thể kịp thời điều chỉnh bất kỳ thay đổi nào trên quỹ đạo đường bay ngay từ khi tàu vũ trụ Chang'e-5 hạ cánh để đảm bảo thiết bị từ quỹ đạo mặt trăng hạ xuống chính xác vị trí được xác định. Phương tiện vận tải môđun, theo tính toán cất cánh từ điểm đó lên quỹ đạo mặt trăng theo một đường bay nhanh và hiệu quả nhất.

Tham gia vào quá trình giám sát tàu vũ trụ có 10 trạm mặt đất ở Trung Quốc, 2 tàu khoa học Hải dương giám sát điện tử trên Thái Bình Dương và hai trạm mặt đất ở Argentina và Namibia do các nhà khoa học vũ trụ Trung Quốc vận hành.

Mặc dù có rất nhiều trạm giám sát tàu vũ trụ, nhưng video phát trực tiếp từ camera trên tàu bị mất tín hiệu ở chặng cuối cùng của quá trình hạ cánh xuống Mặt Trăng ngày 1/12.

Truyền thông nhà nước Trung Quốc, dẫn nhận xét của các chuyên gia vũ trụ tuyên bố rằng, sự gián đoạn đó là hậu quả của băng thông liên lạc bị hạn chế.

Các chuyên gia nhấn mạnh rằng, những cảm biến của tàu vũ trụ đang hoạt động và truyền dữ liệu trở lại Trái Đất, sử dụng băng thông ở mức tối đa. Những thôn tin như dữ liệu cảm biến về tình trạng chuyến bay và dữ liệu radar chiếm ưu tiên hàng đầu, sau đó mới là các dữ liệu hình ảnh.

Tàu vũ trụ môđun Chang'e-5 dự kiến sẽ hạ cánh xuống Trái Đất vào khoảng giữa tháng 12. Trước khi bay lên quỹ đạo, Chang'e-5  đã cắm một lá quốc kỳ và Trung Quốc trở thành quốc gia thứ hai để lại biểu tượng quốc gia trên Mặt Trăng, điều mà trong 2 lần đổ bộ trước đó, Trung Quốc không thực hiện.