Đại dịch vẫn đang tiếp tục hoành hành, một phần bởi protein gai của virus corona liên tục tiến hóa – đây cũng là nhân tố giúp virus xâm nhập vào tế bào chủ – sự tiến hóa làm cho các biến chủng về sau lây nhiễm dễ dàng hơn.
Các kháng thể chống lại protein gai trên SARS-CoV-2 sản sinh ra bởi hệ miễn dịch có thể nhận diện và giảm nguy cơ tái nhiễm trong tương lai, nhưng không phải tất cả các kháng thể đều như nhau.
Có một khu vực trên protein gai được gọi là miền liên kết thụ thể, hay RBD, cho phép virus xâm nhập vào tế bào vật chủ. Khu vực này đồng thời cũng là mục tiêu sống còn mà các kháng thể cần nhắm tới, nhưng những sự đột biến ngẫu nhiên ở RBD đồng nghĩa với việc đây là một hồng tâm di chuyển.
Trong nghiên cứu mới này, BS Otto Yang, nhà miễn dịch học và vật lý học tại Viện Y Dược David Geffen, Đại học California Los Angeles và các đồng nghiệp đã so sánh số kháng thể chống RBD trong máu của những người tham gia với khả năng trung hòa virus của kháng thể.
Ở trường hợp một bệnh nhân chưa từng nhiễm đã được tiêm 1 trên 2 mũi văcxin COVID-19, các nhà nghiên cứu ghi nhận các kháng thể ít hiệu quả hơn khi chống lại các đột biến ở biến chủng mới (như Beta và Gamma) so với khi chống lại trình tự gene nguyên bản được lập trình trong văcxin.
Tương tự, khi các nhà nghiên cứu phân tích mẫu máu từ những người từng nhiễm virus corona trước tháng 5/ 2020 – trước khi biến chủng đầu tiên xuất hiện – cũng có khả năng chống lại biến chủng mới kém hơn so với khi chống lại chủng nguyên bản. Những phát hiện này đã đề xuất rằng cả 2 trường hợp trên đều sản sinh ra các kháng thể không thể bảo vệ con người hoàn toàn trước các biến chủng mới.
Tuy nhiên, kết quả lại khác biệt hoàn toàn với những bệnh nhân đã từng mắc trước tháng 5/ 2020 và được tiêm đủ văcxin 1 năm sau đó. Ở những cá nhân này, các nhà nghiên cứu đã ghi nhận những kháng thể vẫn giữ nguyên hiệu quả chống lại trình tự nguyên bản – nhưng cũng rất tiềm năng trong việc chống lại các biến chủng mới.
BS Yang cho biết, những kết quả này trùng hợp với những phát hiện tương tự bởi các nhóm nghiên cứu khác, được công bố vào đầu năm nay, cũng cho thấy sự xuất hiện của những kháng thể chất lượng cao ở những người từng nhiễm và đã được tiêm văcxin.
Các nghiên cứu tương tự về cách các kháng thể biến đổi về chất lượng trong tương lai có thể sẽ giúp các nhà khoa học cải thiện hiệu quả của văcxin và thuốc bổ sung.