Tạo hình vi phẫu tái tạo các khuyết hổng phức tạp vùng hàm mặt

Hiện tỉ lệ người dân mắc các bệnh lý liên quan đến vùng hàm mặt, nhất là ung thư hàm mặt đang có chiều hướng gia tăng. Tạo hình vi phẩm là một hướng đi mới điều trị tối ưu cho người bệnh thương tổn lớn, phức tạp vùng hàm mặt.

PV có cuộc trao đổi ngắn với TS.BS Nguyễn Tấn Văn, Phó trưởng Khoa Răng Hàm Mặt, Bệnh viện E; Trưởng Bộ môn Phẫu thuật Miệng và Hàm mặt, Trường Đại học Y Dược – Đại học Quốc gia Hà Nội.

Kỹ thuật tiến bộ nhất trên thế giới và Việt Nam

Vì sao khi người bệnh bị những tổn thương lớn và phức tạp vùng mặt thì việc lựa chọn phương pháp tạo hình vi phẫu tái tạo lại các khuyết hổng cho người bệnh đang là lựa chọn tối ưu và đem lại nhiều lợi ích cho người bệnh? Xin bác sĩ chia sẻ về vấn đề này?

Vi phẫu là một trong những kỹ thuật tiến bộ nhất trong tái tạo khuyết hổng vùng hàm mặt trên thế giới cũng như tại Việt Nam hiện nay.

Trong trình phẫu thuật vi phẫu, các phẫu thuật viên sử dụng kính hiển vi chuyên dụng kết hợp các dụng cụ y khoa mức độ chính xác cao để sửa chữa, bảo tồn từng cấu trúc nhỏ nhất trong cơ thể. Đưa những vạt từ xa có cuống mạch lên vùng có khuyết hổng, sau đó, sử dụng kỹ thuật vi phẫu để nối mạch máu (động mạch, tĩnh mạch), dây thần kinh… đường kính chỉ vài mm, giúp phục hồi lại các khuyết hổng đó bằng các vạt từ xa cho người bệnh.

Nếu như trước đây, nhiều tổn thương vùng hàm mặt rất khó điều trị bảo tồn khi phải phẫu thuật thì hiện nay, với những tiến bộ trong vi phẫu đã mang lại chất lượng điều trị mới. Ưu điểm lớn nhất của phương pháp này là ghép nối, khôi phục, bảo vệ các bộ phận cơ thể bị tổn thương.

Đối với những khuyết hổng lớn vùng hàm mặt, khi sử dụng những các vạt tại chỗ là không đủ để che lấp những khuyết hổng, đôi lúc khi lấy những vạt tại chỗ sẽ gây biến dạng ngay tại vị trí lấy vạt.

Do vậy, đối với những trường hợp có khuyết hổng lớn, phương pháp tối ưu nhất là đưa những vạt có cuống đuôi từ xa lên chỗ khuyết hổng đó, phẫu thuật viên tạo hình sử dụng kính hiển vi và kỹ thuật vi phẫu để nối mạch máu nhằm tái lập cấp máu nuôi dưỡng vạt da.

Một ca mổ có thể kéo dài 20 tiếng

Như bác sĩ vừa chia sẻ ở phần trên, phương pháp này trong điều trị những tổn thương lớn và phức tạp vùng mặt cho người bệnh, dường như cái khó đang “dồn” vào phẫu thuật viên. Bác sĩ có thể nói rõ hơn về vấn đề này?

Đây là một kỹ thuật khó, đòi hỏi đội ngũ phẫu thuật viên có trình độ chuyên môn cao, trong phẫu thuật phải tập trung tinh thần cao, chính xác gần như tuyệt đối do những ca phẫu thuật vi phẫu thường kéo dài từ 8-10 tiếng, thậm chí có thể lên tới gần 20 tiếng.

Để thực hiện những ca phẫu thuật vi phẫu, phẫu thuật viên phải thao tác trên những mạch máu thần kinh với những tổ chức rất nhỏ, việc làm này không thể làm bằng mắt thường mà phải sử dụng kính hiển vi phóng đại. Tất cả những quá trình đó đòi hỏi các động tác của các phẫu thuật viên phải rất tỉ mỉ, không được có sai sót trong quá trình phẫu thuật. Vì vậy, những ca phẫu thuật vi phẫu thường kéo dài rất lâu.

Với những trường hợp người bệnh bị ung thư vùng hàm mặt, phương pháp vi phẫu được coi là “tiêu chuẩn vàng” giúp điều trị cho người bệnh bị ung thư. Trong phẫu thuật, việc loại bỏ hoàn toàn và ngăn chặn sự phát triển của khối u ung thư là rất quan trọng giúp đảm bảo tính mạng cho người bệnh. Tuy nhiên, khi phẫu thuật cắt triệt để khối u sẽ để lại khuyết hổng vùng mặt rất lớn, hơn nữa, còn ảnh hưởng đến chức năng ăn uống, nói, thở và thẩm mỹ của người bệnh.

Do đó, để đảm bảo các chức năng đó của người bệnh, các phẫu thuật viên Bệnh viện E cần phải tạo hình che phủ bằng các vạt da, xương tự do được lấy từ các vùng khác của cơ thể như chân, tay, bụng, lưng… Việc đó sẽ nhằm tái tạo và phục hồi ở những tổn thương giúp người bệnh phục hồi cả chức năng và thẩm mỹ. Mang lại dáng vẻ bình thường cho người bệnh giúp họ nhanh hòa nhập với cuộc sống sau khi điều trị.

Phẫu thuật vi phẫu che phủ khuyết hổng lớn vùng hàm mặt - Ảnh BVCC

Như vậy đối với những trường hợp người bệnh bị khuyết hổng lớn, tổn thương vùng hàm mặt sẽ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của họ và phương pháp vi phẫu sẽ giải quyết được các vấn đề đó không?

Với những thương tổn lớn, phức tạp vùng mặt sẽ ảnh hưởng đến người bệnh về nhiều mặt. Người bệnh bị ảnh hưởng về mặt thẩm mỹ, gây ra tâm lý mặc cảm, ngại giao tiếp với cộng đồng. Các chức năng chính của khuôn mặt bị ảnh hưởng như nhai cắn khó khăn, nuốt khó, phát âm sai, ảnh hưởng đến sức khoẻ…

Ngoài ra những biến dạng nếu không được điều trị kịp thời sẽ kéo theo các di chứng nặng nề khác như sai khớp cắn, teo lép phần mềm, lệch xương... và lâu dần sẽ ảnh hưởng đến lan đến nhiều cơ quan khác của người bệnh.

Nếu như trước kia, các trường hợp như bị khối u lớn/ ung thư vùng hàm mặt sẽ gây nhiều khó khăn cho các bác sĩ trong quá trình điều trị do đa phần người bệnh khi phát hiện bệnh đã ở giai đoạn muộn, khối u phát triển lớn, phá hủy nhiều vùng tổ chức, di căn xa… không thể thực hiện phẫu thuật được.

Thăm khám cho bệnh nhân sau phẫu thuật - Ảnh BVCC

Hiện nay, tại khoa Răng Hàm Mặt, Bệnh viện E với đội ngũ phẫu thuật viên có trình độ chuyên môn cao, nhiều năm kinh nghiệm cùng với trang thiết bị máy móc hiện đại… đang sử dụng kỹ thuật vi phẫu điều trị cho những trường hợp có tổn thương nghiêm trọng như vậy, các bác sĩ có thể thực hiện tạo hình lại các cơ quan bộ phận ngay trong một lần mổ bằng các vạt tổ chức tự do.

Hiện tại, đây được xem là phương pháp với độ chính xác cao, mang lại nhiều lợi ích về kết quả và sự phục hồi của nhiều người bệnh. Kỹ thuật này giúp giảm thiểu thiệt hại cho các mô xung quanh, đồng thời cải thiện độ chính xác của việc sửa chữa nên người bệnh sẽ có thời gian hồi phục nhanh hơn và giảm các biến chứng sau phẫu thuật.

Hơn nữa, việc thực hiện các sửa chữa phức tạp trên các cấu trúc rất nhỏ là tiền đề giúp Bệnh viện E thực hiện các ca ghép tạng tại Bệnh viện trong tương lai.