Các nhà thiên văn học vừa có một bước đột phá quan trọng trong việc khám phá những bí ẩn của vũ trụ, khi kính viễn vọng không gian James Webb (JWST) của NASA đã giúp họ phát hiện ra một lượng lớn các tiểu hành tinh tí hon, kích thước chỉ cỡ một chiếc xe buýt, trong vành đai tiểu hành tinh chính giữa Sao Hỏa và Sao Mộc. Phát hiện này không chỉ mở ra một cánh cửa mới để tìm hiểu về sự hình thành và tiến hóa của hệ Mặt Trời mà còn nâng cao khả năng giám sát các mối đe dọa tiềm tàng từ không gian đối với Trái Đất.
Trước đây, việc phát hiện các tiểu hành tinh nhỏ như vậy là một thách thức lớn, do kích thước quá nhỏ và độ mờ nhạt của chúng. Các kính viễn vọng trước đây chỉ có thể phát hiện những tiểu hành tinh có đường kính từ 1 km trở lên. Tuy nhiên, với sức mạnh vượt trội của JWST và kỹ thuật xử lý hình ảnh tiên tiến, các nhà khoa học từ MIT đã xác định được hơn 138 tiểu hành tinh mới có kích thước chỉ khoảng 10 mét, một bước nhảy vọt đáng kinh ngạc.
Những hình ảnh do kính viễn vọng không gian James Webb (JWST) của NASA chụp được. |
Nghiên cứu này được công bố trên tạp chí Nature, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc theo dõi các tiểu hành tinh nhỏ. Khác với những tiểu hành tinh lớn vốn hiếm khi va chạm với Trái Đất (cứ khoảng 100 đến 500 triệu năm một lần, như tiểu hành tinh đã gây ra sự tuyệt chủng của khủng long), các tiểu hành tinh nhỏ hơn có thể va chạm thường xuyên hơn, gây ra những tác động đáng kể. Các sự kiện trong lịch sử như vụ nổ Tunguska năm 1908 và thiên thạch Chelyabinsk năm 2013 đã cho thấy sức tàn phá của các thiên thạch cỡ này khi chúng xâm nhập vào bầu khí quyển Trái Đất.
Theo tác giả chính của nghiên cứu, Artem Burdanov, phương pháp phát hiện mới này cho phép các nhà thiên văn học theo dõi các vật thể gần Trái Đất (NEO) từ rất xa, ngay cả trước khi chúng tiếp cận hành tinh của chúng ta. "Bây giờ chúng ta đã có cách phát hiện những tiểu hành tinh nhỏ này khi chúng còn ở xa hơn nhiều", ông cho biết, nhấn mạnh tầm quan trọng của phát hiện này đối với nỗ lực bảo vệ Trái Đất khỏi các mối đe dọa từ vũ trụ.
Để có được kết quả này, các nhà nghiên cứu đã sử dụng một kỹ thuật xử lý hình ảnh gọi là "shift and stack", giúp tăng cường khả năng phát hiện các vật thể mờ nhạt trong môi trường nhiễu từ các thiên thể khác. Họ đã thử nghiệm kỹ thuật này trên dữ liệu từ khảo sát SPECULOOS trước khi áp dụng vào các hình ảnh JWST của hệ thống TRAPPIST-1. Kết quả vượt xa mong đợi, tiết lộ không chỉ những tiểu hành tinh đã biết mà còn một số lượng lớn các tiểu hành tinh chưa từng được phát hiện.
Các nhà khoa học cho rằng phát hiện này cho thấy một quần thể tiểu hành tinh nhỏ phong phú có thể đã hình thành từ các vụ va chạm trong vành đai tiểu hành tinh chính. Việc tiếp tục nghiên cứu "không gian chưa được khám phá" này sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về động lực học của tiểu hành tinh và những tác động tiềm tàng của chúng đối với Trái Đất.
Tóm lại, phát hiện mới này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao hiểu biết của chúng ta về quần thể tiểu hành tinh và cải thiện khả năng giám sát các mối đe dọa từ vũ trụ.