Chia nhỏ dự án để “lách luật”
Thanh tra công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản đối với các dự án, công trình đã được nghiệm thu, quyết toán và triển khai thực hiện trong năm 2020, 2021 đối với UBND huyện Bình Giang, các xã, thị trấn, Đoàn thanh tra đã tiến hành kiểm tra công tác thẩm định thiết kế bản vẽ thi công, dự toán xây dựng đối với 14 hạng mục, công trình; công tác thẩm tra, quyết toán vốn đầu tư xây dựng đối với 21 hạng mục, công trình; thực hiện thanh tra công tác quản lý đầu tư xây dựng đối với 26 công trình trên địa bàn huyện Bình Giang.
Kiểm tra cho thấy, một số dự án được chia nhỏ để mỗi dự án không vượt quá 15 tỷ đồng, nhằm mục đích không lập báo cáo nghiên cứu khả thi theo quy định của Luật Xây dựng 2014, dẫn đến làm tăng chi phí đầu tư của dự án.
Một số công trình bị chia nhỏ gồm: Hạ tầng kỹ thuật điểm dân cư mới vị trí 1 thôn Gòi, xã Bình Xuyên được chia thành 4 gói thầu; hạ tầng kỹ thuật điểm dân cư mới vị trí 1 thôn Gòi, xã Bình Xuyên được chia thành 3 gói thầu; hạ tầng kỹ thuật điểm dân cư trạm bơm thôn Bằng Giã chia thành 3 gói thầu.
Bên cạnh đó, chủ đầu tư chưa xác định được cụ thể khả năng cân đối nguồn vốn đầu tư công huy động và các nguồn vốn khác để thực hiện dự án là chưa đảm bảo quy định. Một số công trình giai đoạn 2020, 2021 còn nợ đọng xây dựng cơ bản.
Trong công tác quản lý chất lượng thi công xây dựng công trình, hồ sơ quản lý chất lượng một số hạng mục, công trình chưa đầy đủ. Chủ đầu tư không thực hiện thông báo khởi, chưa tổ chức kiểm tra điều kiện khởi công theo quy định. Nhà thầu thi công chưa trình chủ đầu tư chấp thuận kế hoạch tổ chức thí nghiệm và biện pháp kiểm tra, kiểm soát chất lượng vật liệu, sản phẩm, cấu kiện, thiết bị được sử dụng cho công trình; thiết kế biện pháp thi công tại nhiều công trình. Kế hoạch kiểm tra, nghiệm thu công việc xây dựng, nghiệm thu giai đoạn thi công xây dựng, nghiệm thu hoàn thành công trình chưa đảm bảo quy định… Nhật ký thi công ghi sơ sài, chưa đầy đủ nội dung tại nhiều dự án.
Kết luận cũng cho thấy, chủ đầu tư và các đơn vị tham gia thi công tổ chức nghiệm thu bàn giao đưa công trình vào sử dụng không đúng quy định. Một số hạng mục, công trình chưa được phòng Kinh tế - Hạ tầng kiểm tra công tác nghiệm thu và ra văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu.
Đáng chú ý, hồ sơ quyết toán A-B của các hạng mục, công trình tiến hành thanh tra lập quyết toán tăng với số tiền hơn 1,2 tỷ đồng. Cụ thể, chủ đầu tư và các đơn vị tham gia thi công nghiệm thu khối lượng hoàn thành chưa đúng với hồ sơ thiết kế dẫn đến khối lượng nghiệm thu tăng hơn 640 triệu đồng. Chủ đầu tư và các đơn vị tham gia thi công chưa giảm trừ VAT khi xác định chi phí tư vấn quản lý dự án theo định mức; chưa giảm trừ chi phí giám sát, đánh giá đầu tư đã được tính trong định mức chi phí quản lý dự án nhưng không thực hiện với hơn 645 triệu đồng.
Chủ đầu tư và đơn vị tư vấn quản lý dự án thực hiện việc quản lý khối lượng xây lắp, chi phí đầu tư xây dựng công trình; chưa phát hiện kịp thời những sai sót trong quá trình thực hiện; không thực hiện nội dung nhiệm vụ giám sát và đánh giá đầu tư theo quy định pháp luật.
Việc giám sát chất lượng công trình xây dựng còn chưa chặt chẽ. Nghiệm thu công trình xây dựng bàn giao đưa vào sử dụng một số công trình khi chưa được cơ quan có thẩm quyền kiểm tra công tác nghiệm thu và ra văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu của chủ đầu tư là chưa đảm bảo quy định.
Hạn chế trong công tác quản lý, sử dụng về đất đai
Công tác quản lý, sử dụng về đất đai cũng còn nhiều hạn chế. Cụ thể, UBND huyện Bình Giang chưa kịp thời ban hành văn bản chỉ đạo liên quan việc xử lý, ngăn chặn kịp thời một số trường hợp vi phạm mới phát sinh trong quản lý, sử dụng đất đai dẫn đến số lượng vi phạm trên địa bàn huyện trong giai đoạn được kiểm tra còn cao. Từ năm 2020 đến hết 2021, địa bàn huyện Bình Giang còn 170 trường hợp vi phạm trong công tác quản lý đất đai.
Phòng Tài nguyên và Môi trường, Chi nhánh Văn phòng Đăng ký Đất đai huyện Bình Giang tiến hành công tác chỉnh lý biến động đất đai, xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất… cho một số hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn huyện chưa đúng quy định.
Phòng Kinh tế Hạ tầng, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện chưa thường xuyên kiểm tra, xử lý theo quy định của pháp luật đối với giấy phép xây dựng. Các phòng Tài chính Kế hoạch, Tài nguyên và Môi trường, Kinh tế hạ tầng huyện chưa thường xuyên kiểm tra, chấn chỉnh công tác quản lý đất đai, tài chính, dẫn đến tồn tại về quản lý đất đai, tài chính.
Làm rõ trách nhiệm liên quan cá nhân, tập thể
Từ những hạn chế, thiếu sót trên, Thanh tra tỉnh Hải Dương kiến nghị Thanh tra huyện, Trưởng ban Tiếp công dân huyện, các phòng: Tài nguyên và Môi trường, Tài chính và Kế hoạch, Kinh tế và Hạ tầng huyện tổ chức kiểm điểm làm rõ trách nhiệm, có hình thức xử lý phù hợp đối với tập thể, cá nhân liên quan.
Ông Nguyễn Trung Kiên, nguyên Chủ tịch UBND huyện (nay là Trưởng ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Hải Dương) cùng UBND huyện tổ chức họp kiểm điểm làm rõ trách nhiệm, có hình thức xử lý phù hợp theo thẩm quyền đối với tập thể, cá nhân liên quan nội dung thanh tra còn có những hạn chế, thiếu sót.
Chỉ đạo UBND các xã Nhân Quyền, Thúc Kháng và xã Thái Dương, Bình Xuyên, Tân Việt khắc phục hạn chế, thiếu sót, tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và hình thức xử lý phù hợp đối với tập thể, cá nhân có hạn chế, thiếu sót nêu trong kết luận thanh tra.
Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai huyện Bình Giang kiểm điểm làm rõ trách nhiệm và có hình thức xử lý phù hợp đối với tập thể, cá nhân. Trường hợp có khuyết điểm đến mức phải xem xét, xử lý kỷ luật thì báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, xử lý theo quy định.
Nhiều vi phạm tại 3 xã Thái Dương, Nhân Quyền, Thúc Kháng
Kiểm tra xác suất tại xã Thái Dương, Nhân Quyền và Thúc Kháng cho thấy, các xã đã giao khoán, cho thuê thầu diện tích đất công ích 131,21 ha.
Tại xã Thái Dương, một hộ gia đình đã tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất lúa sang đào ao, trồng cây khi chưa có quyết định của cơ quan có thẩm quyền với diện tích 1,73 ha. Năm 1996 -1997, UBND xã ký 262 hợp đồng với các hộ gia đình, cá nhân, thu tiền hàng năm với 41,44 ha. Thanh tra tỉnh xác định, việc ký 262 hợp đồng với các hộ gia đình, cá nhân, thu tiền hàng năm giao đất hành lang giao thông, thuỷ lợi giáp đường trục xã... tại xã Thái Dương là chưa đúng quy định.
Thanh tra tỉnh Hải Dương cũng xác định, UBND xã Thúc Kháng và UBND xã Nhân Quyền chưa tổ chức đấu thầu sử dụng đất công ích do UBND quản lý theo quy định.